4 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΕΡΙΜΕΝΕΣ ΝΑ ΑΚΟΥΣΕΙΣ

Η επιστήμη έχει ασχοληθεί με τα Χριστούγεννα, εστιάζοντας στα συναισθήματα, τη διάθεση αλλά και τη συνολική μας υγεία τις μέρες των γιορτών. Ανιχνεύσαμε τέσσερις ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το πώς ο οργανισμός μας ανταποκρίνεται στη «χριστουγεννιάτικη συγκίνηση».

Τις μέρες των γιορτών μαθαίνουμε διάφορες χρήσιμες –και μη– πληροφορίες. Για παράδειγμα, γιατί κάποιοι κάνουν αποτυχημένα δώρα ενώ άλλοι διαλέγουν πάντα τα καλύτερα; Ή, για ποιον λόγο αυτή την περίοδο αισθανόμαστε θλίψη και μελαγχολία; Πώς προέκυψε το όνομα «νησί των Χριστουγέννων» και σχετίζεται πραγματικά με τη γιορτή της 25ης Δεκεμβρίου;

Ανάμεσα στα πολλά ενδιαφέροντα, διαβάζουμε ότι τα Χριστούγεννα σχετίζονται και με το άγχος, την ευτυχία και την καρδιαγγειακή υγεία. Μπορούν να επηρεάσουν ακόμη και τη δομή του εγκεφάλου!

4 πληροφορίες για τα Χριστούγεννα που μας έκαναν εντύπωση

1. Τα κάλαντα ίσως μπορούν να μειώσουν το άγχος και να αυξήσουν το κοινωνικό δέσιμο

Ερευνητές έχουν ασχοληθεί με την επίδραση που έχει το τραγούδι –είτε ατομικά είτε ομαδικά– στο άγχος και το στρες. Μια μελέτη του 2015 έδειξε ότι το να τραγουδάς μαζί με άλλους μπορεί να αυξήσει τη σωματική και ψυχολογική ευεξία, καθώς και τους κοινωνικούς δεσμούς με τους συγκεκριμένους ανθρώπους.

Στη μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το ομαδικό τραγούδι οδήγησε σε μείωση ενός δείκτη του στρες, της αδρενοκορτικοτροπικής ορμόνης (ACTH), ενώ το αυτοσχέδιο ομαδικό τραγούδι μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της ωκυτοκίνης, μιας ορμόνης που παίζει ρόλο στους κοινωνικούς δεσμούς που δημιουργεί ο άνθρωπος.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

2. Κάποιοι ίσως μπορούν να νιώσουν τη μαγεία των Χριστουγέννων

Ορισμένοι ερευνητές έχουν ασχοληθεί με το ζήτημα των γιορτών και της ευτυχίας, και έχουν καταλήξει στο ότι όσοι «συμμετέχουν» στις γιορτές μπορεί να είναι πιο ευτυχισμένοι συγκριτικά με εκείνους που δεν γιορτάζουν καθόλου. Αυτό μπορεί να οφείλεται μεταξύ άλλων στο γεγονός ότι τις μέρες αυτές περνάμε περισσότερο χρόνο αλληλεπιδρώντας με τους φίλους και την οικογένειά μας.

Σε μια μελέτη που προέκυψε εντελώς τυχαία, κατά τη διάρκεια μιας έρευνας με διαφορετικό αντικείμενο, επιστήμονες επιχείρησαν να διαπιστώσουν αν και πώς απεικονίζεται στον ανθρώπινο εγκέφαλο «το πνεύμα των Χριστουγέννων». Εξέτασαν 10 άτομα που γιόρταζαν τα Χριστούγεννα και 10 άτομα που δεν γιόρταζαν, στα οποία έδειξαν εικόνες με θέμα τα Χριστούγεννα, ενώ μελέτησαν τους εγκεφάλους τους χρησιμοποιώντας τη λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού, μια σχετικά πρόσφατη τεχνική απεικόνισης που είναι γνωστή ως fMRI.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα άτομα που γιόρταζαν τα Χριστούγεννα παρουσίασαν αυξημένη εγκεφαλική δραστηριότητα κατά την προβολή εικόνων σχετικών με τα Χριστούγεννα στον αισθητικοκινητικό φλοιό, στον προκινητικό και πρωτογενή κινητικό φλοιό, και στον βρεγματικό λοβό, σε σύγκριση με άτομα που δεν γιόρταζαν. Αυτές οι περιοχές του εγκεφάλου έχουν συσχετιστεί με την πνευματικότητα, τις σωματικές αισθήσεις και την αναγνώριση των συναισθημάτων του προσώπου σε προηγούμενες μελέτες. Οι ερευνητές τόνισαν βέβαια ότι τα ευρήματα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή και πως χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα.

3. Τα δώρα για τους άλλους μάς κάνουν πιο ευτυχισμένους

Όλοι έχουμε ακουστά τα λεγόμενα χριστουγεννιάτικα δώρα, αυτά που δημιουργούν όμορφα συναισθήματα σε παιδιά και μεγάλους. Μήπως όμως το να παίρνουμε δώρα για τα αγαπημένα μας πρόσωπα μπορεί να είναι ένας τρόπος να ενισχύσουμε και τη δική μας ευτυχία;

Το ερώτημα επιχείρησε να εξετάσει μια έρευνα του 2008. Για τις ανάγκες της, οι συγγραφείς ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν την ευτυχία τους το πρωί. Στη συνέχεια, έδωσαν σε κάθε συμμετέχοντα μερικά χρήματα, τα οποία έπρεπε να ξοδέψουν μέχρι το απόγευμα της ίδιας μέρας. Οι συμμετέχοντες κατατάχθηκαν τυχαία σε διαφορετικές ομάδες δαπανών. Για παράδειγμα, κάποιοι έπρεπε να ξοδέψουν τα χρήματα πληρώνοντας έναν λογαριασμό, άλλοι καλύπτοντας ένα έξοδο και άλλοι αγοράζοντας ένα δώρο για τον εαυτό τους ή ένα δώρο για κάποιον άλλο.

Μετά την προκαθορισμένη ώρα μέχρι την οποία έπρεπε να γίνει η αγορά, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να αναφέρουν ξανά τα επίπεδα ευτυχίας τους. Τα συμπεράσματα έδειξαν ότι ανεξάρτητα από το ποσό που δαπάνησαν, οι συμμετέχοντες που αγόρασαν ένα δώρο για κάποιον άλλο παρουσίασαν αύξηση των συναισθημάτων ευτυχίας το απόγευμα.

4. Τα Χριστούγεννα μπορεί να επιβαρύνουν την καρδιά

Τέλος, οι μέρες των γιορτών ίσως δεν είναι και οι καλύτερες για την καρδιαγγειακή υγεία. Ειδικότερα, υπάρχουν ενδείξεις ότι το συναισθηματικό στρες σε συνδυασμό με τις ανθυγιεινές επιλογές ζωής που κάνουμε αυτές τις μέρες μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία της καρδιάς.

Μια μελέτη που ανέλυσε τις εισαγωγές ασθενών στο ιατρικό κέντρο Einstein της Φιλαδέλφειας το διάστημα 2003-2013, διαπίστωσε ότι οι συναισθηματικοί στρεσογόνοι παράγοντες, η υπερκατανάλωση τροφής, η λιγότερη άσκηση και η αναβολή ιατρικών ραντεβού κατά τη διάρκεια των διακοπών θα μπορούσαν ενδεχομένως να συμβάλουν σε αύξηση των προβλημάτων καρδιακής ανεπάρκειας.