8 ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΟΤΙ Η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΠΟΔΙΔΕΙ

Η πιο συχνή ερώτηση που μου κάνει κάποιος όταν έρχεται στο γραφείο μου, συνήθως στο τέλος της πρώτης μας συνεδρίας είναι Πόσο καιρό θα πάρει; Που σημαίνει: Πόσο καιρό θα πάρει η θεραπευτική δουλειά που ξεκινάμε να κάνουμε μαζί; Πόσο καιρό θα πάρει να ανακουφιστώ; Πόσο καιρό θα πάρει να νιώσω καλύτερα από ό,τι νιώθω σήμερα;

Και είναι απόλυτα λογικό και αναμενόμενο, γιατί όταν πηγαίνει κανείς στον ψυχολόγο, με οποιοδήποτε θέμα, από κρίση άγχους μέχρι κρίση στον γάμο, αυτό που αποζητά είναι βοήθεια και λύσεις στο να αισθανθεί καλύτερα.

Προσδοκά λοιπόν πώς και πώς τη στιγμή που θα αισθανθεί καλύτερα. Από την άλλη μεριά, η θεραπευτική διαδικασία είναι μία σύνθετη διαδικασία που παίρνει χρόνο και απαιτεί από τον θεραπευόμενο την ενεργή του συμμετοχή και συνειδητοποίηση.

Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με απόλυτη βεβαιότητα στην παραπάνω ερώτηση λόγω των πολλών παραγόντων που εμπλέκονται στη θεραπεία. Μπορούμε όμως να εντοπίσουμε κάποια σημάδια που μας δείχνουν ότι βρισκόμαστε στη σωστή κατεύθυνση.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Αυτά τα σημάδια είναι στην πραγματικότητα αλλαγές στον τρόπο που αισθάνεται κάποιος, στον τρόπο που σκέφτεται και στον τρόπο που συμπεριφέρεται.

Τις περισσότερες φορές τα σημάδια ότι είσαι σε καλό δρόμο και θεραπεύεσαι ακολουθούν μετά από μία δυνατή συνειδητοποίηση στη διάρκεια μιας συνεδρίας, αυτό που ονομάζουμε οι ψυχολόγοι The Aha moment. Είναι δηλαδή η στιγμή που αισθάνεσαι ότι αυτό που μόλις αναγνώρισες ήταν εκεί πάντα και ξαφνικά το είδες!

Είναι αυτό το «ααα…» που λες μέσα σου και νιώθεις σαν να έχεις ξαφνικά μία θεία επιφοίτηση γι' αυτό που σου συμβαίνει, η οποία σου ανοίγει τον δρόμο. Ξαφνικό δεν είναι σίγουρα γιατί έρχεται μετά από θεραπευτική δουλειά εκ μέρους σου και ζυμώσεις που συμβαίνουν χωρίς εσύ να αντιλαμβάνεσαι.

Το αισθάνεσαι όμως έτσι, γιατί τότε είσαι έτοιμος/η να το δεις. Είναι στ’ αλήθεια ανεπαρκείς οι λέξεις για κάτι τόσο βιωματικό όμως, πίστεψε με, όταν το νιώσεις, θα το καταλάβεις.

Αυτή ακριβώς η στιγμή της συνειδητοποίησης είναι το κλειδί, είναι η στιγμή που τα γρανάζια μπαίνουν στη σειρά τους και τίθεται σε κίνηση η θεραπεία μέσα σου. Σε αυτό το σημείο αρχίζεις να παρατηρείς τις ενδείξεις που λέγαμε πιο πριν. Έλα να δούμε μαζί τα 8 σημάδια ότι αρχίζεις να θεραπεύεσαι:

#1 Αισθάνεσαι καλύτερα, ψυχικά και σωματικά

Παρατηρείς αλλαγή στο πώς αισθάνεσαι στην καθημερινότητα, συνήθως πρώτα σε σωματικό επίπεδο. Έχεις περισσότερη ενέργεια, δεν αισθάνεσαι κουρασμένος/η και βαρύς/ια και δίνεις σημασία στηνδιατροφή και την άσκηση σου αβίαστα.

Οι αλλαγές που συμβαίνουν σε ψυχολογικό επίπεδο δημιουργούν αλυσιδωτές αντιδράσεις κατά κάποιον τρόπο κι έτσι αρχίζει και το σώμα να ανταποκρίνεται και να συμμετέχει. Κι αυτές με τη σειρά τους ενισχύουν την ψυχική σου ανάταση. Βλέπεις τη χαρά π.χ. στα μικρά και απλά πράγματα, αρχίζεις να αγνοείς αυτά που δεν έχουν ουσιαστική αξία, κατανοείς τι συμβαίνει.

#2 Βιώνεις τα συναισθήματά σου, άρα θεραπεύεσαι

Φτάνεις στο σημείο όπου επιτρέπεις στον εαυτό σου να αισθανθεί τα συναισθήματα, όποια κι αν είναι αυτά. Αισθάνεσαι άνετα με τον κόσμο των συναισθημάτων και αφήνεις όποιο συναίσθημα αναδύεται να υπάρξει, γιατί ξέρεις πως ό,τι αισθάνεσαι είναι αληθινό και καλοδεχούμενο, είναι εντάξει.

Παύεις να αντιστέκεσαι, εκλογικεύοντας τα πάντα και προσπαθώντας να διορθώσεις τι νιώθεις. Επιτρέπεις στον εαυτό σου να κλάψει, γιατί ξέρεις ότι αυτό δεν είναι σημάδι αδυναμίας. Σιγά-σιγά νιώθεις τον θυμό, που πιθανώς μέχρι τώρα ήταν το κυρίαρχο συναίσθημα, να υποχωρεί και να αφήνει χώρο για θλίψη, μοναξιά, πόνο, ζήλεια, ή ό,τι άλλο τα έκρυβε.

#3 Το σώμα σου απελευθερώνει και απελευθερώνεται

Αρχίζουν να υποχωρούν τα σωματικά συμπτώματα και η πίεση, που πολλές φορές είναι αυτά που σε έφεραν στον ψυχολόγο αρχικά, π.χ. πονοκέφαλος, κόπωση, πόνοι στο στομάχι, ταχυκαρδίες. Κατανοείς τον ρόλο της σωματοποίησης.

Αισθάνεσαι το σώμα σου πιο χαλαρό, πιο ευλύγιστο και πιθανώς απολαμβάνεις περισσότερο τις σωματικές δραστηριότητες. Επίσης, γίνεσαι πιο δεκτικός/ή σε χάδια, αγκαλιές και άλλες σωματικές εκδηλώσεις τρυφερότητας που προηγουμένως μάλλον σε δυσκόλευαν.

#4 Αντιδράς λιγότερο και κατανοείς τον εαυτό σου περισσότερο

Εκεί που πριν μπορεί να γελούσες, όταν περιέγραφες κάτι οδυνηρό, αστειευόμενος από άμυνα, τώρα είσαι αληθινός, σοβαρός και αναλογίζεσαι αυτό που συμβαίνει και αυτό που νιώθεις. Παύεις να αντιδράς σπασμωδικά και μπαίνεις στη διαδικασία να αξιολογήσεις αυτά που πυροδοτούν τις αντιδράσεις σου για να κατανοήσεις καλύτερα τον εαυτό σου και τις ανάγκες του.

Νιώθεις ασφαλής στον εαυτό σου και στις ικανότητες σου. Επικοινωνείς πιο καθαρά και άμεσα. Παρατηρείς να αλλάζουν και να βελτιώνονται και οι σχέσεις σου με τους άλλους σε κάθε επίπεδο.

#5 Αποδέχεσαι τις απώλειές σου και ενσωματώνεις το εσωτερικό σου παιδί

Έχεις φτάσει στο σημείο να πενθήσεις για αυτά που δεν είχες ποτέ όταν τα χρειαζόσουν και τώρα κατανοείς τι σημαίνει η έννοια εσωτερικό παιδί. Μαζί με αυτό κατανοείς τι χρειαζόσουν τότε, συγχωρείς αυτούς που δεν μπόρεσαν να το καταλάβουν και προχωράς εξελικτικά με το να γίνεις εσύ ο γονέας του εαυτού σου. Σε αυτήν τη διαδικασία αγαπάς, αποδέχεσαι και στηρίζεις τον εαυτό σου και είσαι σε θέση να του δώσεις εσύ όλα όσα χρειάζεται.

#6 Ζεις στο εδώ και τώρα

Επειδή βρίσκεσαι σε διαδικασία θεραπείας και αυτογνωσίας, αισθάνεσαι την αξία του να ζεις στο παρόν σου, αυτό που λέμε εδώ και τώρα. Ζεις δηλαδή ενσυνείδητα την κάθε στιγμή, από επιλογή σου και εστιάζεις στο τι συμβαίνει στο παρόν σου.

Δίνεις σημασία στο τι σου λέει το σώμα σου, τι σου λέει το μυαλό σου, τι σου λέει το συναίσθημά σου. Μπορεί να πιάσεις τον εαυτό σου να αναρωτιέται Τι θέλει να μου πει το σώμα μου τώρα; ή Κάθε φορά που συμβαίνει αυτό αντιδρώ έτσι, γιατί άραγε; Τι κρύβεται εκεί; Αυτό υποδεικνύει ότι αρχίζεις να θεραπεύεσαι.

#7 Ζητάς βοήθεια και υποστήριξη

Ξέρεις πια ότι είναι εντάξει να εκφράζεσαι συναισθηματικά και ότι αυτό δεν σε κάνει αδύναμο/η. Επιτρέπεις σε περισσότερους ανθρώπους να δουν αυτή σου την πλευρά, να σε δουν να κλαις για παράδειγμα.

Ταυτόχρονα, εκφράζεις τις ανάγκες και τις επιθυμίες σου - αφού τις αναγνωρίζεις πια - χωρίς να περιμένεις οι άλλοι να υποθέσουν τι μπορεί εσύ να θέλεις. Ζητάς, όταν χρειάζεσαι κάτι. Αρχίζεις σιγά-σιγά να απομακρύνεσαι από την απομονωτική, τελειομανή και υπεράνθρωπη πεποίθηση της αυτοδυναμίας (μόνο εγώ υπάρχω για εμένα) και την αντικαθιστάς με την ανθρώπινη πεποίθηση της επαφής, της σύνδεσης, της αλληλεγγύης. Ό,τι ήταν κλειστό πριν μέσα σου τώρα ανοίγει.

#8 Ανακαλύπτεις τα όρια σου και το «όχι»

Αναγνωρίζοντας τις ανάγκες και τις επιθυμίες σου και αποδεχόμενος/η τον εαυτό σου, μπαίνεις στη διαδικασία να αναγνωρίσεις και να τιμήσεις τα όριά σου, δηλαδή το ουσιαστικό γνώθι σαυτόν.

Παύεις να υποβάλλεις τον εαυτό σου σε εξαντλητικές συνθήκες και σε διαδικασίες να ικανοποιήσεις τους πάντες ή να πετύχεις το ουτοπικό τέλειο. Αν π.χ. είσαι κουρασμένος/η και δεν θέλεις να πας σε μία οικογενειακή υποχρέωση, γιατί έχεις ανάγκη να κοιμηθείς, αυτό και επιλέγεις να κάνεις.

Έχεις πια μάθει να λες όχι, κάτι που πριν πιθανώς σε δυσκόλευε αρκετά. Το κύριο θεραπευτικό σημάδι σε αυτήν την περίπτωση είναι ότι δεν αισθάνεσαι πλέον τύψεις ή ενοχές όταν επιλέγεις εσένα ή όταν αρνείσαι κάτι που δεν θέλεις.

Η Χριστιάνα Γερμανού είναι ψυχολόγος-σύμβουλος ψυχικής υγείας.

Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.

Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.