ΤΙ ΔΕΙΧΝΕΙ Η ΜΥΡΩΔΙΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΣΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΟΥ

Μπορεί η μυρωδιά του σώματός σου να δώσει στοιχεία για την κατάσταση της υγείας σου; Μπορεί, απαντούν ειδικοί.

Η συνταξιούχος νοσοκόμα Joy Milner κατάλαβε ότι ο σύζυγός της ήταν στα πρώτα στάδια της νόσου του Πάρκινσον επειδή είχε αλλάξει η μυρωδιά του σώματός του. Το διαδίκτυο είναι γεμάτο αναφορές για εκπαιδευμένα σκυλιά, που μπορούν, χάρη στην πιο ισχυρή οσφρητική τους ικανότητα, να μυρίσουν τις βιοχημικές μεταβολές που σημειώνονται στον οργανισμό σε ορισμένες περιπτώσεις καρκίνου. Όμως, η πάθηση που έχει συνδεθεί περισσότερο με μια συγκεκριμένη μυρωδιά είναι ο διαβήτης και η μυρωδιά αυτή περιγράφεται ως γλυκιά ή φρουτώδης. 

«Από την αρχαιότητα γνωρίζουμε ότι η μυρωδιά μας αλλάζει όταν δεν είμαστε καλά. Μπορεί σήμερα να βασιζόμαστε στις αναλύσεις αίματος, όμως οι αρχαίοι Έλληνες γιατροί χρησιμοποιούσαν την όσφρηση για τη διάγνωση ασθενειών», λέει σε δημοσίευσή της στο The Conversation η Aoife Morrin, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αναλυτικής Χημείας στο Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου.

Γνωρίζοντας τις πτητικές οργανικές ενώσεις

Ο βραβευμένος με Νόμπελ χημικός Linus Pauling είχε μετρήσει 250 διαφορετικές αέριες χημικές ουσίες στην αναπνοή. Οι ουσίες αυτές ονομάζονται πτητικές οργανικές ενώσεις (ΠΟΕ - VOC) και απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα εύκολα, καθώς έχουν υψηλές τιμές τάσης ατμών (παρουσιάζουν μεγάλη πτητικότητα σε συνήθεις θερμοκρασίες περιβάλλοντος). Βέβαια, από την εποχή του Pauling μέχρι σήμερα οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει εκατοντάδες άλλες στην αναπνοή μας.

«Κάποιες από αυτές έχουν χαρακτηριστικές οσμές, κάποιες άλλες δεν έχουν οσμή που να μπορεί να αντιληφθεί η μύτη μας. Σε κάθε περίπτωση, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μια πτητική οργανική ένωση, είτε την ανιχνεύει η μύτη μας είτε όχι, μπορεί να αποκαλύψει πληροφορίες σχετικά με το πόσο υγιείς είμαστε». 

Χάρη στην τεχνολογία, οι ειδικοί είναι πλέον σε θέση να «εντοπίζουν ανεπαίσθητες αλλαγές στα προφίλ των VOC που συνδέονται με παθήσεις του εντέρου, του δέρματος και του αναπνευστικού, καθώς και με νευρολογικές ασθένειες, όπως η νόσος του Πάρκινσον. Μια μέρα, η διάγνωση ορισμένων ασθενειών θα γίνεται απλώς αναπνέοντας σε μια συσκευή».

Freepik

Οι πηγές της μυρωδιάς του σώματός σου

Όπως εξηγεί η ειδικός, η αναπνοή είναι μόνο μία από τις πηγές VOC του σώματός μας. Άλλες πηγές είναι το δέρμα, τα ούρα και τα κόπρανα. Για παράδειγμα, «οι πτητικές οργανικές ενώσεις του δέρματος είναι το αποτέλεσμα της απομάκρυνσης από τους αδένες μεταβολικών αποβλήτων του σώματος, αλλά και αποβλήτων από βακτήρια και άλλα μικρόβια που ζουν στο δέρμα. Η εφίδρωση παράγει επιπλέον θρεπτικά συστατικά για να μεταβολίσουν αυτά τα βακτήρια. Ωστόσο, η μυρωδιά από τον ιδρώτα αποτελεί μόνο ένα κλάσμα των μυρωδιών από ΠΟΕ».

Βέβαια, σε αντίθεση με το έντερο, το δέρμα είναι σχετικά εύκολο να μελετηθεί. Στο εργαστήριό της, η ομάδα της Morrin έδειξε ότι μπορεί να ξεχωρίσει τα αρσενικά από τα θηλυκά, αλλά και να προβλέψει με σχετική ακρίβεια την ηλικία ενός ατόμου από το προφίλ VOC του δέρματός τους.

iStock

Τι συμβαίνει με αυτές τις φερομόνες

Στο ζωικό βασίλειο, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι VOC μπορούν να δράσουν ως αφροδισιακά. Τα ποντίκια, για παράδειγμα, έχουν μικρόβια που συμβάλλουν σε μια ιδιαίτερα έντονη μυρωδιά, που τους επιτρέπει να επαληθεύουν το είδος ενός πιθανού συντρόφου. Επίσης, οι χοίροι και οι ελέφαντες έχουν σεξουαλικές φερομόνες.

Τι συμβαίνει με τους ανθρώπους; Παράγουμε οργανικές πτητικές ενώσεις για να προσελκύσουμε έναν πιθανό σύντροφο; Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη αποκωδικοποιήσει πλήρως το δέρμα, ενώ τα στοιχεία μέχρι στιγμής είναι αμφιλεγόμενα. 

«Είτε πιστεύουμε ότι υπάρχουν ανθρώπινες φερομόνες είτε όχι, οι πτητικές οργανικές ενώσεις του δέρματος μπορούν να αποκαλύψουν ποιοι και πώς είμαστε, να αποκαλύψουν πράγματα όπως η γήρανση, η διατροφή, η φυσική κατάσταση, η γονιμότητα, ακόμη και τα επίπεδα στρες», καταλήγει η ειδικός.