ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΝΑ ΣΤΕΡΕΨΟΥΝ ΤΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΝΕΡΟΥ ΤΟΥ ΜΟΡΝΟΥ;
Η στάθμη του Μόρνου, του κυριότερου ταμιευτήρα νερού της Αττικής, βρίσκεται πιο χαμηλά από ποτέ, εγείροντας ρεαλιστικές ανησυχίες.
Η έκταση της τεχνητής λίμνης του Μόρνου, του κύριου ταμιευτήρα νερού της Αττικής, έχει μειωθεί κατά 20% συγκριτικά με πέρσι, περισσότερο από κάθε άλλη φορά τα τελευταία 14 χρόνια. Αν η ανομβρία συνεχιστεί στον βαθμό που προβλέπουν οι επιστήμονες, τα αποθέματά της είναι πλέον πολύ περιορισμένα.
Όπως χαρακτηριστικά είπε ο Κίμων Χατζημπίρος, Ομότιμος Καθηγητής Οικολογίας και Περιβαλλοντικής Πολιτικής στο ΕΜΠ, «εάν συνεχιστούν τα φαινόμενα και έχουμε κι άλλο χειμώνα άνυδρο και καύσωνα, το επόμενο καλοκαίρι κινδυνεύει η Αθήνα να μείνει χωρίς νερό».
Τα λεγόμενά του πιστοποιούν οι εικόνες από την περιοχή, που αποκαλύπτουν ότι η στάθμη του νερού έχει πέσει τόσο, ώστε να αναδυθεί ξανά το χωριό Κάλλιο που είχε «θυσιαστεί» το 1979 προκειμένου να ολοκληρωθεί το φράγμα στον ποταμό Μόρνο και να κατασκευαστεί η λίμνη.
Τα σπίτια του παλιού οικισμού, ο οποίος μεταφέρθηκε τότε πάνω από τις όχθες της λίμνης, αποκαλύπτονται πάντα σε περιόδους ξηρασίας, προειδοποιώντας για έναν κίνδυνο ο οποίος φέτος μοιάζει πιο επικείμενος από ποτέ.
Τι θα συμβεί αν στερέψει ο Μόρνος
Η λίμνη του Μόρνου βρίσκεται στο κέντρο του νομού Φωκίδας, σε ένα λεκανοπέδιο που σχηματίζουν τα όρη Γκιώνα και Βαρδούσια, και συγκεντρώνει νερό όχι μόνο από τον Μόρνο αλλά και από παραποτάμους του, καθώς και από τη λίμνη του Εύηνου, μέσω σήραγγας που κατασκευάστηκε για τον σκοπό αυτό. Το υδραγωγείο του Μόρνου, το οποίο μεταφέρει το νερό της λίμνης στην Αττική, είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης, με συνολικό μήκος 188 χλμ.
Το νερό καταλήγει στις μονάδες επεξεργασίας της ΕΥΔΑΠ στη Μάνδρα, στις Αχαρνές και το Γαλάτσι, ενώ μέρος του τροφοδοτεί και το υδραγωγείο Υλίκης-Λίμνης Μαραθώνα.
Ο σχεδιασμός της υδροδότησης της Αθήνας είναι επαρκής υπό κανονικές συνθήκες, τους χειμώνες δηλαδή που βρέχει και χιονίζει. Ο περσινός χειμώνας, όμως, ήταν από τους πιο άνυδρους, ενώ η χιονοκάλυψη ήταν δραματικά χαμηλότερη από τον μέσο όρο των τελευταίων 20 ετών.
Ως εκ τούτου, τόσο η λίμνη του Μόρνου όσο και οι υπόλοιπες ανά την Ελλάδα στερεύουν ανησυχητικά. Η ΕΥΔΑΠ, μάλιστα, έχει ήδη ενεργοποιήσει συμπληρωματικές πηγές, όπως προβλέπεται από τον προγραμματισμό της.
Αν δεν βρέξει τον φετινό χειμώνα, η Αττική αναμένεται να αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα λειψυδρίας. «Είναι εξαιρετικά κρίσιμο να έχουμε βροχές και χιόνια τον φετινό χειμώνα», λέει ο κ. Χατζημπίρος, ο οποίος συνδέει με την κλιματική αλλαγή τα φαινόμενα ανομβρίας, αλλά και τις πυρκαγιές και τις κατολισθήσεις που φοβάται πως θα ακολουθήσουν.
Ο ίδιος επισημαίνει ότι θα πρέπει άμεσα να γίνει πιο σωστή διαχείριση του νερού, «με εξοικονόμηση, με μείωση της σπατάλης, να σταματήσουν οι χρήσεις που δεν είναι απαραίτητες, ώστε να εξασφαλίσουμε πως όταν βρέξει και χιονίσει –που ελπίζουμε ότι θα γίνει τους επόμενους μήνες– η Αθήνα θα έχει και πάλι νερό».
Και προσθέτει: «Υπάρχει πρόβλημα μπροστά μας, διότι αν ο επόμενος χειμώνας είναι σαν τον προηγούμενο, τότε τα πράγματα θα είναι πάρα πολύ δύσκολα».
Απαντώντας στο τι μπορεί να κάνει ο απλός πολίτης για να αποφευχθεί ο κίνδυνος, ο καθηγητής απαντά: «Υπάρχει δυνατότητα να εξοικονομήσουμε νερό προσέχοντας με το πλύσιμο των αυτοκινήτων, το πλύσιμο βεραντών και ανοιχτών χώρων, ενώ θα πρέπει να γίνουν και επισκευές στο δίκτυο, το οποίο έχει σημαντικές απώλειες».
Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για ένα επείγον θέμα, το οποίο αφορά όλη την Ελλάδα και απαιτεί άμεση επίλυση, αν δεν θέλουμε να καταλήξουμε τους επόμενους μήνες να χορεύουμε τον χορό της βροχής.