TΙ ΝΑ ΦΑΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΣΟΥ
Παρά τα κενά που υπάρχουν στις γνώσεις μας για το πώς η διατροφή ωφελεί ή βλάπτει το δέρμα, υπάρχουν κάποιες τροφές που σίγουρα κάνουν καλό.
H γήρανση είναι φυσική εξέλιξη του οργανισμού μας. Αν το καλοσκεφτείτε, είναι και ευλογία. Ωστόσο, την εκτιμάμε μόνο όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με το θνητό της ύπαρξης μας. Συνήθως μέσω απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου. Μολονότι δεν μπορούμε να αποφύγουμε το αναπόφευκτο, μπορούμε να ενεργήσουμε κατά τρόπο που να καθυστερήσουμε τις εξελίξεις. Εσωτερικά και εξωτερικά. Δηλαδή, στο δέρμα μας.
Η αντίληψή μας για το πώς η διατροφή μπορεί να βελτιώσει τη γήρανση του δέρματος εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής. Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί προκύπτουν ζητήματα ακριβούς ποσοτικοποίησης της επίδρασης των θρεπτικών συστατικών –και πολύ περισσότερο των ίδιων των τροφών– στη βελτίωση του δέρματος.
Ταυτόχρονα, είναι σχεδόν αδύνατη η ακριβής ποσοτικοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων τροφίμων, συστατικών αλλά και συνηθειών που διαπιστωμένα επιταχύνουν τη γήρανση του μεγαλύτερου οργάνου που έχουμε πάνω μας. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις της έκθεσης στον ήλιο, του καπνίσματος, του αλκοόλ, ακόμα και του ψησίματος στη σχάρα.
Να δούμε όμως, ποια γνώση είναι αδιαπραγμάτευτη:
- Η γήρανση του δέρματος είναι σύνθετη και μακρά βιολογική διαδικασία, που επηρεάζεται από γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.
- Η διατροφή μας μπορεί να γίνει μέτρο πρόληψης και «ανακούφισης» από τη γήρανση του δέρματος.
Όλα τα παραπάνω αναφέρθηκαν σε ανασκόπηση μελετών που δημοσιεύτηκε το 2020. Τρία χρόνια αργότερα, υπάρχει μια εικόνα για αυτά που μπορούν να βοηθήσουν το δέρμα μας, ειδικά μετά τα 40.
Ποιες τροφές χρειάζεται το δέρμα
Αυτό που χρειάζεται περισσότερο είναι τα αντιοξειδωτικά, το νερό (η ίδια η διαδικασία της γήρανσης είναι σε τεράστιο βαθμό η έλλειψη της ικανότητας του δέρματος να συγκρατεί την υγρασία) και κάποια βασικά θρεπτικά συστατικά. Οι βιταμίνες A, C, Ε, κάποια μέταλλα και κάποια λίπη φαίνεται να παίζουν καθοριστικό ρόλο.
Ορισμένα απλά παραδείγματα είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, που είναι πλούσια σε βιταμίνες Α και C, και σε φυλλικό οξύ, αλλά και το ελαιόλαδο, που είναι πλούσιο σε βιταμίνη Ε. Η Ε μαζί με την Α είναι οι κύριες βιταμίνες που συμμετέχουν στην αναδόμηση και την ελαστικότητα του δέρματος. Δηλαδή, φρούτα όπως μανταρίνια, πορτοκάλια, ακτινίδια, μούρα και άλλα φυτικά τρόφιμα, όπως γλυκοπατάτες, φυλλώδη πράσινα λαχανικά, μπρόκολο κ.ά. φαίνεται να είναι το κλειδί.
Οι ειδικοί τονίζουν πως η λήψη βιταμινών A, C και E είναι σημαντική μεν για την υγεία του δέρματος, αλλά οι βιταμίνες από μόνες τους δεν λύνουν όλα μας τα προβλήματα. Αυτό που κάνουν είναι να βελτιώνουν το δέρμα.
Πάμε τώρα και στις επιμέρους ανάγκες, αφού διευκρινιστεί πως ό,τι και να θέλουμε να επιτύχουμε, δεν θα βοηθήσουμε αν κάνουμε εκτεταμένη χρήση αλκοόλ, ζάχαρης, καπνού και πολύ επεξεργασμένων τροφών.
Τροφές για ενυδάτωση του δέρματος
Τροφές με βιταμίνη Ε, ισχυρό αντιοξειδωτικό στοιχείο που βελτιώνει την ενυδάτωση και μειώνει μεταξύ άλλων τη φλεγμονή, βοηθούν στην αναγέννηση των φθαρμένων δομών της επιδερμίδας μας και την ενυδάτωση της εκ των έσω. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι ελιές, οι ηλιόσποροι, τα αμύγδαλα, ο σολομός, η πέστροφα, οι καραβίδες, το αβοκάντο, η κόκκινη γλυκιά πιπεριά, το μαγειρεμένο μπρόκολο, το ακτινίδιο, το ελαιόλαδο, το κουκουνάρι, τα σαλιγκάρια, τα βατόμουρα και η μαύρη σταφίδα – μεταξύ πολλών άλλων.
Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι επίσης σύμμαχος για την ενυδάτωση, καθώς συμβάλουν στην ενίσχυση του φυσικού φραγμού του δέρματος. Πέραν των λιπαρών ψαριών, περιέχονται στο λιναρόσπορο, τους σπόρους chia, στα καρύδια και το ενταμάμε.
Τροφές ενάντια σε θαμπάδα και ρυτίδες
Εργασία έχει αποκαλύψει πως ο πιο ασφαλής και υγιεινός τρόπος να πολεμήσουμε τη θαμπάδα της επιδερμίδας και τις πρώτες ρυτίδες είναι τα φρούτα, τα λαχανικά, αλλά και καρποί όπως οι ελιές και το αβοκάντο. Προφανώς λόγω της μεγάλης περιεκτικότητάς τους σε βιταμίνες όπως η Α και η C.
Στη λάμψη της επιδερμίδας μας σύμμαχος είναι το αβοκάντο. Έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα, τα οποία καταπολεμούν τις φλεγμονές που προάγουν το λείο, ελαστικό δέρμα. Για παράδειγμα, η υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Α μπορεί να βοηθήσει στην αποβολή των νεκρών κυττάρων. Έτσι, μένουμε με λαμπερό δέρμα.
Ως προς την πρόληψη των ρυτίδων σημαντικό ρόλο φαίνεται να έχει το κάρδαμο, το οποίο περιέχει συστατικά που το βοηθούν να δρα ως εσωτερικό αντισηπτικό του δέρματος. Επίσης, έχει βρεθεί ότι αυξάνει την κυκλοφορία τοπικά και βοηθά στη μεταφορά μετάλλων σε όλα τα κύτταρα του σώματος, με αποτέλεσμα την ενισχυμένη οξυγόνωση.
Τροφές για παραγωγή κολλαγόνου
Ό,τι έχει βιταμίνη C μας βοηθά στην παραγωγή κολλαγόνου. Ένα παράδειγμα είναι οι κόκκινες πιπεριές, που περιέχουν καροτενοειδή, γνωστά ως ισχυρά αντιοξειδωτικά. Αυτά περιέχονται και στην ντομάτα, που θεωρείται επίσης εξαιρετική τροφή για όσους θέλουν να διαχειριστούν τη γήρανση. Είναι φυτικές χρωστικές που είναι υπεύθυνες για τα έντονα κόκκινα, κίτρινα και πορτοκαλί χρώματα που βλέπετε σε πολλά φρούτα και κυρίως σε λαχανικά. Κρατήστε πως διαθέτουν ποικιλία αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων.
Στην παραγωγή κολλαγόνου βοηθούν επίσης το μπρόκολο και το σπανάκι, τροφές που περιέχουν βιταμίνη C. Οι σπόροι ροδιού έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά.
Τροφές για ελαστικότητα στο δέρμα
Η παπάγια διαθέτει ποικιλία από αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και μέταλλα που βοηθούν στη βελτίωση της ελαστικότητας του δέρματος και στην ελαχιστοποίηση της εμφάνισης λεπτών γραμμών και ρυτίδων.
Επιπροσθέτως, η παπαΐνη, ένζυμο που συναντάται στην παπάγια, παρέχει πρόσθετα αντιγηραντικά οφέλη, λειτουργώντας ως ένας από τους καλύτερους αντιφλεγμονώδεις παράγοντες της φύσης.
Σημειώστε ότι το πορτοκαλί χρώμα της γλυκοπατάτας προέρχεται από ένα αντιοξειδωτικό που ονομάζεται βήτα-καροτίνη. Αυτό μετατρέπεται σε βιταμίνη Α, ουσία που όπως διαβάσατε νωρίτερα προάγει την παραγωγή και την αποκατάσταση των κυττάρων. Βοηθά και στην αποκατάσταση της ελαστικότητας του δέρματος.
Προστασία από τον ήλιο
Ο ήλιος είναι ο πιο βασικός εχθρός του δέρματός μας. Οι βιταμίνες Α και C μας βοηθούν στην προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία. Τα αντιοξειδωτικά που περιέχουν τα φρούτα που αναφέρθηκαν αλλά και άλλα όπως τα μύρτιλα μας προστατεύουν από το στρες, τις συνέπειες της φωτογήρανσης και τη ρύπανση και αποτρέπουν την απώλεια κολλαγόνου.
Eπούλωση πληγών
Τροφές με ψευδάργυρο μπορούν να βοηθήσουν στην επούλωση πληγών και φλεγμονών. Στη λίστα περιλαμβάνονται τα όσπρια, τα στρείδια, η κινόα και η βρόμη, τα φασόλια και το γιαούρτι. Εξαιρετικές πηγές είναι επίσης οι ζωικές πρωτεΐνες, όπως το μοσχάρι, το χοιρινό κρέας και το αρνί.
Ο Κυριάκος Ρέππας είναι Κλινικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος (Χαροκόπειο Παν/μιο Αθηνών).