ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΟΥ Η ΑΛΛΑΓΗ ΤΗΣ ΩΡΑΣ

Η αλλαγή της ώρας είναι μια «πράσινη» λύση για εξοικονόμηση ενέργειας. Ταυτόχρονα, όμως, επηρεάζει την υγεία σου με τρόπους που δεν έχεις φανταστεί.

Για ακόμη μια φορά, όπως κάθε τελευταία Κυριακή του Μαρτίου, τα ρολόγια προχώρησαν μια ώρα μπροστά στερώντας μας μια ώρα ύπνο. Πολλές χώρες έχουν πάψει να αλλάζουν την ώρα, αλλά η Ελλάδα δεν είναι μεταξύ αυτών. Αν και η σχετική συζήτηση περί μη αλλαγής της ώρας άνοιξε πριν από μερικά χρόνια και στην χώρα μας, η ώρα συνεχίζει να αλλάζει δύο φορές τον χρόνο.

Η αλλαγή της ώρας ήρθε να εξυπηρετήσει μια σειρά πρακτικών θεμάτων όπως η εξοικονόμηση ενέργειας αλλά και το να μην πρέπει οι εργαζόμενοι αλλά και τα παιδιά να ξεκινούν νύχτα για το γραφείο και το σχολείο τους αντίστοιχα. Είναι όμως κάτι που αφορά πολύ περισσότερα από αυτό και πάνω από όλα την υγεία σου.

Σύμφωνα με ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε στις αρχές Μαρτίου, η Αμερικάνικη Καρδιολογική Εταιρεία (AHA) αναφέρει ότι ερευνητές τα τελευταία χρόνια έχουν παρατηρήσει σημαντική αύξηση των καρδιακών προσβολών και των εγκεφαλικών επεισοδίων τις ημέρες που ακολουθούν την αλλαγή της ώρας την άνοιξη. Πιο συγκεκριμένα ανατρέχουν σε μελέτες που έδειξαν αύξηση κατά 24% των καρδιακών προσβολών σε ολόκληρη την πολιτεία του Μίσιγκαν τη Δευτέρα που ακολουθεί την αλλαγή της ώρας για τρία χρόνια και πιο συγκεκριμένα από το 2010 έως το 2013.

Η αλλαγή της ώρας και η αύξηση των εμφραγμάτων

Νεότερες έρευνες υποδεικνύουν επίσης μια σύνδεση, αλλά όχι μόνο την επομένη της αλλαγής της ώρας. Σε μια μετανάλυση του 2019, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο ρυθμός εμφάνισης οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου φαίνεται να αυξάνεται τις δύο εβδομάδες που ακολουθούν τόσο την αλλαγή της ώρας την άνοιξη όσο και το φθινόπωρο.

Πρόσφατη έρευνα του 2024, συμφωνεί ότι η θερινή ώρα μπορεί να σχετίζεται με αύξηση των καρδιακών προσβολών και των εγκεφαλικών επεισοδίων και προσθέτει ότι μπορεί επίσης να σχετίζεται με αύξηση του κινδύνου αυτοκτονίας και των τροχαίων ατυχημάτων. Αν και δεν είναι σαφές γιατί εμφανίζεται αυτή η σύνδεση, οι ερευνητές υποδεικνύουν ότι μπορεί να έχει να κάνει με το ότι η αλλαγή της ώρας μπερδεύει τους κύκλους ύπνου και τον κιρκάδιο ρυθμό του οργανισμού και υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτό μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα κορτιζόλης καθώς και τις φλεγμονές, τα οποία με τη σειρά τους μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Ο κιρκάδιος ρυθμός είναι εξαιρετικά σημαντικός. Είναι αυτός που κρατά χρόνο από το συκώτι και τους πνεύμονες μέχρι τη μύτη και τα δάχτυλα των ποδιών σου και βασίζεται σε σήματα όπως η ανατολή και η δύση του ήλιου για να διατηρεί τον εγκέφαλο και το σώμα σου σε βέλτιστη λειτουργία. Η εναλλαγή φωτεινών πρωινών με σκοτεινά απογεύματα διασφαλίζουν στον οργανισμό ότι ο καθημερινός ρυθμός εγρήγορσης, μεταβολισμού και δύναμης θα κορυφώνεται τις σωστές ώρες μέσα στην ημέρα.

Κατά μέσο όρο, ένας Αμερικανός ή ένας Ευρωπαίος περνά περισσότερο από το 90% του χρόνου του σε εσωτερικούς χώρους. Επιπλέον τρώει, εργάζεται ή παίζει όλες τις ώρες της ημέρας ή της νύχτας. Η σύγχρονη ζωή θολώνει τα όρια της ημέρας και της νύχτας και μπερδεύει το εσωτερικό ρολόι και τον κιρκάδιο ρυθμό του οργανισμού. Αυτή η διαταραχή μπορεί να μην είναι άμεσα αόρατη, αλλά οι συνέπειές της είναι εξαιρετικά σημαντικές και περιλαμβάνουν χαμηλή ποιότητα ύπνου, μειωμένη παραγωγικότητα, έντονες διακυμάνσεις στη διάθεση, αύξηση σωματικού βάρους, πεπτικές διαταραχές και καρδιακές παθήσεις.

Πώς να μειώσεις τις επιπτώσεις της αλλαγής της ώρας

Ο αναπτυσσόμενος τομέας της επιστήμης που μελετά τον κιρκάδιο ρυθμό έχει καταλήξει σε απλές και εύκολες λύσεις που θα σε βοηθήσουν να επαναφέρεις το εσωτερικό σου ρολόι που έχει αποσυντονίσει ο σύγχρονος τρόπος ζωής.

• Κάνε μια βόλτα έξω με το φως της μέρας. Ακόμη και 20 λεπτά κάτω από –ακόμη και συννεφιασμένο ουρανό– αρκούν.
• Τοποθέτησε το γραφείο σου πιο κοντά σε παράθυρο ώστε να εκτίθεσαι σε περισσότερο φυσικό φως.
• Αξιοποίησε νέα συστήματα φωτισμού που στοχεύουν να μιμηθούν το φυσικό φως της ημέρας σε εσωτερικούς χώρους.
• Χαμήλωσε τα φώτα του σπιτιού μετά τη δύση του ηλίου.

Πως θα βοηθήσεις το σώμα σου να προσαρμοστεί πιο ομαλά στην αλλαγή της ώρας

Βγες έξω όσο το δυνατόν περισσότερο.

Το φυσικό φως μπορεί να βοηθήσει το σώμα σου να προσαρμοστεί στην αλλαγή της ώρας που έρχεται.

Ξεκίνα τη ρουτίνα του ύπνου σου λίγο νωρίτερα.

Αφιέρωσε χρόνο για να χαλαρώσεις και να προετοιμάσεις το σώμα και το μυαλό σου για να κοιμηθείς καλύτερα.

Μην καταναλώνεις καφεΐνη

Αν νιώθεις ότι χρειάζεσαι λίγη ενίσχυση για να ξεπεράσεις την πτώση της ενέργειας που νιώθεις τα μεσημέρια μετά την αλλαγή της ώρας, μην καταφύγεις στην κατανάλωση καφεΐνης.  Η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό που βλάπτει την καρδιά.