ΕΤΣΙ ΘΑ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΦΟΒΟΥΣ ΣΟΥ

Δέκα βασικά σημεία που μπορεί να σε βοηθήσουν να καταλάβεις και να ελέγξεις όσους φόβους λειτουργούν ανασταλτικά για τη ζωή σου.

Ίσως έχεις ακούσει τη φράση που λέει: Το μόνο που πρέπει να φοβόμαστε είναι ο ίδιος ο φόβος. Δυστυχώς, η πραγματικότητα δεν είναι έτσι και για πολλούς από εμάς υπάρχουν πολλά που μας φοβίζουν.

Επίσης, ισχύει ότι ο φόβος είναι μία υγιής αντίδραση, ένα πολύ σημαντικό εργαλείο με το οποίο μας έχει προικίσει η φύση για να φυλαγόμαστε από τους κινδύνους και άρα να επιβιώνουμε. Γιατί λοιπόν να φοβόμαστε τον φόβο, αφού είναι εδώ για να μας προστατέψει;

Επειδή πολλές φορές οι φόβοι δεν αφορούν μόνο τους πραγματικούς, αντικειμενικούς και υπαρκτούς κινδύνους, αλλά και πάρα πολλά άλλα κομμάτια της καθημερινότητάς μας, με αποτέλεσμα να γίνονται στρες που μας κατακλύζει και περιορίζει την ευτυχία μας και την ικανότητά μας να ζούμε καλά. Βιώνουμε δηλαδή συνεχές άγχος, δεν μπορούμε να συγκεντρωθούμε, οι σκέψεις μας «τρέχουν» και διογκώνονται, είμαστε νευρικοί, εκνευρισμένοι, ευέξαπτοι, συναισθηματικά κουρασμένοι, αλλά και σωματικά εξαντλημένοι πολλές φορές.

Έτσι, κατανοούμε γιατί είναι σημαντικό να προσπαθήσουμε να ελέγξουμε όχι τόσο τους φόβους –που, όπως είπαμε, μας προστατεύουν από τον άμεσο κίνδυνο– αλλά το άγχος που προκύπτει όταν το υγιές συναίσθημα του φόβου γίνεται αγχώδης διαταραχή, μία ψυχική δηλαδή διαταραχή.

Ξεπερνώντας τους φόβους βήμα το βήμα

Το να προσπαθήσουμε να ξεπεράσουμε τους φόβους μας δεν είναι προφανώς κάτι που μπορεί να γίνει σε μία μέρα ή σε μία στιγμή. Χρειάζεται να πάρουμε την απόφαση, να προσπαθήσουμε, να εκπαιδευτούμε, συχνά ακόμα και να ζητήσουμε επαγγελματική βοήθεια. Σε κάθε περίπτωση, όταν προσπαθούμε να ξεπεράσουμε τους φόβους μας θα πρέπει να κάνουμε μικρά καθημερινά βήματα προς τον στόχο μας. Άλλωστε, όλοι είμαστε ικανοί για αλλαγή, αλλά δεν την προχωράμε για διάφορους λόγους.

1. Κάνουμε ένα διάλειμμα

Είναι αδύνατο να σκεφτούμε καθαρά όταν μας κατακλύζει ο φόβος ή το άγχος. Το πρώτο πράγμα που χρειαζόμαστε λοιπόν είναι ένα διάλειμμα, ώστε να μπορέσουμε να αποσπάσουμε την προσοχή μας από την ανησυχία. Για παράδειγμα, περπατώντας γύρω από το τετράγωνο, φτιάχνοντας ένα ζεστό ρόφημα να πιούμε ή κάνοντας ένα μπάνιο.

2. Μαθαίνουμε να αντέχουμε τον πανικό

Αν αρχίσουμε να έχουμε πιο γρήγορο καρδιακό παλμό ή να ιδρώνουν οι παλάμες μας, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να μην προσπαθήσουμε να το καταπολεμήσουμε. Είναι σκόπιμο να μείνουμε εκεί που είμαστε ήδη και απλά να νιώσουμε τον πανικό χωρίς να προσπαθούμε να αποσπάσουμε την προσοχή μας. Τοποθετούμε την παλάμη του χεριού μας στο στομάχι και αναπνέουμε αργά και βαθιά. Στόχος μας είναι να βοηθήσουμε το μυαλό μας να συνηθίσει να αντιμετωπίζει τον πανικό, γεγονός που απομακρύνει τον φόβο του φόβου.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

3. Ερχόμαστε αντιμέτωποι με τους φόβους μας

Η αποφυγή των φόβων κάνει τους φόβους πιο τρομακτικούς. Όποιος κι αν είναι ο φόβος μας, αν τον αντιμετωπίσουμε, θα αρχίσει να εξασθενεί. Αν πανικοβληθούμε μια μέρα μπαίνοντας σε ένα ασανσέρ, για παράδειγμα, είναι καλύτερο να ξαναμπούμε σε ένα ασανσέρ άμεσα, ώστε να μην έχει την ευκαιρία να γιγαντωθεί ο φόβος μας.

4. Φανταζόμαστε το χειρότερο

Ας προσπαθήσουμε να φανταστούμε το χειρότερο πράγμα που μπορεί να συμβεί – για παράδειγμα να πανικοβληθούμε και να πάθουμε καρδιακή προσβολή. Στη συνέχεια, ας προσπαθήσουμε να σκεφτούμε ότι θα πάθουμε καρδιακή προσβολή. Απλά δεν είναι δυνατόν. Ο φόβος θα υποχωρήσει όσο περισσότερο τον κυνηγάμε επιδιώκοντας να δούμε αν έχει κάποια βάση.

5. Ελέγχουμε τα δεδομένα

Μερικές φορές βοηθάει η αμφισβήτηση των φοβικών σκέψεων. Για παράδειγμα, αν φοβόμαστε ότι θα κινδυνεύουμε να μείνουμε στο ασανσέρ και θα μας τελειώσει ο αέρας, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να αναπνεύσουμε, θα μας βοηθήσει το να αναρωτηθούμε αν έχει συμβεί ποτέ αυτό σε κάποιον. Τι θα λέγαμε σε έναν φίλο μας που έχει πιθανώς έναν παρόμοιο φόβο;

6. Δεν εγκλωβιζόμαστε στην αναζήτηση της τελειότητας

Στην πραγματικότητα, η ζωή είναι γεμάτη αναποδιές, πράγματα που δεν είχαμε σχεδιάσει και εκκρεμότητες. Είναι λάθος να αναζητάμε την τελειότητα. Θα καταφέρουμε μόνο να γεμίσουμε με άγχος και να νιώθουμε ανικανοποίητοι.

7. Μεταφερόμαστε με τη φαντασία μας σε ένα μέρος γεμάτο ευτυχία

Κλείνουμε για λίγο τα μάτια και φανταζόμαστε ότι βρισκόμαστε σε ένα μέρος με ασφάλεια και ηρεμία. Θα μπορούσε να είναι σε μια όμορφη παραλία, στο κρεβάτι μας αγκαλιά με τη γάτα μας, ή ακόμα και σε μια χαρούμενη ανάμνηση από την παιδική μας ηλικία. Αν αφήσουμε τα θετικά συναισθήματα να μας κατακλύσουν, θα νιώσουμε πιο ήρεμοι και πιο χαλαροί.

8. Συζητάμε τους φόβους μας

Όπως σε καθετί που μας προβληματίζει και μας απασχολεί, θα μας βοηθήσει η συζήτηση με φίλους, αλλά ακόμα περισσότερο οι συμβουλές ή και οι συνεδρίες με έναν ειδικό. Το τελευταίο μπορεί να μας βοηθήσει σημαντικά να συμφιλιωθούμε με τους φόβους μας και να ξεπεράσουμε το στρες που τους συνοδεύει.

9. Η σημασία των καθημερινών πραγμάτων στη ζωή μας

Πολλοί άνθρωποι καταφεύγουν στο αλκοόλ ή τα ναρκωτικά για να αντιμετωπίσουν το άγχος και τους φόβους τους, αλλά αυτό θα κάνει τα πράγματα μόνο χειρότερα. Απλά, καθημερινά πράγματα, όπως ένας καλός ύπνος, ένα υγιεινό γεύμα και ένας περίπατος, κάποιο ρόφημα, είναι συχνά οι καλύτερες θεραπείες για το άγχος.

10. Επιβραβεύουμε τον εαυτό μας

Όταν καταφέρνουμε να ξεπεράσουμε μία δυσκολία μας ή έναν φόβο μας, θα μας βοηθήσει το να επιβραβεύσουμε τον εαυτό μας, για παράδειγμα αγοράζοντας κάτι που επιθυμούσαμε από καιρό.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τη Δρ. Ναταλία Κουτρούλη, ψυχολόγο με εκπαίδευση στη Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία και τη Συμβουλευτική.