ΠΩΣ ΤΟ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΟΥ ΒΕΛΤΙΩΣΕ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΟΥ

Σε πιάνει κρύος ιδρώτας κάθε φορά που αισθάνεσαι ότι πρέπει να επικοινωνήσεις ένα σου πρόβλημα; Προτιμάς να σιωπήσεις για πάντα παρά να εμπλακείς σε μια ενδεχόμενη διαφωνία, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει τη διαιώνιση του προβλήματος; Ξέρω ακριβώς πως αισθάνεσαι και θα προσπαθήσω να σου παρουσιάσω μια άλλη οπτική, όπου το να επικοινωνείς έγκαιρα τα θέματά σου βελτιώνει τις σχέσεις σου.

Φαντάσου μια ντουλάπα που την παραγεμίζεις διαρκώς με ρούχα, τα οποία στριμώχνεις όπως όπως. Κάποια στιγμή αναπόφευκτα το φύλλο της ντουλάπας θα ανοίξει μόνο του και στην καλύτερη θα βρεθούν όλα τα ρούχα σου στο πάτωμα. Στην χειρότερη, θα σου έρθουν στο κεφάλι. Κάπως έτσι βίωσα τη στιγμή που βρέθηκα αντιμέτωπη με όλα τα ζητήματα που παρέμεναν ανεπίλυτα, επειδή φοβόμουν να τα επικοινωνήσω στους άλλους. «Θα φανώ γκρινιάρα», σκεφτόμουν. «Θα καταλήξουμε να καβγαδίζουμε», έλεγα από μέσα μου.

Δικαιολογίες υπήρχαν πάντα αμέτρητες: πότε δεν ήταν η σωστή ώρα, πότε δεν ήταν ευνοϊκά τα άστρα, πότε το πρόβλημα ίσως να μην ήταν άξιο συζήτησης. Πριν υιοθετήσω νέες συμπεριφορές κι αρχίσω να επικοινωνώ τα θέματα που με απασχολούν, έπρεπε να βγάλω από την θέση τους παλιές. Ας δούμε τι σταμάτησα και τι ξεκίνησα να κάνω.

1. Σταμάτησα να υποβιβάζω το πρόβλημα

Προκειμένου να αποφύγει τη συζήτηση ενός προβλήματος, το μυαλό μου είχε εκπαιδευτεί να το υποβιβάζει. Έτσι, είχα μάθει να αγνοώ συστηματικά την δυσφορία, τη λύπη, τον θυμό που με έκανε να νιώθω μια κατάσταση ή μια συμπεριφορά, και να προσποιούμαι πως δεν ήταν άξια συζήτησης. Όπως διαπίστωσα μετέπειτα με την ψυχολόγο μου, το εντυπωσιακό ήταν ότι από ένα σημείο και μετά είχα καταπιέσει τόσο πολύ τον εαυτό μου, που δεν βίωνα καν τα αντίστοιχα συναισθήματα.

Φυσικά, όλα αυτά φέρουν μια ενέργεια, η οποία αν δεν δαπανηθεί στο σωστό μέρος, βρίσκει άλλες διεξόδους. Έτσι, συχνά ένιωθα κούραση, θλίψη, θυμό σε στιγμές που δεν ήταν δικαιολογημένο. Επιπλέον, αργά ή γρήγορα ένιωθα μια απότομη αποστροφή προς το πρόσωπο η συμπεριφορά του οποίου με ενοχλούσε, χωρίς όμως να έχει προηγηθεί η συζήτηση ή έστω η επεξεργασία που θα τη δικαιολογούσε.

2. Σταμάτησα να προδικάζω το αποτέλεσμα

Ένας από τους μεγαλύτερους φόβους μου ήταν πως αν εκφράσω ένα πρόβλημα, οι άλλοι θα με έκριναν ως υπερβολική ή η συζήτηση θα κατέληγε σε καβγά. Το θέμα αυτό είχε μεγεθυνθεί τόσο στο κεφάλι μου, που ενίοτε ξεχνούσα ότι στις περισσότερες περιπτώσεις είχα να κάνω με ανθρώπους πρόθυμους να ακούσουν ένα μου παράπονο, χωρίς να είναι επικριτικοί ή έτοιμοι να τσακωθούν. Ακόμη κι αν είχα να κάνω με κάποιον πιο αντιδραστικό, πάλι δεν θα έπρεπε να παραβλέπω το γεγονός πως αν του εξηγούσα ήρεμα και κατανοητά πως νιώθω, εκείνος ίσως να με καταλάβαινε.

Είδα, λοιπόν, πως το να εκφράσεις ένα παράπονο ή μια αντίθετη άποψη δεν έπαιρνε στην πραγματική ζωή τις διαστάσεις που του έδινα. Αντιθέτως, τις περισσότερες φορές αποδεικνυόταν πολύ πιο ανώδυνο από το να κρύβω τα προβλήματα κάτω από το χαλί και να μην τα επικοινωνώ.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

3. Σταμάτησα να φοβάμαι την διαφωνία

Υπήρξε κάποια στιγμή που έκανα το σωτήριο ερώτημα στον εαυτό μου: Ακόμα κι αν τσακωθείς, τι έγινε; Διαπίστωσα με τον καιρό πως όσες φορές δεν φοβήθηκα μια επερχόμενη τρικυμία, μόνο σε καλό μου βγήκε. Κατ' αρχάς, ήταν ένας πρώτης τάξεως τρόπος να διακρίνω ποιοι άνθρωποι και ποιες σχέσεις είχαν φτιαχτεί από ανθεκτικά υλικά και δεν ξηλώνονταν με την πρώτη διαφωνία.

Όταν νοιάζεσαι να διατηρηθεί μια σχέση, ακόμη κι ένας καβγάς λειτουργεί ευεργετικά, διότι έχετε και οι δύο ως απώτερο σκοπό να σωθεί η σχέση αυτή. Κάπου εκεί ξεχωρίζει εκείνος που θέλει απλώς να σε προσβάλλει ή να αμυνθεί από εκείνον που ειλικρινά σου λέει «με ενόχλησε το τάδε, πάμε να δούμε πώς θα το λύσουμε».

4. Ξεκίνησα να επικοινωνώ το πρόβλημα πριν να είναι αργά

Η έκβαση μιας ασθένειας είναι πιο θετική, αν την προλάβεις νωρίς. Έτσι, όσο πιο νωρίς επικοινωνήσεις το πρόβλημα σε μια σχέση, τόσο περισσότερο χρόνο έχεις να συζητήσεις και να ξεπεραστεί. Ακόμη όμως κι αν δεν λυθεί, έχεις κερδίσει πολύτιμο χρόνο που θα μπορούσες να ξοδέψεις πιο εποικοδομητικά.

Το λάθος που έκανα εγώ ήταν να επικοινωνώ τα προβλήματα όταν πια ήταν πολύ αργά και είχα ήδη αποφασίσει ότι θα αποχωρήσω από την εκάστοτε σχέση. Έτσι, οι άλλοι πριν προλάβουν να καταλάβουν τι έχει συμβεί –εφόσον ποτέ δεν το είχα επικοινωνήσει– με έβλεπαν με μια βαλίτσα στο χέρι να κλείνω την πόρτα οριστικά.

Κάτι που ξεκίνησα να κάνω ήταν να γνωστοποιώ ό,τι με ενοχλούσε, χτυπώντας ένα καμπανάκι στον άλλον ότι πρέπει να δώσει λίγη παραπάνω προσοχή.

ΟΣΟ ΠΙΟ ΝΩΡΙΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΕΙΣ ΕΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑ, ΑΚΟΜΗ ΚΙ ΑΝ ΔΕΝ ΛΥΘΕΙ, ΘΑ ΕΧΕΙΣ ΚΕΡΔΙΣΕΙ ΧΡΟΝΟ ΠΟΥ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕΣ ΝΑ ΞΟΔΕΨΕΙΣ ΠΙΟ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΑ.

5. Ξεκίνησα να δίνω προτεραιότητα σε μένα

Τελευταίο και ίσως σημαντικότερο: ξεκίνησα να μου δίνω προτεραιότητα. Δεν είναι εγωιστικό όπως πίστευα κάποτε. Αντιθέτως, είναι το θεμέλιο μιας πιο υγιούς σχέσης αφενός με τον εαυτό σου και αφετέρου με τους άλλους. Ξεκινώντας να δίνω χώρο στα συναισθήματά μου και αφαιρώντας την ταμπέλα του αχρείαστου ή του αρνητικού, είδα ότι ο θυμός, η δυσαρέσκεια, η λύπη ήταν εκεί για να μου δείξουν πως κάτι πρέπει να αλλάξει.

Είχαν ακριβώς τη χρησιμότητα που έχει η δυσφορία που αισθάνεσαι μόλις φας κάτι χαλασμένο. Δεν είναι ευχάριστο την ώρα που το βιώνεις, αλλά σου μαθαίνει ότι η συγκεκριμένη τροφή σε βλάπτει. Εν τέλει, το να αρχίσω να μιλάω με τους ανθρώπους μου, δεν με απομάκρυνε από εκείνους, αλλά με έφερε πιο κοντά τους.