ΑΝΤΙΣΤΑΣΟΥ ΣΤΗΝ ΠΙΕΣΗ ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΔΟΥΛΕΙΑ
Η πίεση για περισσότερη δουλειά είναι μια κατάσταση που αντιμετωπίζουν πολλοί εργαζόμενοι. Είτε προέρχεται από εξωτερικές συνθήκες είτε από εσωτερικές πεποιθήσεις, υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπιστεί.
Σε μια αγορά εργασίας που ακόμη βιώνει τις συνέπειες της κρίσης, οι απαιτήσεις για περισσότερες ώρες δουλειάς είναι συνεχείς. Με τις εργασιακές σχέσεις σοβαρά απορρυθμισμένες, με εταιρείες και οργανισμούς να λειτουργούν υποστελεχωμένοι, η πίεση για υπερωρίες είναι αυξημένη. Για πολλούς εργαζόμενους η πίεση για παραπάνω δουλειά δεν είναι μόνο εξαιτίας εξωτερικών απαιτήσεων, όπως για παράδειγμα από τον προϊστάμενο τους, αλλά και από τη δική τους προσωπική ανάγκη για επιβράβευση ή επιτυχία.
Οι εργαζόμενοι της Gen X ενηλικιώθηκαν επαγγελματικά σε μια εποχή που αποθέωνε τον αφοσιωμένο εργαζόμενο και μυθοποίησε την πολλή δουλειά σαν ένα μέσο επαγγελματικής ανέλιξης και προσωπικού status. Συνεπώς, η πίεση για περισσότερη δουλειά για αυτούς είναι και εσωτερική. Αν δεν ανήκεις σε αυτή τη γενιά, το πιθανότερο είναι πως θα έχεις μια πιο υγιή σχέση με τη λεπτή ισορροπία της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής, και πιθανότατα το μότο σου είναι «δουλεύω για να ζω, δεν ζω για να δουλεύω». Αν όμως για οποιοδήποτε λόγο εσύ παλεύεις με εσωτερικές και εξωτερικές πιέσεις για περισσότερη δουλειά, υπάρχουν τρόποι να τις αντιμετωπίσεις.
Η περισσότερη δουλειά δεν συνεπάγεται επιτυχία
Αν μπεις στο σκεπτικό που καλλιεργούν πολλοί εργασιομανείς, πως η πολλή δουλειά συνδέεται άμεσα με την επιτυχία, δεν θα καταφέρεις να αντισταθείς σε όλα αυτά που σου πυροδοτούν την πίεση να δουλεύεις περισσότερο. Συνήθως είναι ο συνάδελφος που περιγράφει το πόσο σκληρά δούλεψε για να έχει την παρουσίαση έτοιμη, ή το ότι ξενύχτησε για να προλάβει το deadline του project. Το πιιθανότερο είναι αυτό να σε κάνει να νιώσεις πως κι εσύ οφείλεις να κάνεις το extra mile στη δουλειά για να φέρεις αποτέλεσμα. Και είναι τότε ακριβώς που ενεργοποιούνται όλες οι δυσάρεστες και βλαβερές για την υγεία σου σωματικές και ψυχολογικές αντιδράσεις που προκαλεί το άγχος.
Για να αντισταθείς σε αυτή την πίεση, πες απλά στον εαυτό σου: «Αυτός ο άνθρωπος πιστεύει ότι με περισσότερη δουλειά θα φέρει περισσότερα αποτελέσματα. Εγώ δεν το πιστεύω αυτό». Αν οι σκέψεις επιμένουν, μπορείς να καθησυχάσεις τον εαυτό σου υπενθυμίζοντας του ότι είναι απλά μια αίσθηση που σου δημιουργούν οι αβάσιμες υποθέσεις των άλλων πως αν δεν κάνεις το παραπάνω θα αποτύχεις. Υπενθύμιζε συχνά στον εαυτό σου πως η επιτυχία έρχεται και με άλλους πιο αποδοτικούς και βιώσιμους τρόπους, όχι μόνο με ατελείωτες υπερωρίες.
Μην παραδίδεσαι στη λογική της ταχύτητας
Μην προσπαθείς «να τρέχεις συνεχώς» και «να τα δίνεις όλα». Οι συμπεριφορές και η γλώσσα που συνδέονται με την κουλτούρα της ταχύτητας δεν είναι στην πραγματικότητα πολύ παραγωγικές και δεν φέρνουν σπουδαία αποτελέσματα στη δουλειά. Αυτό που μετράει είναι η επιδίωξη βαθύτερων και πιο προσωπικών στόχων, που δίνουν νόημα στην ζωή σου και έχουν θετική επίδραση στην κοινωνία.
Κράτα πάντα στο μυαλό σου τις βασικές προτεραιότητες, τις αξίες σου και όλα αυτά που θέλεις να πετύχεις. Φρόντιζε τους βραχυπρόθεσμους στόχους σου, τα καθήκοντα της ημέρας, αλλά κράτα πάντα στο νου σου και τους μακροπρόθεσμους, και φρόντισε να απορρίπτεις ό,τι δεν είναι απαραίτητο και χρήσιμο.
Ένας άλλος τρόπος για να μην ενδίδεις στην λογική της υπερβολικής δουλειάς είναι να αντιμετωπίζεις το επάγγελμα σου –είτε είσαι δάσκαλος, είτε λογιστής είτε στέλεχος– σαν μια τέχνη που θέλεις να τελειοποιήσεις. Με αυτό τον τρόπο θα δώσεις χώρο σε πράγματα που έχουν να κάνουν με την απόκτηση δεξιοτήτων και την αλληλεπίδραση με ανθρώπους που μπορούν να σου δώσουν feedback και να σε βοηθήσουν να βελτιωθείς. Όλα αυτά θα σε οδηγήσουν όχι στο να δουλεύεις περισσότερο, αλλά να δουλεύεις πιο αποδοτικά, ώστε τελικά να πραγματοποιήσεις τους μεγάλους σου στόχους.
Πάρε παράδειγμα από όσους το έχουν καταφέρει
Εντόπισε τους ανθρώπους που έχουν πετύχει το είδος της επιτυχίας που επιθυμείς χωρίς να υπερβάλλουν εαυτόν ή χωρίς να «φορούν» την φράση «είμαι πνιγμένος και εξαντλημένος» σαν παράσημο τιμής. Αν και αυτή η προσέγγιση είναι συχνή στα εργασιακά περιβάλλοντα, το να είναι κάποιος πραγματικά εξαντλημένος από τη δουλειά του δεν είναι φυσιολογικό, ούτε κάτι για το οποίο πρέπει να είναι περήφανος, αλλά ένα πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Προσοχή, όμως: Μην πάρεις σαν παράδειγμα ανθρώπους που είναι διασημότητες ή υψηλά στελέχη τους οποίους θαυμάζεις αλλά δεν γνωρίζεις προσωπικά. Μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση είναι να κοιτάξεις γύρω σου. Ποιος τα καταφέρνει καλά στην δουλειά του χωρίς υπερκόπωση και ταλαιπωρία, και πώς καταφέρνει να το κάνει αυτό; Θα μπορούσες να τον μιμηθείς και αυτό να λειτουργήσει για τους δικούς σου στόχους αλλά και τις συνθήκες που αντιμετωπίζεις.
Αγνόησε την πίεση για περισσότερη δουλειά
Ένας βασικός κανόνας στην ψυχολογία είναι ότι οι συμπεριφορές που ενισχύονται, διαιωνίζονται. Όταν τις αγνοήσεις, ίσως πρόσκαιρα να αυξηθούν –δοκιμάζοντας τα όρια σου– αλλά στη συνέχεια πιθανόν να σταματήσουν. Αν ένας συνάδελφος σου στείλει email εκτός ωραρίου, μην απαντήσεις γιατί αν ανταποκριθείς, αυτή η συμπεριφορά θα επαναληφθεί. Αν το αγνοήσεις, ίσως για κάποιο διάστημα μπορεί να προσπαθήσει με χειριστικούς τρόπους να σε κάνει να συμμορφωθείς, αλλά στη συνέχεια θα κάνει πίσω.
Αν οι αυξημένες απαιτήσεις προέρχονται από τον προϊστάμενο σου, αυτό είναι μια σαφής ένδειξη τοξικού εργασιακού περιβάλλοντος. Σε αυτή την περίπτωση ξεκαθάρισε τα όριά σου ή προσπάθησε να μετακινηθείς σε άλλη ομάδα ή εταιρεία που έχει πιο ρεαλιστικές προσδοκίες. Άλλωστε, όπως λέει ο ειδικός στην παραγωγικότητα Adam Grant, «δεν είναι δική σου δουλειά να διορθώσεις έναν τοξικό εργασιακό χώρο».
Όλοι αντιμετωπίζουν εσωτερική και εξωτερική πίεση για να κάνουν περισσότερα. Όμως, στην επιδίωξη της επαγγελματικής επιτυχίας και ολοκλήρωσης να θυμάσαι ότι η υπερκόπωση είναι εχθρός και όχι σύμμαχος.