ΓΙΑΤΙ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΣΠΑΝΙΑ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ ΜΑΣ;
Μπορείς να πεις τι χρώμα έχουν τα όνειρά σου; Αν δεν μπορείς να θυμηθείς, μην ανησυχείς, γιατί δεν είσαι ο μόνος.
Από τη μία, η νευροβιολογία έχει δείξει ότι όλοι σχεδόν ονειρευόμαστε κάθε βράδυ. Από την άλλη, η εμπειρία δείχνει ότι δεν είμαστε όλοι σε θέση να θυμόμαστε τι έχουμε ονειρευτεί. Γιατί; Γιατί ξυπνάμε μετά τη φάση του ύπνου REM (Rapid Eye Movement), τη φάση δηλαδή που συνήθως συμβαίνουν τα όνειρα.
Η αλήθεια είναι ότι τις περισσότερες φορές ούτε εγώ θυμάμαι τις ιστορίες που έχει πλάσει το μυαλό μου τις ώρες που τα μάτια μου ήταν κλειστά. Αυτό που ξέρω, ωστόσο, είναι ότι η πλειοψηφία των ονείρων που είμαι σε θέση να ανακαλέσω κινούνται στη χρωματική παλέτα του άσπρο, του μαύρου και του γκρι.
Η χρωματική παλέτα των ονείρων
Παλαιότερα δημοσιεύματα (πίσω στη δεκαετία του 1960) υποστήριζαν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν κυρίως ασπρόμαυρα όνειρα, ενώ τα έγχρωμα θεωρούνταν ότι συνδέονται με ψυχολογικά προβλήματα, όπως για παράδειγμα η σχιζοφρένεια. Ευτυχώς, από τότε μέχρι σήμερα πολλά έχουν αλλάξει και οι επιστήμονες έχουν αναθεωρήσει αρκετά από τα συμπεράσματά τους.
Πρόσφατη μελέτη, πάντως, που δημοσιεύτηκε στο International Journal of Dream Research, βρήκε ότι οι συμμετέχοντες ανέφεραν πως το 50% των ονείρων τους ήταν έγχρωμα, το 10% ασπρόμαυρα και στο 40% των περιπτώσεων δεν μπορούσαν να θυμηθούν αν υπήρχαν ή όχι χρώματα.
Και κάπου εδώ μπαίνει στην ιστορία μας η έγχρωμη τηλεόραση. Με ποιον τρόπο; Σύμφωνα με έρευνα, μέχρι τη δεκαετία του 1950, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων δήλωνε ότι έβλεπε έγχρωμα όνειρα είτε περιστασιακά, είτε σπάνια, είτε ποτέ.
Επίσης, τα άτομα ηλικίας άνω των 55 ετών, που είναι πολύ πιθανό να έχουν μεγαλώσει χωρίς έγχρωμη τηλεόραση, ανέφεραν ότι ονειρεύονται έγχρωμα περίπου το 34% του χρόνου, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για όσους ήταν κάτω των 25 ετών και είναι πιο πιθανό να έχουν μεγαλώσει με έγχρωμη τηλεόραση βρισκόταν στο 68%.
Γιατί δεν θυμάσαι το χρώμα των ονείρων σου;
Το γεγονός ότι δεν θυμόμαστε πάντα το χρώμα των ονείρων μας μπορεί να υποδηλώνει ότι ο εγκέφαλός μας έδωσε προτεραιότητα σε άλλες πτυχές τους. Σε συνέντευξή της, η Deirdre Barrett, ψυχολόγος από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ που μελετά τα όνειρα, αναφέρει ότι όπως σε ένα εστιατόριο συνήθως δεν συγκρατούμε στη μνήμη μας τι χρώμα είναι τα ρούχα του σερβιτόρου (όχι επειδή δεν υπάρχουν), έτσι μπορεί να λειτουργούμε και στον κόσμο του ύπνου. Δεν θυμόμαστε το χρώμα των ονείρων όχι επειδή δεν έχουν, αλλά επειδή δεν εστιάζουμε εκεί.
Ρόλο επίσης παίζει η ηλικία μας, καθώς η ανάκληση των ονείρων και των λεπτομερειών τους μειώνεται όσο περνούν τα χρόνια. Τα αποτελέσματα έρευνας δείχνουν ότι περίπου το 80% των συμμετεχόντων κάτω των 30 ετών ανέφεραν ότι έχουν όνειρα με χρώμα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στα άτομα έως 60 χρόνων έπεφτε περίπου στο 20%.
Φυσικά, δεν ξεχνάμε τον άνθρωπο που ονειρεύεται. Ένα αντικείμενο με χρώμα μπορεί να έχει ιδιαίτερη σημασία για εκείνον, ενώ γενικά τα χρώματα δεν έχουν την ίδια αξία για όλους μας. Για παράδειγμα, το χρώμα έχει σημαντική θέση στη ζωή ενός ζωγράφου. Άλλωστε, τα όνειρα είναι η συνέχεια της ζωής που κάνουμε όταν είμαστε ξύπνιοι.
Πάντως, αν θες να θυμάσαι τα όνειρά σου, μπορείς να ακολουθήσεις τα παρακάτω βήματα:
- Μοιράσου τα με κάποιον αμέσως μόλις ξυπνήσεις.
- Αν δεν υπάρχει κάποιος στο σπίτι, άφησε στο κομοδίνο σου ένα τετράδιο κι ένα στυλό και κατάγραψέ τα.
- Φρόντισε τη ρουτίνα του ύπνου σου. Αν αναρωτιέσαι πώς, στο OW θα βρεις πολλούς τρόπους.