ΜΕΧΡΙ ΠΟΣΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΕΧΕΙΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΣΟΥ

Ξέρεις πόσο μεγάλος μπορεί να είναι ο κύκλος των φίλων σου; Ο Ρόμπιν Ντάνμπαρ υποστηρίζει ότι έχει την απάντηση και σου αποκαλύπτει τον μαγικό αριθμό.

Οι έρευνες επιβεβαιώνουν διαρκώς τη μεγάλη σημασία που έχουν για τη συνολική μας υγείας τα κοινωνικά μας δίκτυα. «Χρειαζόμαστε μια ολόκληρη κοινότητα για να νιώθουμε ολοκληρωμένοι. Το να συναναστρεφόμαστε διαφορετικούς ανθρώπους αναδεικνύει διαφορετικές πλευρές της ταυτότητάς μας», έχει δηλώσει η Marisa Franco, ψυχολόγος και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ.

Πόσους φίλους, άραγε, μπορεί να έχει ένας άνθρωπος; Οι επιστήμονες προσπαθούν να απαντήσουν εδώ και δεκαετίες στο ερώτημα αυτό. Και κάπου εδώ μπαίνει στη συζήτηση ο γνωστός «αριθμός του Ντάνμπαρ», σύμφωνα με τον οποίο ένας άνθρωπος μπορεί να διατηρήσει σταθερές κοινωνικές σχέσεις με περίπου 150 άτομα.

Ο περίφημος αριθμός του Ντάνμπαρ

Ο αριθμός πήρε το όνομά του από τον Βρετανό ανθρωπολόγο Ρόμπιν Ντάνμπαρ, ο οποίος ανέπτυξε τη θεωρία του στη δεκαετία του 1990. Με απλά λόγια, ο Ντάνμπαρ υποστηρίζει ότι η αρχιτεκτονική του ανθρώπινου εγκεφάλου θέτει ένα ανώτερο όριο στην κοινωνική μας ζωή. Η θεωρία αυτή βασίστηκε σε παρέκταση της συσχέτισης μεταξύ του σχετικού μεγέθους που έχει ο νεοφλοιός (neocortex) και του μεγέθους της ομάδας σε πρωτεύοντα πλην του ανθρώπου.

Όπως εξηγεί ο ίδιος, μιλά για τις ουσιαστικές μας σχέσεις, δηλαδή τα άτομα εκείνα που γνωρίζουμε αρκετά καλά και δεν νιώθουμε άβολα να τα χαιρετήσουμε αν τα συναντήσουμε π.χ. στο αεροδρόμιο. Αυτός ο αριθμός κυμαίνεται συνήθως από 100 έως 250, με μέσο όρο τα 150.

Όταν γεννιόμαστε, ο αριθμός αυτός ισούται με ένα άτομο ή δύο άτομα. Στα τέλη της εφηβείας και στις αρχές της δεκαετίας των 20, ο αριθμός των φίλων μας κορυφώνεται. Μέχρι την ηλικία των 30, οι άνθρωποι τείνουν να έχουν περίπου 150 συνδέσεις και αυτός ο αριθμός παραμένει σταθερός μέχρι τα τέλη της δεκαετίας των 60 και τις αρχές της δεκαετίας των 70. Από κει και ύστερα, ο αριθμός των συνδέσεων αρχίζει να πέφτει. Μην αναρωτηθείς γιατί.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Η άλλη πλευρά

Δεν συμφωνούν όλοι οι επιστήμονες με τον αριθμό του Ντάνμπαρ. Μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης υποστηρίζει ότι «η θεωρητική βάση του αριθμού του Dunbar είναι ασταθής. Ο εγκέφαλος άλλων πρωτευόντων δεν χειρίζεται πληροφορίες ακριβώς όπως ο ανθρώπινος και η κοινωνικότητα των πρωτευόντων εξηγείται κυρίως από άλλους παράγοντες (πέραν του εγκεφάλου), όπως το τι τρώνε και τους θηρευτές τους. Οι άνθρωποι έχουμε μεγάλη ποικιλία στο μέγεθος των κοινωνικών μας δικτύων», λέει ο Πάτρικ Λίντενφορς, Αναπληρωτής Καθηγητής Ζωικής Οικολογίας στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης κι ένας από τους συγγραφείς της παραπάνω μελέτης.

Οι Σουηδοί ερευνητές επανέλαβαν τις αναλύσεις του Ντάνμπαρ χρησιμοποιώντας σύγχρονες στατιστικές μεθόδους και ενημερωμένα δεδομένα για τους εγκεφάλους των πρωτευόντων, και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «δεν είναι δυνατό να εκτιμηθεί με οποιαδήποτε ακρίβεια για τους ανθρώπους ο αριθμός αυτός», αναφέρει ο Andreas Wartel, συν-συγγραφέας της μελέτης.

ΣΤΑ ΤΕΛΗ ΤΗΣ ΕΦΗΒΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΩΝ 20, Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΜΑΣ ΚΟΡΥΦΩΝΕΤΑΙ.

«Αν συναναστραφόμαστε με πολλούς ανθρώπους, τότε θα γίνουμε καλύτεροι στο να έχουμε σχέσεις με πολλούς ανθρώπους», δήλωσε με τη σειρά του ο τρίτος συγγραφέας Johan Lind, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης.

Ένα ακόμα σημείο που υπογραμμίζει η ομάδα είναι ότι ο Ντάνμπαρ διατύπωσε τη θεωρία του πριν από δεκαετίες, πολύ πριν social media γίνουν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Ο ίδιος, βέβαια, απαντά ότι η θεωρία του εξακολουθεί να ισχύει και σε αυτήν την περίπτωση, καθώς η ποιότητα των σχέσεων στα κοινωνικά δίκτυα είναι συνήθως χαμηλή.