ΗΞΕΡΕΣ ΟΤΙ Η ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΘΕΤΕΙ ΧΡΟΝΙΑ, ΕΝΩ Η ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ ΟΧΙ;

Τελικά η εγκυμοσύνη μας ανανεώνει ή μας μεγαλώνει; Μια νέα έρευνα που δείχνει ότι η εγκυμοσύνη αυξάνει τη βιολογική ηλικία επικαιροποιεί τη συζήτηση, εγείροντας αμφιβολίες και ερωτηματικά.

Μέχρι τώρα, αυτό που συνηθίζαμε να λέμε ήταν ότι η εγκυμοσύνη ανανενώνει τα κύτταρα και συχνά κάνει τις γυναίκες να δείχνουν μικρότερες. Η διαπίστωση αυτή δεν βασιζόταν σε έρευνες και επιστημονικά στοιχεία, μόνο σε εμπειρικές παρατηρήσεις.

Τώρα όμως, μία νέα έρευνα έρχεται να δείξει πως η εγκυμοσύνη επιταχύνει τη βιολογική γήρανση σε υγιείς, νεαρές γυναίκες. Υπολογίστηκε μάλιστα πως κάθε επιπλέον εγκυμοσύνη κατά την πρώιμη ενήλικη ζωή συνδέεται με περίπου 2,4-2,8 μήνες επιταχυνόμενης βιολογικής γήρανσης.

Βιολογική ηλικία και εγκυμοσύνη: Τι έδειξε η έρευνα

Η έρευνα που διεξήχθη από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας Mailman του Πανεπιστημίου Columbia μελέτησε 1.735 νεαρούς ενήλικες στις Φιλιππίνες, εκ των οποίων οι 825 ήταν γυναίκες. Οι ερευνητές εξέτασαν τα κύτταρα αίματος των εγκύων και διαπίστωσαν ότι γερνούσαν με υπερβολικά γρήγορο ρυθμό.

Αντίθετα, αυτό δεν παρατηρήθηκε σε γυναίκες ίδιας χρονολογικής ηλικίας που δεν είχαν μείνει ποτέ έγκυες. Μάλιστα, όσο περισσότερες ήταν οι εγκυμοσύνες, τόσο μεγαλύτερη ήταν η βιολογική ηλικία. Την ίδια στιγμή, στους άντρες που είχαν γίνει μπαμπάδες δεν παρατηρήθηκε κάτι ανάλογο.

Πώς υπολογίστηκε η γήρανση

Η πρόκληση που είχαν να αντιμετωπίσουν οι επιστήμονες ήταν η ποσοτικοποίηση της βιολογικής γήρανσης, δηλαδή το πώς ακριβώς υπολογίζεται η επιπλέον βιολογική ηλικία σε νούμερα. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε μια σειρά εργαλείων, τεχνικές ανάλυσης DNA σε δείγμα αίματος και αλγόριθμοι (που αναπτύχθηκαν με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης), οι οποίοι εξετάζουν τις διεργασίες μεθυλίωσης του DNA (μια σημαντική διαδικασία που ελέγχει ποιο γονίδιο του οργανισμού θα εκφραστεί κάθε φορά).

Οι διεργασίες μεθυλίωσης συσσωρεύονται και αλλάζουν ως απάντηση στην ηλικία, την υγεία και τον τρόπο ζωής μας, μια διαδικασία γνωστή ως επιγενετική. Οι αλγόριθμοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτούς τους επιγενετικούς δείκτες για να εκτιμήσουν την ηλικία των κυττάρων.

Τα παραπάνω εργαλεία, που ονομάζονται «επιγενετικά ρολόγια», επέτρεψαν στους ερευνητές να μελετήσουν διαφορετικές πτυχές της κυτταρικής γήρανσης, της υγείας και του κινδύνου θνησιμότητας νωρίτερα στη ζωή.

«Τα επιγενετικά ρολόγια έχουν φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο μελετάμε τη βιολογική γήρανση καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής. Δίνουν δε νέες ευκαιρίες για να μελετήσουμε το μακροπρόθεσμο κόστος υγείας της αναπαραγωγής και άλλων γεγονότων της ζωής, τόσο αναφορικά με τους τρόπους που εκφράζεται όσο και ποσοτικά», δήλωσε ο Calen Ryan, PhD, αναπληρωτής ερευνητής στο Κέντρο Γήρανσης του Columbia και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

Ποιοι άλλοι παράγοντες επηρεάζουν

«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η εγκυμοσύνη επιταχύνει τη βιολογική γήρανση και ότι αυτές οι επιδράσεις είναι εμφανείς σε νεαρές γυναίκες υψηλής γονιμότητας», δήλωσε ο Ryan. Η σχέση μεταξύ του ιστορικού εγκυμοσύνης και της βιολογικής ηλικίας διατηρήθηκε ακόμη και αφού ελήφθησαν υπόψη διάφοροι άλλοι παράγοντες που συνδέονται με τη βιολογική γήρανση, όπως η κοινωνικοοικονομική κατάσταση και το κάπνισμα.

Δεν συνέβη το ίδιο και στο δείγμα των αντρών. Αυτό το τελευταίο εύρημα κάνει τους επιστήμονες να πιστεύουν ότι η βιολογική γήρανση αποτελεί συνέπεια της τεκνοποίησης και δεν σχετίζεται με κοινωνικοπολιτιστικούς παράγοντες.

Πόσο σημαντική (και αξιόπιστη) είναι η έρευνα

Και πάλι, το δείγμα των ατόμων που μελετήθηκε ήταν περιορισμένο και αφορούσε σε μεγάλο βαθμό πολύ νέες γυναίκες. Έτσι, οι ερευνητές πιστεύουν ότι η εγκυμοσύνη θα ήταν ιδιαίτερα δύσκολη για μια μητέρα στα τέλη σχεδόν της εφηβείας της, ειδικά εάν η πρόσβασή της στην υγειονομική περίθαλψη ή σε άλλες μορφές υποστήριξης είναι περιορισμένη.

Αυτό που επίσης δεν φάνηκε στην έρευνα ήταν πώς θα εκδηλωθεί η επιταχυνόμενη επιγενετική γήρανση σε αυτά τα συγκεκριμένα άτομα αργότερα στη ζωή, με τη μορφή ασθενειών ή θνησιμότητας, ή αν μπορεί να ανατραπούν τα δεδομένα.

Λίγο πριν από τη δημοσίευση της εν λόγω έρευνας, μια άλλη μελέτη κατέληξε στα ίδια συμπεράσματα, ότι δηλαδή η εγκυμοσύνη κάνει τα κύτταρα των γυναικών να γερνούν ταχύτερα, πλην όμως με μια σημαντική διαφορά: εδώ βρέθηκε ότι τα κύτταρα ορισμένων μητέρων καταλήγουν μετά τον τοκετό βιολογικά νεότερα από ό,τι ήταν κατά τη διάρκεια της κύησης, ειδικά αν η μητέρα θηλάζει το μωρό της.

Και οι δύο έρευνες σηματοδοτούν την ανάγκη επισταμένης φροντίδας για τις γυναίκες που κυοφορούν και υπογραμμίζουν τη σημασία της βιολογικής ηλικίας, αναδεικνύοντας νέες αξιόπιστες μεθόδους για τον υπολογισμό της.