ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΟΤΑΝ ΞΕΧΝΑΣ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ

Το να ξεχνάς τα ονόματα των ανθρώπων που γνωρίζεις είναι μια αμήχανη κατάσταση, την οποία θα μπορέσεις να αντιπαρέλθεις αν εφαρμόσεις τις παρακάτω τεχνικές.

Συναντώ τις προάλλες μια συμπαθέστατη μαμά έξω από το παλιό σχολείο της κόρης μου, την οποία έχω να δω καιρό. Αφού μιλάμε λίγο για τα παιδιά μας, που είναι πλέον στο Γυμνάσιο, φεύγοντας της λέω: Χαιρετισμούς στον Γιώργο!

Με κοιτάζει αποσβολωμένη: Σε ποιον;

Τον άντρα της τον λένε Κώστα.

Εντάξει, δύο φορές έχω μιλήσει μαζί του σε κάτι παιδικά πάρτι. Αλλά δεν έχω ιδέα πώς μου ήρθε το Γιώργος.

Ξέρω ότι δεν είμαι η μόνη που ζει τέτοιες αμήχανες στιγμές. Κρίνοντας από τις μελέτες που έχουν γίνει στο γιατί ξεχνάμε τα ονόματα των άλλων, αλλά και τις οδηγίες που έχουν γραφτεί για μη συμβαίνει αυτό, είμαστε πολλοί. Πιθανώς αφορά κι εσένα. Και ξέρω ότι έχεις πολλές φορές αναρωτηθεί γιατί σου είναι τόσο δύσκολο να συγκρατήσεις τα ονόματα ορισμένων ανθρώπων.

Γιατί ξεχνάς τα ονόματα των άλλων

Οι λόγοι ποικίλλουν, λέει η Dr Clare Jonas, ψυχολόγος και επικοινωνιολόγος, που ασχολείται με την ανάλυση ερευνών και συγκέντρωσε σε άρθρο της μπόλικες πληροφορίες για το θέμα.

Καταρχάς, τα ονόματα είναι κάπως αυθαίρετα και αυτό τα κάνει πιο δύσκολο να απομνημονευθούν, σε αντίθεση με άλλες βιογραφικές πληροφορίες κάποιου ατόμου, όπως π.χ. το επάγγελμά του. Μπορεί να ξέρεις συνολικά 10 άτομα με το όνομα Γιώργος και να μην έχουν τίποτε άλλο κοινό μεταξύ τους. Αν ήταν όλοι τους π.χ. γιατροί, θα συνδύαζες αμέσως το επάγγελμα με το όνομα και θα τους θυμόσουν πιο εύκολα. Η έλλειψη συμφραζόμενων για ένα όνομα κάνει την απομνημόνευσή του πιο δύσκολη.

Έπειτα, ακόμα κι όταν αναγνωρίζουμε ένα πρόσωπο, π.χ. στον δρόμο, ο εγκέφαλός μας χρειάζεται λίγο χρόνο για να έχει πρόσβαση στις πληροφορίες σχετικά με αυτό το άτομο. Αναγνωρίζει ότι ξέρει αυτό το άτομο και σιγά-σιγά ανασύρει τις σχετικές πληροφορίες, π.χ. την ξέρω αυτή, είναι μαμά από το σχολείο των παιδιών, τη λένε Μαρία και ο άντρας της είναι ο…

Τέλος, ου γαρ έρχεται μόνον, και μαζί του φέρνει προβλήματα μνήμης που κάνουν την ανάκληση ονομάτων όλο και πιο δύσκολη. Το πόσο γρήγορα επιδεινώνεται η μνήμη καθώς μεγαλώνουμε διαφέρει για τον καθένα, αλλά αν είσαι άνω των 60 πιθανώς να χρειάζεσαι διαφορετικές τεχνικές απομνημόνευσης από έναν νεότερο άνθρωπο.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Τι να κάνεις για να τα θυμάσαι

Από μελέτες έχουν προκύψει διάφορες προτάσεις αναφορικά με τεχνικές που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να ανασύρουν το όνομα κάποιου που δεν χρησιμοποιούν συχνά.

– Τέσταρε τον εαυτό σου

Είναι ο πιο αποτελεσματικός –και ο λιγότερο αμήχανος– τρόπος για να σου «μείνει» το όνομα κάποιου: Όση ώρα μιλάς μαζί του, συνέχισε να επαναλαμβάνεις το όνομά του. Ακόμα κι αν δεν μιλάς, αν π.χ. γνώρισες ορισμένα άτομα στη νέα σου δουλειά, μη σταματάς να επαναλαμβάνεις από μέσα σου τα ονόματά τους. Αν πάλι πρόκειται για ένα άτομο που συναντάς π.χ. για δεύτερη φορά και δυσκολεύεσαι να θυμηθείς το όνομά του, δεν είναι κακό να του ζητήσεις να στο θυμίσει.

– Δημιούργησε συσχετισμούς

Όπως είπαμε, τα συμφραζόμενα βοηθούν πολύ τη μνήμη. Φτιάξε, λοιπόν, τα δικά σου: Μπορεί ο «Γιώργος» που μόλις γνώρισες να φορά γυαλιά με κόκκινο σκελετό. Προσπάθησε να τον καταγράψεις στη μνήμη σου ως «ο Γιώργος με τα κόκκινα γυαλιά». Εγώ είχα γνωρίσει ένα κορίτσι κάποτε που το έλεγαν «Μαριλέτα» και με τη λέξη «κοτολέτα» θυμόμουν πάντα το όνομά της (ξέρω, όχι ο πιο κολακευτικός συνειρμός, αλλά δεν το έλεγα φωναχτά!).

– Πες το δικό σου όνομα πρώτα

Μη νομίζεις ότι μόνο σε σένα συμβαίνει να μη θυμάσαι ονόματα. Μπορεί και στον συνομιλητή σου να συμβαίνει το ίδιο. Την επόμενη φορά που θα συναντήσεις άτομο του οποίου το όνομα δεν θυμάσαι, μπορείς να πεις «Γεια, είμαι ο/η…» Αυτό ίσως λειτουργήσει ως υπαινιγμός, ώστε να πει το δικό του.

– Γράψ’ το!

Αν σου είναι πολύ σημαντικό να θυμάσαι κάποιο όνομα (μου συμβαίνει όταν παίρνω συνεντεύξεις από μη διάσημους), γιατί δεν κρατάς μία σημείωση; Το κινητό σου έτσι κι αλλιώς συνέχεια πάνω σου το έχεις. Γράψε το όνομα στις σημειώσεις και πριν του απευθύνεις τον λόγο απλά τσέκαρέ το για επιβεβαίωση.

– Να κοιμάσαι καλά

Δεν θα σου δώσω περισσότερες οδηγίες για να βελτιώσεις τη μνήμη σου με σκοπό να θυμάσαι τα ονόματα των άλλων. Έχεις ήδη πολλά που πρέπει να θυμάσαι κάθε μέρα. Αν χρειάζεται να το κάνεις ούτως ή άλλως, βέβαια, εδώ θα βρεις όσα πρέπει να κάνεις. Εξάλλου, μεταξύ μας, αν ένα άτομο σε ενδιαφέρει πραγματικά, αργά ή γρήγορα το όνομά του θα το μάθεις.

Αν υπάρχει, όμως, ένα πράγμα που πρέπει να κάνεις π.χ. πριν από μία σημαντική εκδήλωση κατά την οποία το μυαλό σου πρέπει να είναι καθαρό και η μνήμη σου ακμαία, είναι να κοιμηθείς καλά το προηγούμενο βράδυ. Ο ύπνος έχει βρεθεί ότι βοηθά στην ακρίβεια της μνήμης (δηλαδή στο να πεις σωστά το όνομα), αλλά όχι απαραίτητα στο πόσο γρήγορα θα το θυμηθείς. Άγνωστο ακόμα το γιατί, αλλά γιατί να μην το δοκιμάσεις;

Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.

Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.