ΠΟΣΟΥΣ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΤΡΩΣ ΑΝ ΕΧΕΙΣ ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ 4 ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ

Αν έχεις διαβήτη, απαγορεύονται εντελώς οι υδατάνθρακες, η ζάχαρη και τα αναψυκτικά; Χρειάζεται πράγματι η άσκηση και ποιο γλυκαντικό είναι προτιμότερο; Ένας διαιτολόγος διαλύει τους μύθους και υπενθυμίζει μερικούς βασικούς κανόνες.

Ο διαβήτης είναι μία από τις πιο συχνές παθήσεις του σύγχρονου δυτικού κόσμου. Οι άνθρωποι που έχουν διαγνωστεί είτε με τον αυτοάνοσο διαβήτη, τύπου 1, είτε με τον σακχαρώδη διαβήτη, τύπου 2 (συνήθως επηρεάζει άτομα άνω των 45 ετών), έχουν ένα διαιτολόγιο που ακολουθούν σε συνδυασμό με μια αγωγή για τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα τους.

Δυστυχώς, υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι στο στάδιο του προδιαβήτη που παραμένουν αδιάγνωστοι, αλλά εν δυνάμει διαβητικοί. Υπάρχουν ορισμένα συμπτώματα που θα πρέπει να σε υποψιάσουν για τυχόν εμφάνιση διαβήτη και να το ψάξεις μαζί με έναν ενδοκρινολόγο.

Τα καλά νέα είναι ότι αν βρίσκεσαι στο στάδιο του προδιαβήτη, η κατάσταση είναι αναστρέψιμη. Με σωστή διατροφή και άσκηση που ενδείκνυται να κάνεις συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, οι τιμές του σακχάρου στο αίμα σου θα επιστρέψουν στα φυσιολογικά επίπεδα.

Αν πάλι είσαι στην αρχή αυτής της περιπέτειας που ονομάζεται διαβήτης, καλό είναι να έχεις στο νου σου μερικές βασικές οδηγίες που συχνά δεν διευκρινίζονται ή δεν επισημαίνονται σωστά. Ο Χάρης Δημοσθενόπουλος, MMedSci, SRD, Κλινικός διαιτολόγος - βιολόγος, μας βοήθησε να τις βάλουμε σε μια σειρά.

1. Οι αμυλούχες τροφές δεν πρέπει να αποκλείονται από το καθημερινό διαιτολόγιο

iStock

Μία οδηγία που συχνά παρερμηνεύεται από τους διαβητικούς είναι η αποφυγή των αμυλούχων τροφών. Σε καμία περίπτωση ο στόχος των διαβητικών δεν πρέπει να είναι ο αποκλεισμός τροφών όπως το ρύζι, οι πατάτες, τα ζυμαρικά και το ψωμί. Αντίθετα, τροφές με σύνθετους υδατάνθρακες πρέπει να περιλαμβάνονται στο καθημερινό διαιτολόγιο και μάλιστα σε ικανοποιητικό ποσοστό.

Οι υδατάνθρακες που αυξάνουν απότομα τη γλυκόζη είναι κυρίως τα απλά σάκχαρα (π.χ. ζάχαρη, λευκό ψωμί, επεξεργασμένα προϊόντα) και άρα πρέπει να αποφεύγονται. Οι υδατάνθρακες που ανεβάζουν πιο ήπια τη γλυκόζη είναι οι σύνθετοι υδατάνθρακες σε συνδυασμό με τις φυτικές ίνες, που υπάρχουν στα δημητριακά και τα ζυμαρικά ολικής άλεσης, τα λαχανικά, τα όσπρια και πολλά φρούτα, ειδικά όταν καταναλώνονται με τη φλούδα τους.

Συνεπώς η γενική οδηγία είναι «όχι στη ζάχαρη και στις επεξεργασμένες τροφές, ναι στα ολικής άλεσης προϊόντα, χωρίς όμως προσθήκη ζάχαρης». Ειδικές οδηγίες, ανάλογα με τη μάζα του σώματος και το είδος του διαβήτη, θα πρέπει να πάρει ο κάθε ασθενής από τον γιατρό και τον διατροφολόγο του εξατομικευμένα.

2. Οι διαβητικοί μπορούν να καταναλώνουν με μέτρο ορισμένα αναψυκτικά

Η σόδα και τα αναψυκτικά με γλυκαντικά τύπου stevia δεν είναι απαγορευτικά, αλλά δεν είναι και μια επιλογή που πρέπει να γίνεται συχνά. Αν καταναλώνονται με μέτρο και ύστερα από την καθοδήγηση του διατροφολόγου, δεν οδηγούν σε απότομη αύξηση του σακχάρου στο αίμα.

iStock

3. Πρέπει να διατηρούν χαμηλά επίπεδα λιπιδίων στο αίμα

Οι αυξημένες τιμές τριγλυκεριδίων και η χαμηλή «καλή» χοληστερόλη σε συνδυασμό με τον διαβήτη μπορεί να απειλήσουν την υγεία της καρδιάς. Καλό είναι οι διαβητικοί να προσέχουν την κατανάλωση προϊόντων με πλήρη λιπαρά και να προτιμούν άπαχο κρέας και γαλακτοκομικά, ιδανικά σε συνδυασμό με φυτικές ίνες.

4. Προσοχή στα γλυκαντικά

Εφόσον η ζάχαρη πρέπει να αποφεύγεται, οι διαβητικοί αναζητούν τη γλυκιά γεύση σε διάφορα υποκατάστατα και γλυκαντικές ουσίες. Είναι προτιμότερο να επιλέγουν γλυκαντικές ύλες χαμηλής και μηδενικής θερμιδικής αξίας που αποδίδουν πρακτικά μηδενικές θερμίδες. Η πιο δημοφιλής –και δικαίως– ανάμεσα στις επιλογές είναι η στέβια.

Όμως και εδώ χρειάζεται προσοχή, κυρίως όταν η στέβια εμπεριέχεται σε τροφές που περιλαμβάνουν και άλλα συστατικά, τα οποία δυνητικά επηρεάζουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, όπως για παράδειγμα, το αλεύρι. Άρα, οτιδήποτε περιέχει στέβια δεν είναι αυτομάτως επιτρεπτό να καταναλωθεί άφοβα και χωρίς μέτρο από έναν διαβητικό. Άλλωστε οι γλυκαντικές ουσίες έχει βρεθεί ότι επηρεάζουν το μικροβίωμα του εντέρου, έτσι και εδώ το «μέτρο» και η εξατομικευμένη καθοδήγηση είναι ο κανόνας.

iStock

5. Η άσκηση επιβάλλεται

Τόσο η άσκηση όσο και η διατήρηση ενός ιδανικού σωματικού βάρους είναι πολύ σημαντικά στοιχεία για τη ρύθμιση του σακχαρώδους διαβήτη. Μισή ώρα εντατικό περπάτημα κάθε μέρα, αλλά και διατήρηση του Δείκτη Μάζας Σώματος κάτω από 25, συμβάλλουν –μαζί με τη διατροφή– στα φυσιολογικά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και στην αποφυγή επιπλοκών.