ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΝΑ ΚΟΙΤΑΣ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ;

Η οπτική επαφή είναι μέρος της μη λεκτικής επικοινωνίας και μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία ισχυρότερων δεσμών σε όλους τους τομείς της ζωής σου.

Πριν περίπου μία εβδομάδα, ο άρτι αφιχθείς από το Λονδίνο Παναγιώτης μού διηγούνταν την εμπειρία του σε ένα μπαρ της πόλης. «Κάθε φορά που το βλέμμα μου διασταυρωνόταν με το βλέμμα κάποιου, ο τελευταίος γύρναγε βιαστικά το κεφάλι του αλλού. Για κάποιο λόγο, οι περισσότεροι άνθρωποι απέφευγαν την οπτική επαφή». Έφερα στο μυαλό μου έναν γνωστό, που στις πρώτες μας συναντήσεις έκανε το ίδιο πράγμα: Όταν μιλούσαμε, δεν με κοιτούσε σχεδόν ποτέ στα μάτια.

Κι όμως, η επαφή αυτή δείχνει ότι προσέχεις τον συνομιλητή σου, ότι ενδιαφέρεσαι για όσα λέει, και ανοίγει μια εντελώς νέα πτυχή στη συζήτηση, που μπορεί να αλλάξει το αποτέλεσμά της. Σε γενικές γραμμές, ισχύει αυτό που τραγουδάει ο Εισβολέας και η Ματούλα Ζαμάνη: «Τα λόγια είναι λόγια μωρέ, μα περισσότερα τα μάτια θα σου πούνε». Εδώ, θυμήθηκα πως όταν θυμώνω το βλέμμα μου λέει περισσότερα από το στόμα μου, με αποτέλεσμα οι φίλοι μου να σιωπούν.

Όπως αναφέρει δημοσίευση στο περιοδικό NeuroImage, είναι στο DNA των ανθρώπων να προσπαθούν να συνδεθούν με άλλους και η οπτική επαφή είναι μια σημαντική μορφή μη λεκτικής επικοινωνίας για τη δημιουργία και τη διατήρηση κοινωνικών σχέσεων. Τι μπορείς να κερδίσεις, λοιπόν, από την οπτική επαφή;

iStock

Τα οφέλη της οπτικής επαφής

Δείχνει σεβασμό στους άλλους: Δεν ξέρω πώς νιώθεις εσύ όταν μιλάς σε κάποιον κι εκείνος κοιτάει το κινητό του, αλλά εμένα μου φαίνεται τουλάχιστον αγενές. Δείχνει ασέβεια ή περιφρόνηση. Το να σε κοιτάει ο συνομιλητής ή ο ακροατής σου είναι δείγμα σεβασμού, δείχνει ότι προσέχει όσα λες.

Είναι σημάδι ενεργητικής ακρόασης: Η οπτική επαφή δείχνει ότι κάνεις μια παραπάνω προσπάθεια να κατανοήσεις όσα μοιράζεται ο συνομιλητής σου, χωρίς να ασκείς κριτική ή να μοιράζεις συμβουλές. Επίσης, σε βοηθά να εστιάσεις καλύτερα σε όσα λέγονται και μεταφέρει στον ομιλητή την προθυμία σου να ακούσεις για το θέμα.

Σε κάνει καλύτερο επαγγελματία: Η οπτική επικοινωνία συμβάλλει στο «δέσιμο» της ομάδας και στην καλύτερη κατανόηση μεταξύ των μελών της. Η διατήρησή της κατά τη διάρκεια συνομιλιών, παρουσιάσεων ή συνεντεύξεων μπορεί να δείξει ότι είσαι σίγουρος για αυτό που λες και να καθησυχάσει τους συναδέλφους σου. Μπορεί να σε βοηθήσει να διατηρήσεις το κοινό σου συγκεντρωμένο, διευκολύνοντας τη μετάδοση του μηνύματός σου.

Καλλιεργεί τη συναισθηματική νοημοσύνη: Το να κατανοείς το συναίσθημα κάποιου χωρίς καν να ακούς τη φωνή του είναι τέχνη. Η οπτική επαφή επιτρέπει τόσο στον ακροατή όσο και στον ομιλητή να συνδεθούν σε ένα βαθύτερο επίπεδο.

Ενισχύει την αυτοπεποίθηση: Πες ότι συνομιλείς με κάποιον. Όσο διατηρείς οπτική επικοινωνία μαζί του τού μεταφέρεις το μήνυμα ότι αυτό που λέει δεν πάει στον βρόντο. Έτσι, ενισχύεις την αυτοπεποίθησή του, κάτι που με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει στο να καταβάλει προσπάθειες για να καλύψει τις όποιες αμφιβολίες/απορίες σου.

Καλλιεργεί την εμπιστοσύνη: Η εμπιστοσύνη είναι κάτι που χτίζεται μέσα από την επικοινωνία. Ωστόσο, πολλές φορές οι λέξεις δεν αρκούν για να αποτυπώσουν ξεκάθαρα το νόημα που θες να μεταδώσεις και τότε έρχεται η μη λεκτική επικοινωνία να σώσει την κατάσταση. Επίσης, το να κοιτάς κάποιον στα μάτια δημιουργεί μια θετική εικόνα στο μυαλό του και σε κάνει να φαίνεσαι ειλικρινής.

iStock

Μήπως το παρακάνεις;

Αν και η διατήρηση της οπτικής επαφής έχει σε γενικές γραμμές θετικά αποτελέσματα, καλό είναι να μην το παρακάνεις. Από το «κοιτάζω» μέχρι το «καρφώνομαι» είναι λίγα δευτερόλεπτα δρόμος. Το να κοιτάς επίμονα κάποιον μπορεί να τον κάνει να αισθανθεί άβολα, ιδιαίτερα αν πάσχει από κοινωνικό άγχος. Επίσης, το περιεχόμενο της πρακτικής αυτής διαφέρει από πολιτισμό σε πολιτισμό. Ως εκ τούτου, προσπάθησε να γνωρίζεις το πολιτισμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο την εφαρμόζεις.

6 συμβουλές για να βελτιώσεις τη δεξιότητα της οπτικής επαφής

Κι όμως, η οπτική επαφή είναι μια δεξιότητα που μπορείς να καλλιεργήσεις. Πώς;

1. Δεν είναι ανάγκη να κοιτάζεις κάποιον επίμονα. Διατήρησε μια ισορροπία, στρέφοντας κατά διαστήματα το βλέμμα σου κάπου αλλού για λίγα δευτερόλεπτα.
2. Κάνε εξάσκηση στο σπίτι. Μπορείς, π.χ. να κάτσεις μπροστά στον καθρέφτη σου, ώστε να έχεις μια εικόνα του πώς σε βλέπουν οι άλλοι. Έτσι, μπορείς να κάνεις και τυχόν αλλαγές.
3. Συνδύασε την οπτική επαφή με άλλα σημάδια ενεργητικής ακρόασης, για να δείξεις ότι συμμετέχεις στη συζήτηση. Αυτό μπορεί να σημαίνει μια λεκτική επιβεβαίωση, όπως π.χ. η λέξη «καταλαβαίνω» ή μια κίνηση του κεφαλιού.
4. Κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας, διατήρησε οπτική επαφή με το κοινό, εστιάζοντας σε διαφορετικούς ανθρώπους και αυξάνοντας σταδιακά τον χρόνο.
5. Για να νιώσεις πιο άνετα, μπορείς να εξασκήσεις τη δεξιότητα αυτή με φίλους και συγγενείς, οι οποίοι θα μπορέσουν να σου προσφέρουν και feedback.
6. Δώσε προσοχή στο πώς τα άτομα που θαυμάζεις χρησιμοποιούν την οπτική επαφή σε διαφορετικά περιβάλλοντα και προσπάθησε να αξιοποιήσεις τις πληροφορίες αυτές.

iStock

Η οπτική επαφή στην ψηφιακή εποχή

Πλέον, οι διαδικτυακές συναντήσεις έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας. Είναι επομένως σημαντικό να διατηρήσεις και στο πλαίσιο αυτό την οπτική επαφή. Καθισμένος μπροστά σε μια οθόνη και συνομιλώντας με άλλους, μπορεί να είναι πιο δύσκολο, αλλά οι παρακάτω τεχνικές ίσως σε βοηθήσουν:

• Τοποθέτησε την κάμερα στο ύψος των ματιών και εστίασε στο σημείο αυτό και όχι στα πρόσωπα των άλλων ανθρώπων. Έτσι, θα δημιουργήσεις την εντύπωση της οπτικής επαφής με το κοινό.
• Βάλε μια αυτοκόλλητη σημείωση κοντά στην κάμερα, για να σου υπενθυμίζει να την κοιτάς.
• Κλείσε περιττές καρτέλες και εφαρμογές, ώστε να παραμείνεις συγκεντρωμένος στη συζήτηση και να διατηρήσεις καλύτερη οπτική επαφή.