ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΣΕ ΣΥΓΧΩΡΕΣΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΠΟΥ ΠΛΗΓΩΣΕΣ ΒΑΘΙΑ;

Υπάρχει. Όμως η συγχώρεση δεν θα έρθει αν η πρόθεσή σου δεν είναι ειλικρινής και τα βήματα προσέγγισης τίμια.

Για να μην έχεις αυταπάτες: Το αν θα σε συγχωρέσει ή όχι κάποιος τον οποίο έκανες να αισθανθεί εξαιρετικά άσχημα είναι καταρχάς δική του υπόθεση. Ακόμα κι αν πέσεις στα πόδια του, ακόμα κι αν ορκιστείς ότι δεν το ήθελες ή δεν θα το ξανακάνεις ποτέ, δεν μπορείς να μεταβάλλεις απόλυτα το πώς νιώθει αυτός ο άνθρωπος και κυρίως το πώς θα αντιδράσει μετά το δύσκολο συναίσθημα.

Επιπλέον, πριν μπεις στη διαδικασία να ζητήσεις συγχώρεση, έχει νόημα να σκεφτείς καλά αν πραγματικά μετανιώνεις για την πράξη σου. Επίσης, αν πρόκειται να κάνεις το καλύτερο που μπορείς για να μην τον/την πληγώσεις ξανά σε περίπτωση που σε συγχωρέσει. Αν ναι, έχει νόημα να προσπαθήσεις, ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Αν πάλι δεν ξέρεις με σιγουριά, μη βιαστείς. Ίσως χρειάζεσαι χρόνο για να επεξεργαστείς γιατί λειτούργησες έτσι, τι σημαίνει ο άνθρωπος αυτός για σένα και πόσο ειλικρινά σκοπεύεις να απολογηθείς.

«Δεν εκβιάζεται η συγχώρεση. Μπορείς όμως να κάνεις ορισμένα ουσιαστικά βήματα για να τη διεκδικήσεις με ειλικρίνεια και με την ελπίδα ότι ο άνθρωπος που πλήγωσες θα μπορέσει να συνεχίσει τη σχέση του μαζί σου, παρά το ατόπημά σου», γράφει σε άρθρο η οικογενειακή θεραπεύτρια Elizabeth Earnshaw, η οποία προτείνει ορισμένα βήματα που μπορεί να σε οδηγήσουν προς αυτή την κατεύθυνση.

6 βήματα για να διεκδικήσεις σωστά τη συγχώρεση κάποιου που πλήγωσες

1. Το να απολογείσαι δεν αποτελεί σημάδι αδυναμίας

Δεν είναι παράλογο να δυσκολεύεσαι να ζητήσεις συγγνώμη. Το να αναγνωρίζεις πόσο άσχημα συμπεριφέρθηκες σε έναν φίλο ή στον/στη σύντροφό σου θα πρέπει να σου προκαλεί δυσάρεστα συναισθήματα (π.χ. ενοχές ή ντροπή), τα οποία καθένας μας θα προτιμούσε να αποφύγει. Αν όμως το να αποδέχεσαι τα λάθη σου νιώθεις πως πλήττει το εγώ σου, τότε το πιθανότερο είναι ότι δεν θα σταματήσεις να τα κάνεις. Προσπάθησε να δεις την ανάληψη της ευθύνης ως ευκαιρία για ωρίμανση. «Απαιτεί συναισθηματική δύναμη και συνείδηση του εαυτού για να ανταλλάξεις την υπερηφάνεια σου με την παραδοχή ότι τα έκανες μαντάρα», λέει η Elizabeth Earnshaw.

2. Διευκρίνισε για ποιο ακριβώς πράγμα ζητάς συγνώμη

Η λέξη «συγγνώμη» συνήθως δεν είναι αρκετή. Για να απολογηθείς σωστά πρέπει να δείξεις ότι έχεις καταλάβει τι ακριβώς ήταν αυτό που έκανες και πλήγωσες τον άλλον, τι είναι αυτό για το οποίο μετανιώνεις, λέει η Earnshaw.

Για παράδειγμα, αν άργησες πολύ να πας στα γενέθλια μιας πολύ στενής σου φίλης και ξέρεις ότι αυτό τη στεναχώρησε, μην αρκεστείς σε μια απλή «συγγνώμη». Προτίμησε ένα «Λυπάμαι που δεν ήμουν στην ώρα μου. Ξέρω ότι αυτή η μέρα έχει μεγάλη σημασία για εσένα και ότι την προγραμμάτιζες για μήνες, και καταλαβαίνω απόλυτα γιατί έχεις θυμώσει μαζί μου. Έπρεπε να στο πω νωρίτερα ότι θα αργήσω και λυπάμαι πολύ που σε απογοήτευσα». Η Earnshaw τονίζει πως όσο πιο αναλυτικός γίνεις, τόσο περισσότερο δείχνει ότι έχεις σκεφτεί το πώς έκανες να νιώσει το άλλο άτομο και ότι είσαι ειλικρινής.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

3. Εξήγησε γιατί έκανες ό,τι έκανες, χωρίς δικαιολογίες

Η δικαιολογία είναι ο πιο εύκολος δρόμος αν απολογούμαστε, ειδικά αν δεν είχαμε ποτέ σκοπό να πληγώσουμε τον άλλον. Λέμε π.χ. «Δεν φταίω εγώ που άργησα, είχα τρομερή δουλειά!» ή «Δεν τα εννοούσα αυτά που είπα χθες βράδυ, είχα πιει». Και ναι, μπορεί το να προσθέτουμε πληροφορίες στο γιατί κάναμε ό,τι κάναμε να βοηθά τον άλλο να ξεκαθαρίσει κάπως τα πράγματα, όμως μερικές φορές δείχνει και πρόθεση να αποφύγουμε τις ευθύνες. (Σκέψου το, λέει η Earnshaw, αποδέχεσαι πραγματικά την ευθύνη αν προτεραιότητά σου είναι να εξηγήσεις γιατί φέρθηκες άσχημα;)

Μπορείς να εξηγήσεις γιατί πιστεύεις ότι φέρθηκες άσχημα, όμως «το νόημα είναι να αναγνωρίσεις με ποιον τρόπο το λάθος σου έβλαψε τον άλλο άνθρωπο και όχι να υποθέτεις πως η εξήγησή σου αρκεί για να τα διορθώσει όλα και να σε απαλλάξει από την ευθύνη σου», συμπληρώνει η ειδικός.

4. Περίγραψε πώς θα αποφύγεις να αφήσεις κάτι τέτοιο να ξανασυμβεί (και, στο μέλλον, απόδειξέ το)

Με τα λόγια χτίζεις ανώγεια και κατώγεια, όμως στην κρίσιμη στιγμή μιλούν οι πράξεις. Αν αυτές δεν δείχνουν μεταμέλεια, πώς περιμένεις να σε συγχωρέσει ο άλλος; Αφού, λοιπόν, απολογηθείς, εξήγησε πώς θα φροντίσεις να μην ξανακάνεις το ίδιο λάθος, π.χ. πες στη φίλη σου ότι στην επόμενη συνάντησή σας θα βάλεις ξυπνητήρι πολύ νωρίτερα, ώστε να μην αργήσεις ξανά. «Με τον τρόπο αυτό δείχνεις στον άλλο ότι το εννοείς, ότι δεν θέλεις να ξανανιώσει άσχημα εξαιτίας σου» και αυτό είναι σημαντικό για να κερδίσεις ξανά την εμπιστοσύνη του, λέει η Earnshaw.

5. Δώσε στο άλλο άτομο τον χώρο που μπορεί να χρειάζεται

«Δεν πρέπει να περιμένεις από τον άλλο να σε συγχωρέσει», τονίζει η Earnshaw. Το να ασκείς τέτοια «πίεση» στον άλλον μπορεί να στείλει το μήνυμα ότι απολογήθηκες μόνο και μόνο για να πάρεις αυτό που ήθελες (τη συγχώρεση) και να νιώσεις καλύτερα, όχι επειδή πραγματικά αναγνώρισες το λάθος σου.

Από την άλλη, δεν είναι παράλογο να θες να ξέρεις πώς νιώθει ο άλλος μετά την απολογία σου. Όμως «καλύτερη ιδέα από το να ρωτάς ξανά και ξανά αν σε συγχώρεσε είναι να ρωτήσεις αν θα ήθελε λίγο χρόνο και χώρο», λέει η ειδικός. Να πεις, δηλαδή, κάτι όπως: «Ξέρω ότι ίσως σε έχω κουράσει με τις απολογίες μου, οπότε θα σου δώσω λίγο χρόνο να επεξεργαστείς την κατάσταση. Δεν θέλω να νομίζεις ότι σε εγκαταλείπω, απλά σέβομαι τις ανάγκες σου». Αυτό είναι κάτι που πιθανότατα θα εκτιμήσει.

6. Αποδέξου το γεγονός ότι μπορεί να μη σε συγχωρέσει

Πράγματι, ακόμα κι αν κάνεις όλα τα παραπάνω βήματα σωστά, είναι πιθανό να μην υπάρξει επιστροφή. Ή μπορεί να σε συγχωρέσει, αλλά να μη σε θέλει πίσω στη ζωή του/της. Όσο κι αν σε πληγώνει αυτό, δεν θα πρέπει να γίνει λόγος να συνεχίσεις να κατηγορείς τον εαυτό σου χωρίς σταματημό και να νιώθεις αιωνίως ενοχές.

Όπως λέει σε άρθρο η ψυχολόγος Nelly Seo, «κανείς δεν είναι τέλειος. Όλοι είμαστε καταδικασμένοι να κάνουμε λάθη που μερικές φορές έχουν πολύ σοβαρές επιπτώσεις. Είναι σημαντικό να βρούμε έναν τρόπο να το αποδεχτούμε αυτό και όταν είμαστε συναισθηματικά έτοιμοι να επικεντρωθούμε στο τι έχει να μας μάθει η εμπειρία». Αυτό μπορεί να είναι π.χ. το πώς θα γίνουμε καλύτεροι, πιο αξιόπιστοι, πώς θα διαχειριστούμε με πιο υγιή τρόπο τον θυμό μας. Όσο έχουμε την πρόθεση να ωριμάζουμε μέσα από τα λάθη μας, είμαστε στον σωστό δρόμο για να τα πάμε καλύτερα στο μέλλον και για να συγχωρέσουμε τον εαυτό μας.