ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕ ΤΑ SMARTPHONES ΚΑΙ ΑΛΛΑΞΕ ΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Στην αρχή επικράτησε πανικός, στη συνέχεια θυμός, αλλά πλέον οι μαθητές ενός σχολείου στην Αμερική στο οποίο απαγορεύτηκαν τα έξυπνα κινητά παραδέχονται πως η ζωή τους έγινε καλύτερη.

Μπορεί ο Steve Jobs και ο Bill Gates να μεγάλωσαν τα παιδιά τους χωρίς κινητά τηλέφωνα (ο δεύτερος τους επέτρεψε να έχουν δική τους συσκευή μετά τα 14), όμως ποιοι είναι αυτοί για να ξέρουν καλύτερα από τους εκατομμύρια γονείς ανά τον κόσμο, που φροντίζουν το σπλάχνο τους να κυκλοφορεί στο σχολείο με πανάκριβες συσκευές, ήδη από το Δημοτικό;

Τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει αυτό πιθανότατα τα ζεις καθημερινά στο σπίτι σου. Ή τα μαθαίνεις από τις ειδήσεις: Ακραίες σκηνές βίας, σεξουαλικών συνευρέσεων, λεκτικών επιθέσεων κ.ά. καταγράφονται σε βίντεο και στη συνέχεια κοινοποιούνται προς πάσα κατεύθυνση, με ό,τι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτό για τα ανήλικα θύματα. Την ίδια ώρα, ήχοι από ειδοποιήσεις διακόπτουν το μάθημα, συσκευές «εξαφανίζονται», ραντεβουδάκια στις τουαλέτες στήνονται, και γενικώς το μυαλό των μαθητών περιστρέφεται διαρκώς γύρω από το κινητό τους.

Δεν δηλώνω αναμάρτητη: Πλέον αναγνωρίζω ότι ήταν λάθος να δώσουμε κινητό τηλέφωνο στην κόρη μου στην ‘Α Γυμνασίου, έστω και με εγκαταστημένο γονικό έλεγχο. Η κατάσταση στην περίπτωσή της σώζεται κάπως από το Γυμνάσιο στο οποίο φοιτά: Κάθε πρωί φτάνοντας στο σχολείο οι μαθητές εναποθέτουν ανά τμήμα τις συσκευές τους σε ένα πλαστικό κουτί που τους περιμένει στη Γραμματεία, για να τις πάρουν ξανά πίσω το μεσημέρι με το σχόλασμα. Το τι συμβαίνει έπειτα στο σπίτι είναι ευθύνη των γονιών.

iStock

Κι αν τα παιδιά μας δεν είχαν καθόλου κινητά;

Ο Guardian αναφέρθηκε στην περίπτωση οικοτροφείου στη Μασαχουσέτη, το οποίο πριν από έναν χρόνο πήρε με ρηξικέλευθη απόφαση: Απαγόρευσε, τόσο στους μαθητές όσο και στο προσωπικό όλα τα smartphones και χορήγησε στον καθέναν μια συσκευή Light Phone, η οποία μπορεί να κάνει μόνο τα βασικά: τηλέφωνα, μηνύματα και μία λίστα με τραγούδια. Ενώ οι περισσότεροι υποδέχθηκαν το «πείραμα» αυτό με τρόμο, στην πορεία όλοι σχεδόν συμφωνούν πως η ζωή μικρών και μεγάλων έγινε πολύ καλύτερη:

• Το μάθημα κυλά χωρίς παρεμβολές.
• Η διάθεση των μαθητών δεν κινδυνεύει να χαλάσει από κάτι δυσάρεστο που θα «κυκλοφορήσει» και τους αφορά.
• Κοινωνικοποιούνται πολύ περισσότερο, ειδικά στα διαλείμματα, τα οποία πλέον περνούν κουβεντιάζοντας ή παίζοντας με μπάλες.
• Μια απρόβλεπτη εξέλιξη ήταν ότι πολλοί νέοι μαθητές άρχισαν να καταπιάνονται με μαθήματα φωτογραφίας.

Το Buxton School δεν είναι το μοναδικό στη χώρα που έδειξε να αντιλαμβάνεται ότι τα smartphones κάνουν τη ζωή μαθητών και καθηγητών κόλαση. Περισσότερα από τα 2/3 των σχολείων στην Αμερική έχουν περιορίσει τη μη ακαδημαϊκή χρήση των κινητών τηλεφώνων, όμως μόνο για τις ώρες που τα παιδιά βρίσκονται εκεί.

H Ευρώπη δεν πάει πίσω: Η Γαλλία απαγόρευσε τα κινητά τηλέφωνα στα σχολεία το 2018, ενώ μία ολόκληρη πόλη στην Ιρλανδία έγινε το 2023 smartphone-free. Η ιδέα ξεκίνησε από τη διευθύντρια ενός σχολείου στην πόλη Greystones, η οποία θέλοντας να αποτρέψει την επαφή των παιδιών με επικίνδυνο περιεχόμενο μέσω των smartphones διένειμε στους γονείς ερωτηματολόγια προκειμένου να συμφωνήσουν όλοι μαζί στη βέλτιστη λύση. Η ιδέα ήταν να απαγορευτούν τα κινητά όχι μόνο στα σχολεία, αλλά και έξω από αυτά και μάλιστα μέχρι το κολέγιο. Η μαζικότητα της πρωτοβουλίας ήταν τέτοια, που λίγοι μαθητές επιχείρησαν να φέρουν αντιρρήσεις. Μάλιστα, ο Ιρλανδός πρωθυπουργός πρότεινε να γίνει το εγχείρημα του Greystones εθνικό πρότυπο, για την ασφάλεια όλων των παιδιών.

iStock

Πανικός, θυμός και τελικά αποδοχή

Τι δείχνουν οι παραπάνω πρωτοβουλίες; Καταρχάς ότι το σχολείο μπορεί ακόμα να αποτελεί έναν φορέα που δύναται να θεσπίζει κανόνες οι οποίοι τηρούνται. Το Buxton School κέρδισε μια μάχη στην οποία οι περισσότεροι γονείς εφήβων ηττώνται. Όχι χωρίς αντιδράσεις, βέβαια.

Υπήρξαν προβληματισμοί από πλευράς εκπαιδευτικών, για το κατά πόσο τα παιδιά μαθαίνουν με αυτόν τον τρόπο να είναι υπεύθυνα για τις πράξεις τους. Χρειάζονται, δηλαδή, μια εξουσία να τους επιβάλλει τι να κάνουν;

Κάποιοι γονείς που διαφώνησαν υποστήριξαν πως το σχολείο θα έπρεπε να διδάσκει την ασφαλή χρήση της τεχνολογίας, όχι την απαγόρευση αυτής. Εκπρόσωποι άλλων σχολείων είπαν πως η λύση δεν είναι να αναπληρώνεις τον εθισμό στα smartphones με άλλα, λιγότερο έξυπνα κινητά, μα με καλύτερες εναλλακτικές που προωθούν την αυτογνωσία, την ενσυνειδητότητα και τη δημιουργικότητα, π.χ. με ημερολόγια και μπογιές.

Όσο για τους μαθητές; Πράγματι στην αρχή αισθάνθηκαν, όπως είπαν, σαν χαμένοι. Κάποιοι προσπάθησαν να «περάσουν» τα smartphones τους κρυφά, όμως «τα άκουσαν» από τους πιο συμμορφωμένους συμμαθητές τους. Τελικά το αποδέχτηκαν.

Όπως συμβαίνει με κάθε παιδί που, αν του πάρεις για μερικές ημέρες το κινητό, θα περάσει βέβαια όλα τα στάδια του πένθους μα σύντομα –ευτυχώς– θα καταλάβει ότι μια χαρά μπορεί να ζήσει και χωρίς αυτό.