8 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΖΩΗΣ ΑΠΟ ΜΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ 102 ΕΤΩΝ

«Δεν υπάρχει δικαιολογία στο να μην κυνηγάς τα όνειρά σου. Πάρε παράδειγμα εμένα», λέει η Babette Hughes, που ζει καλά στα 102.

H Babette Hughes δεν είναι η τυπική περίπτωση ενός ανθρώπου 102 ετών, που ίσως θα περίμενες να αργοσβήνει στο κρεβάτι κάποιας μονάδας φροντίδας ηλικιωμένων. Τον Φεβρουάριο του 2024 κυκλοφόρησε το 9ο βιβλίο της, «Lessons in Evil», ένα βιβλίο μυστηρίου που ασχολείται με περιθωριοποιημένα άτομα της κοινωνίας. Με αφορμή αυτό έδωσε ορισμένες ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, από τις οποίες έχουμε να πάρουμε πολύτιμα μαθήματα ζωής.

Η Hughes γεννήθηκε στο Cleveland του Ohio το 1922, στην εποχή της ποτοαπαγόρευσης. Όταν εκείνη ήταν μόλις 2 ετών, ο πατέρας της, ένας από τους πρώτους λαθρέμπορους αλκοόλ, δολοφονήθηκε από τη μαφία έξω από το σπίτι τους. Αυτό ήταν καθοριστικό για τη μετέπειτα ζωή της.

Μερικά χρόνια αργότερα, από το πατρικό της βρέθηκε απευθείας στο σπίτι του πρώτου συζύγου της, καθώς παντρεύτηκε στα 19. Είκοσι πέντε χρόνια (και τρία παιδιά) μετά βρήκε τη δύναμη να εγκαταλείψει τον δυστυχισμένο της γάμο. Στα 40 της είχε για πρώτη φορά τη δυνατότητα να ζήσει μόνη της, να συντηρήσει τον εαυτό της και να απολαύσει όσα την ευχαριστούσαν. Τότε ξεκίνησε να γράφει άρθρα για εφημερίδες, ενώ μερικά χρόνια αργότερα, αφού παντρεύτηκε ξανά, έγραψε και τα πρώτη της διηγήματα.

Στα 102 δηλώνει ευλογημένη για τη ζωή της: «Συνεχίζω να κάνω πράγματα που αγαπώ, όπως να γράφω βιβλία, να περνώ χρόνο με αγαπημένους ανθρώπους, να διαβάζω. Είναι σίγουρα πιο ήσυχη η ζωή μου τώρα από όσο όταν ήμουν νεότερη, αλλά είναι καλά χρόνια αυτά που διανύω. Εύχομαι να το ήξεραν αυτό περισσότερα άτομα της ηλικίας μου.

Πώς τα κατάφερε; Η Babette Hughes αποκαλύπτει σε συνέντευξη τα μυστικά της.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

8 μαθήματα ζωής από την συγγραφέα Babette Hughes

1. Μην πιστέψεις ποτέ ότι τελείωσες

Κάποιες πολιτισμικές ιδέες είναι σωστές και κάποιες όχι, ειδικά αυτές που οδηγούν τους ανθρώπους να εγκαταλείπουν τις ζωές τους πολύ νωρίς.

Όταν το μυαλό μας εγκαθίσταται σε αυτά που μας διδάσκει η κουλτούρα μας, π.χ. ότι από μια ηλικία και μετά «κλείσαμε», αυτό γίνεται κομμάτι του εαυτού μας. Αν γίνει μέρος της συνείδησής μας ότι θα είμαστε μόνοι, άχρηστοι και θλιβεροί στα 70, τα 80 ή τα 90 μας, τότε αυτό θα συμβεί. Αυτή είναι μια εξαιρετικά επικίνδυνη σκέψη.

Οι άνθρωποι κουβαλάμε μέσα μας δώρα που μπορεί να μην γνωρίζουμε καν ότι τα έχουμε και μπορεί να μας πάρει και μια ολόκληρη ζωή για να τα ανακαλύψουμε.

2. Κράτα επαφές με φίλους κάθε ηλικίας

Οι φίλοι μου αποτελούν μια υπέροχη πηγή σοφίας, ενέργειας και αυθεντικότητας.

Έχω μερικούς φίλους που είναι κατά δύο ή και τρεις γενιές νεότεροι από εμένα. Έχουμε μάθει από αυτούς και νομίζω πως κι αυτοί έχουν μάθει από εμένα. Κάθε δεκαετία έχει να μας διδάξει κάτι νέο.

Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να είσαι 30 ή 40 και 90 ή 100. Κι όμως, όταν βρισκόμαστε όλοι μαζί συμβαίνει κάτι υπέροχο, γιατί όλοι έχουμε πολλά να πούμε ο ένας στον άλλον. Αυτό μας δίνει έναν διαφορετικό τρόπο να σκεφτούμε τα πράγματα.

Όταν συναντιέμαι, λοιπόν, με τους φίλους μου κυρίως μιλάμε. Η κουβέντα, όταν είναι καλή, μπορεί να είναι συναρπαστική.

3. Μικρά πράγματα μπορούν να σου φτιάξουν τη μέρα

Ένα από τα σημαντικά μαθήματα ζωής: Δεν είναι η κορυφή του βουνού που σου φέρνει χαρά, είναι οι μικρές απολαύσεις.

Η κουλτούρα μας συχνά μας λέει ότι το να είσαι επιτυχημένος είναι μεγάλη υπόθεση: απαιτεί τρομερή προσπάθεια και σου επιστρέφει μεγάλες απολαβές. Δεν είναι έτσι, όμως. Δεν ξέρω καν αν υφίσταται η κορυφή του βουνού (αυτό που λέμε επιτυχία). Οι μικρές απολαύσεις, όμως, υφίστανται και μπορούν να λειτουργήσουν σαν δυναμίτης.

Ωστόσο, χρειάζεται να καταλάβουμε τους εαυτούς μας για να είμαστε αυθεντικοί και να βρούμε αυτά τα μικρά που μας δίνουν χαρά. Για εμένα, για παράδειγμα, είναι το διάβασμα. Είναι το να βρίσκομαι με ανθρώπους που νοιάζομαι βαθιά, είτε οικογένεια είτε φίλους. Μπορεί να είναι ένα τηλεφώνημα, μια επίσκεψη, μια ιδέα, μια ανησυχία που θα μοιραστώ.

4. Έχε το θάρρος να είσαι αυθεντικός

Το θάρρος για εμένα είναι το Α και το Ω. Απαιτείται θάρρος να κοιτάζεις τον εαυτό σου καθαρά, να γνωρίζεις τον εαυτό σου, να είσαι αυθεντικός.

Αλλά όταν το καταφέρνεις, αυτό σου δίνει ενέργεια, αυτοπεποίθηση και μία κατανόηση του εαυτού σου και των άλλων. Μακροπρόθεσμα πιστεύω ότι το να είσαι αυθεντικός –να μπορείς να διαφωνήσεις με κάποιον, για παράδειγμα– κάνει ακόμα και τις δύσκολες σχέσεις πιο δυνατές.

Το να είσαι αυθεντικός, βέβαια, δεν έρχεται εύκολα. Απαιτεί δουλειά το να γνωρίσεις τον εαυτό σου. Αλλά αξίζει.

5. Μαθήματα ζωής: Κάνε πράγματα που αγαπάς

Όταν γράφω, νιώθω διαφορετικά. Νιώθω καλύτερα. Νιώθω χαρά, νιώθω να βρίσκω το κέντρο μου. Νιώθω μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Άλλοι συγγραφείς που γνωρίζω μου λένε ότι νιώθουν το ίδιο. Συμβαίνει κάτι μαγικό στη δημιουργική δουλειά. Φυσικά, δεν πρόκειται για μαγεία. Πρόκειται για μία έκφραση της ανθρώπινης ψυχής.

Οι χαρές που παίρνεις όταν κάνεις κάτι δημιουργικό που αγαπάς είναι συνυφασμένες με μέρη του εαυτού σου που δεν είναι πάντα διαθέσιμα ή συνειδητά. Σε οδηγούν, όμως, στην αυτογνωσία και την αυθεντικότητα. Εμένα αυτό μου το προσφέρει το γράψιμο, όμως για κάποιον άλλον μπορεί να είναι η ζωγραφική ή ο χορός. Μερικές φορές επιστρέφω σε κάτι που έγραψα, το κοιτάζω και σκέφτομαι: Αυτό είναι καλό. Που σημαίνει ότι άνοιξε το υποσυνείδητό μου. Εκεί βρίσκονται τα διαμάντια.

6. Κίνησε το σώμα σου, ανάπαυσε το μυαλό σου

Για περίπου επτά χρόνια γυμναζόμουν με έναν προπονητή δύο φορές την εβδομάδα. Για τα 102 χρόνια μου είμαι δυνατή. Μπορώ να σηκώσω 5κιλα βαράκια και να σηκωθώ από μία καρέκλα κρατώντας τα βάρη. Και είμαι πολύ υπερήφανη γι’ αυτό.

Όταν περνούσα πνευμονία και ήμουν στο νοσοκομείο, κάποιος εκεί μου είπε ότι η γυμναστική μού έσωσε τη ζωή. Οπότε δεν είναι απλά καλή ιδέα το να κινείσαι, είναι απαραίτητο. Την ίδια ώρα, βέβαια, χρειάζεσαι και ξεκούραση. Ο εγκέφαλος χρειάζεται ξεκούραση για να ανανεώνεται.

7. Μην προσκολλάσαι στον αρνητισμό

Οι αρνητικές σκέψεις είναι συχνές και… φονικές. Γιατί κάποιοι άνθρωποι είναι αισιόδοξοι, ενώ άλλοι, ό,τι κι αν πουν μοιάζει να έχει αρνητική χροιά; Έτσι γεννιόμαστε, πιστεύω. Ερχόμαστε σε αυτόν τον κόσμο είτε οπτιμιστές είτε πεσιμιστές. Κάποιοι άνθρωποι περνούν τρομερά δύσκολες στιγμές στη ζωή τους. Ένας πεσιμιστής θα σκεφτόταν: Γιατί σε εμένα; Εγώ απαντώ: Γιατί όχι;

Είναι πολύ δύσκολο να ξεπεράσεις τις αρνητικές σκέψεις, αλλά στον βαθμό που μπορούμε χρειάζεται να αναγνωρίζουμε ό,τι θετικό μας συμβαίνει και να προχωράμε με αισιοδοξία.

8. Μαθήματα ζωής: Κάνε αυτό που χρειάζεσαι

Καθώς μεγαλώνω, με ρωτούν συχνά: Ποιο είναι το μυστικό σου; Δεν έχω μυστικό.

Η μακροζωία έχει να κάνει με αυτά που όλοι γνωρίζουμε: Άσκηση, καλή διατροφή, υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις (ειδικά με τον/τη σύντροφό σου), κατανόηση του εαυτού, μια καριέρα που σου ταιριάζει… όλα αυτά είναι κλειδιά για μια χαρούμενη ζωή.

Υπάρχει, όμως, ένα χάσμα ανάμεσα σε αυτά που γνωρίζουμε και αυτά που κάνουμε. Για πολλούς είναι πρόβλημα το να γεφυρώσουν αυτό το χάσμα. Και αυτό είναι ένα από τα μυστήρια που δεν μπορώ να εξηγήσω.