ΕΝΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΓΚΟΛΟΓΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΕΙ: «Η ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΖΗΤΗΜΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ»

Τι είναι η συναισθηματική υγεία, πώς διαφέρει από την ψυχική και γιατί αποτελεί απαραίτητο κλειδί για την επιβίωση και την καλή υγεία μας; Ο χειρουργός ογκολόγος Dr Peter Attia έχει την απάντηση.

Αν σας ρωτούσαν αυτή τη στιγμή τη γνώμη σας για την Ιατρική και τα επιτεύγματά της, τι θα απαντούσατε; Είναι μία επιστήμη που έχει πετύχει τους στόχους της; Βοηθάει τον άνθρωπο να επιβιώσει ή/και να ζήσει περισσότερο και καλύτερα;

Βασικά ναι, αλλά μάλλον όχι, θα έλεγα εγώ και υπό αυτό το πρίσμα θα ερμήνευα την προσέγγιση του Dr Peter Attia στο βιβλίο του Outlive, Η επιστήμη και η τέχνη της υγείας και της μακροζωίας (εκδόσεις Διόπτρα). Πρόκειται για το Νο 1 best seller των New York Times – και όχι άδικα.

Η ανάγκη για μια νέα Ιατρική

Σε μια εποχή που η Ιατρική έχει καταφέρει να διατηρεί τον άνθρωπο εν ζωή πολύ περισσότερο συγκριτικά με οποιαδήποτε άλλη περίοδο της ιστορίας, έχει κάνει τεράστια άλματα στη χειρουργική και τη φαρμακολογία και έχει νικήσει εκατοντάδες απειλητικές ασθένειες, αποκαλύπτεται η αχίλλειος πτέρνα της.

Τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι περισσότερα από ποτέ και δεν έχουν οριστική θεραπεία, ο καρκίνος πλήττει όλο και συχνότερα νεότερους ανθρώπους, οι νευροεκφυλιστικές παθήσεις και οι ψυχικές διαταραχές έχουν πάρει την ανιούσα και τα καρδιαγγειακά προβλήματα μαζί με τον διαβήτη βγάζουν αυθάδικα τη γλώσσα τους στους επιστήμονες.

iStock

Συχνά οι θεραπευτικές παρεμβάσεις γίνονται πολύ αργά για να έχουν αποτέλεσμα, επεκτείνοντας τη διάρκεια ζωής εις βάρος της διάρκειας υγείας, δηλαδή της ποιότητας ζωής του ασθενούς.

Τι συμβαίνει λοιπόν με την υγεία στον 21ο αιώνα; Και γιατί η Ιατρική –παρά τα σπουδαία επιτεύγματά της– δεν μπορεί να κάνει κάτι άλλο πέρα από το να προσφέρει φροντίδα εκ των υστέρων κι έπειτα να στείλει στο σπίτι του τον ασθενή;

Εξατομικευμένη πρόληψη σε όλα τα επίπεδα

Ο Dr. Attia, Αμερικανός χειρουργός ογκολόγος με ερευνητικό ενδιαφέρον στην ανοσοθεραπεία, πιστεύει ότι πρέπει να αντικαταστήσουμε το σημερινό, παρωχημένο μοντέλο αντιμετώπισης της υγείας μας με μια εξατομικευμένη, προληπτική στρατηγική μακροζωίας κατά την οποία να ενεργούμε στο σήμερα για να προλάβουμε το αύριο.

Στο βιβλίο του, που αποτελεί έναν περιεκτικότατο οδηγό υγείας, συγκεντρώνει όλα τα επιστημονικά δεδομένα, για να εφοδιάσει τον αναγνώστη του με πολύτιμα εργαλεία που θα τον βοηθήσουν να αποκτήσει μακροζωία και καλή υγεία.

Παράλληλα, βάζει στο μικροσκόπιο καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο, νευροεκφυλιστικές παθήσεις και διαβήτη σε σχέση με τη σύγχρονη διατροφή, τον ύπνο και την άσκηση, προσθέτοντας όμως στη φαρέτρα μας κι άλλο ένα ισχυρό όπλο: αυτό της συναισθηματικής υγείας.

iStock

Αλήθεια, πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει γενικόλογα για την ψυχική υγεία, την έκφραση των συναισθημάτων και την εκδήλωση των ασθενειών; Αλλά και πόσες φορές κανείς δεν μας εξήγησε πρακτικά και απλά τι σημαίνουν όλα αυτά και γιατί στ' αλήθεια πρέπει να προασπίζουμε τη συναισθηματική μας υγεία;

Τι είναι η συναισθηματική υγεία

«Μου πήρε αρκετό χρόνο να το συνειδητοποιήσω, αλλά η σύνδεση και οι υγιείς σχέσεις με τον εαυτό μας και με τους άλλους είναι εξίσου σημαντική με το να έχουμε καλό μεταβολισμό της γλυκόζης και καλό λιπιδαιμικό προφίλ. Είναι εξίσου σημαντικό να βάλετε τα συναισθήματά σας σε τάξη με το να κάνετε κολονοσκόπηση και εξέταση Lp(a), αν όχι σημαντικότερο. Απλώς είναι πολύ πιο πολύπλοκο», αναφέρει ο συγγραφέας σε ένα αποκαλυπτικό για την προσωπική του ζωή κεφάλαιο, το οποίο πραγματεύεται το τίμημα που πληρώνουμε όταν παραμελούμε τη συναισθηματική μας υγεία.

Η συναισθηματική υγεία δεν είναι ακριβώς το ίδιο με την ψυχική. Αν και την περιλαμβάνει, είναι πολύ ευρύτερη και είναι πιο δύσκολο να κατηγοριοποιηθεί, όπως για παράδειγμα γίνεται με τις ψυχικές διαταραχές στο σχετικό εγχειρίδιο της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας. Η συναισθηματική υγεία έχει να κάνει με τον τρόπο που ελέγχουμε τα συναισθήματά μας και διαχειριζόμαστε τις διαπροσωπικές μας σχέσεις.

Πολλοί άνθρωποι δεν έχουν κάποια ψυχική ασθένεια, αλλά μπορεί να έχουν σοβαρά προβλήματα συναισθηματικής υγείας που δεν τους επιτρέπουν να ζήσουν μια ευτυχισμένη και προσαρμοστική ζωή, όπως συνέβη και στον ίδιο τον συγγραφέα.

OUTLIVE

Ένας οδηγός για να ξεπεράσετε τις προκλήσεις της γήρανσης με επιστημονικά επιβεβαιωμένες μεθόδους.

Αγόρασέ το

Dioptra.gr

Πώς μας διαμορφώνει το τραύμα

Ο Attia τολμά να μιλήσει για το ψυχοθεραπευτικό του ταξίδι, τα πισωγυρίσματά του, τα παιδικά του τραύματα (που περιλάμβαναν και σεξουαλική και σωματική κακοποίηση) και το πώς αυτά τον διαμόρφωσαν σε έναν εργασιομανή και τελειομανή ενήλικα, που ναι μεν λάτρευε να βοηθάει τους άλλους, ήταν όμως γεμάτος οργή απέναντι στον ίδιο του τον εαυτό.

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ψυχικό τραύμα και στο πώς αυτό διαμορφώνει μια δυσλειτουργικότητα στην ενήλικη ζωή, η οποία έχει 4 χαρακτηριστικά: 

1. Εθισμός, όχι μόνο σε κακά πράγματα, όπως η κατάχρηση αλκοόλ, τα χάπια και ο τζόγος, αλλά επίσης σε κοινωνικά αποδεκτά πράγματα, όπως η δουλειά, η άσκηση και η τελειομανία.
2. Συνεξάρτηση ή υπερβολική εξάρτηση από κάποιον άλλον.
3. Στρατηγικές επιβίωσης που έχουν γίνει συνήθειες, όπως τάσεις θυμού και οργής ή αποφυγής.
4. Διαταραχές δεσμού: Δυσκολία στην ανάπτυξη και διατήρηση σύνδεσης ή ουσιαστικών σχέσεων με τους άλλους.

«Αν επικεντρωθούμε στη συναισθηματική υγεία και το κάνουμε νωρίς, έχουμε μεγαλύτερες πιθανότητες να αποφύγουμε τα κλινικά προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη και το χρόνιο άγχος, ενώ θα ωφεληθεί και η γενικότερη υγεία μας», σημειώνει ο ίδιος.

Τι σημαίνει πρόληψη στη συναισθηματική υγεία

Η φροντίδα της συναισθηματικής μας υγείας απαιτεί συνεχή προσπάθεια και καθημερινή αφοσίωση, όπως ακριβώς φροντίζουμε τη σωματική μας υγεία ακολουθώντας ένα πρόγραμμα άσκησης και διατροφής ή κανόνες για τον ύπνο. Το κλειδί είναι να ενεργούμε προληπτικά. Να εντοπίζουμε πιθανά προβλήματα νωρίς και να παίρνουμε μέτρα πρόληψης.

iStock

Ως εργαλείο για την πρόληψη σε αυτό το πεδίο, ο Dr Attia αναφέρεται στη Διαλεκτική Συμπεριφορική Θεραπεία (DBT). Πρόκειται για μία σχολή ψυχολογίας που στην Ελλάδα δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή, αλλά αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1990 για να βοηθάει κατά κύριο λόγο ασθενείς με οριακή διαταραχή προσωπικότητας.

Η DBT αποτελείται από 4 βασικούς πυλώνες και ένα γενικό μοτίβο που τους συνδέει. Το μοτίβο είναι η ενσυνειδητότητα που μας δίνει την ικανότητα να διαχειριστούμε τους 4 άξονες, οι οποίοι είναι:

1. Συναισθηματικός έλεγχος: Απόκτηση ελέγχου στα συναισθήματά μας.
2. Αντοχή στη δυσφορία: Ικανότητα να διαχειριζόμαστε τους συναισθηματικά στρεσογόνους παράγοντες.
3. Διαπροσωπική αποτελεσματικότητα: Πόσο καλά επικοινωνούμε τις ανάγκες και τα συναισθήματά μας στους άλλους.
4. Αυτοδιαχείριση: Φροντίδα του εαυτού μας.

Χρήσιμα tips για την προάσπιση της συναισθηματικής υγείας

Στο ολιστικό πρόγραμμα υγείας που ο ίδιος ο συγγραφέας έχει δημιουργήσει, προσθέτει δύο σημαντικές συμβουλές:

• Δεν χρειάζεται να περιμένεις να βελτιωθεί η διάθεσή σου για να αλλάξεις τη συμπεριφορά σου. Βγες και κάνε εκείνη τη βόλτα που νιώθεις ότι δεν μπορείς να κάνεις και θα δεις τα πράγματα να αλλάζουν.
• Μάθε να συγχωρείς τον εαυτό σου κάθε μέρα για τα λάθη που κάνει κάθε μέρα.

Η πραγματική ψυχική ανάρρωση απαιτεί να φτάσουμε στα βάθη όσων μας διαμόρφωσαν. Ο Dr Attia μας προτρέπει να μην υποτιμάμε τη δύναμη της ψυχοθεραπείας, αυτή την αργή διαδικασία βαθιάς ενδοσκόπησης και αυτοεξερεύνησης.

Μέθοδοι όπως η φαρμακευτική αγωγή, ο διαλογισμός κ.ά. είναι χρήσιμες και αποτελεσματικές, αλλά πρέπει να τις σκεφτόμαστε ως συμπληρωματικές στη συχνά δυσάρεστη και άβολη διαδικασία της ψυχοθεραπείας.

Ξεφυλλίστε τις πρώτες σελίδες του βιβλίου εδώ, για να πάρετε μια γεύση και μόνοι σας.