ΤΙ ΚΡΥΒΕΙ Η ΑΝΑΓΚΗ ΣΟΥ ΝΑ ΒΟΗΘΑΣ ΔΙΑΡΚΩΣ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ

Θες να βοηθάς διαρκώς τους άλλους; Μάθε τι είναι το σύνδρομο του σούπερ βοηθού και γιατί επιβαρύνει σημαντικά την ψυχική σου υγεία.  

Το να θέλουμε να βοηθάμε τους πάντες είναι –σύμφωνα με τους ψυχολόγους– ένα σύνδρομο. Πρόκειται για το σύνδρομο του σούπερ βοηθού, του ανθρώπου που θα βγει από τη βολή του και θα κάνει τα πάντα για να βοηθήσει τους γύρω του, βάζοντας τις ανάγκες τους πάνω από τις δικές του.

Μπορεί άραγε να υποφέρουμε από αυτό;

Θα το καταλάβουμε ανάλογα με τις απαντήσεις που θα δώσουμε στις παρακάτω ερωτήσεις:

• Όταν οι φίλοι μας βρίσκονται σε κρίση, τηλεφωνούν πρώτα σε εμάς;
• Δυσκολευόμαστε να πούμε όχι, όταν μας ζητάνε τη βοήθειά μας;
• Είμαστε πρόθυμοι να συνδράμουμε ακόμα και ανθρώπους που ίσως δεν γνωρίζουμε καλά;
• Θυμόμαστε όλες τις γιορτές, τα γενέθλια, τις επετείους, τα ραντεβού των αγαπημένων μας με τους γιατρούς, τις συνεντεύξεις τους για δουλειά, και κάθε άλλη λεπτομέρεια της ζωής τους;

Αν απαντήσαμε ναι στις παραπάνω ερωτήσεις, τότε είναι πολύ πιθανό να είμαστε ένας σούπερ βοηθός.

Τι είναι ο σούπερ βοηθός;

Τον όρο δημιούργησαν οι ψυχολόγοι Jess Baker και Rod Vincent για να περιγράψουν ανθρώπους που έχουν την παρόρμηση να βοηθούν τους άλλους, ενώ ταυτόχρονα τείνουν να παραμελούν τις δικές τους ανάγκες. Όπως είναι κατανοητό, το σύνδρομο του σούπερ βοηθού εκτείνεται πολύ πέρα από το να είναι κάποιος ένας καλός φίλος που στέκεται και υποστηρίζει τους ανθρώπους του.

Οι άνθρωποι που έχουν το σύνδρομο του σούπερ βοηθού βοηθούν τους άλλους ψυχαναγκαστικά, ακόμα κι αν εκείνοι δεν το ζητάνε ή δεν το χρειάζονται, και κάποιες φορές κάνοντας τελικά περισσότερο κακό παρά καλό. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι κάνουν περισσότερο κακό στον εαυτό τους, που τον παραμελούν και τον πιέζουν υπερβολικά. Να τι μπορεί να παρατηρήσουν ότι τους συμβαίνει.

Πώς νιώθουν οι σούπερ βοηθοί και πώς είναι οι σχέσεις τους με τους γύρω τους;

– Πολύ συχνά είναι εξαντλημένοι

Δεν είναι καθόλου απίθανο οι άνθρωποι που έχουν το σύνδρομο αυτό να νιώθουν όχι μόνο ψυχικά αλλά και σωματικά κουρασμένοι. Αισθάνονται ότι δεν έχουν καθόλου χρόνο για τον εαυτό τους, καθώς τείνουν να αφιερώνουν όλο τον χρόνο τους στους άλλους. Δεν κοιμούνται καλά, είναι κουρασμένοι, ευερέθιστοι, εκνευρισμένοι.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Χαρακτηριστικό είναι ότι νιώθουν ενοχή και δυσκολεύονται όταν προσπαθούν να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες, να φροντίσουν τον εαυτό τους ή να πουν σε όσους ζητάνε τη βοήθειά τους ότι δεν μπορούν άλλο.

– Νιώθουν δυσαρέσκεια από την αγνωμοσύνη των άλλων

Οι άνθρωποι που υποφέρουν από το σύνδρομο «τεντώνονται» για να τα καταφέρουν όλα. Όμως, καθώς κανένας δεν μπορεί να βοηθά ασταμάτητα χωρίς κανένα αντάλλαγμα, οι σούπερ βοηθοί ψάχνουν για ηθικά ανταλλάγματα, ευχαριστίες, αναγνώριση, ευγνωμοσύνη... Όταν δεν παίρνουν τα παραπάνω στον βαθμό και στη συχνότητα που τα περιμένουν, αισθάνονται έντονη δυσαρέσκεια και δυσκολεύονται να συνεχίσουν.

– Οι σούπερ βοηθοί γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης

Ακόμα κι αν δεν τους αρέσει να το λένε ή να το παραδέχονται, οι σούπερ βοηθοί τείνουν να γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους γύρω τους, εν γνώσει τους ή όχι. Οι άλλοι μόνο ζητάνε από εκείνους και τείνουν να αδιαφορούν και να αγνοούν τις όποιες ανάγκες τους, αφού οι σούπερ βοηθοί δεν τις εκφράζουν. Ας μην ξεχνάμε ότι όταν κάποιος λέει ή δίνει την εντύπωση ότι δεν θέλει τίποτα σε αντάλλαγμα, τότε το πιο συνηθισμένο είναι ότι καταλήγει να μην παίρνει τίποτα σε αντάλλαγμα.

– Είναι πολύ σκληροί με τον εαυτό τους

Είναι αλήθεια ότι όσοι είναι καλοί στο να φροντίζουν τους άλλους είναι συχνά λιγότερο συμπονετικοί με τον εαυτό τους. Παράλληλα, είναι συνηθισμένο να είναι πολύ σκληροί με τον εαυτό τους, νιώθοντας ανίκανοι και ανεπαρκείς. Γιατί; Επειδή δεν έχουν καταφέρει να βοηθήσουν τους άλλους όπως και όσο θεωρούν οι ίδιοι ότι έπρεπε. Από την άλλη πλευρά, είναι συχνό να έχουν ενοχές επειδή αισθάνονται κούραση, δυσαρέσκεια, ή ότι έχουν υπάρξει αντικείμενο εκμετάλλευσης.

Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.

Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.