ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΧΩΡΙΣ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΒΙΩΝΟΥΝ ΘΛΙΨΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΔΡΕΣ

Μπορεί να έχουμε άλλη εντύπωση, αλλά και οι άνδρες που δεν έχουν καταφέρει να αποκτήσουν παιδιά –χωρίς να είναι επιλογή τους– βιώνουν θυμό, απογοήτευση, πόνο, ζήλια, αδικία, απώλεια… Και όλα αυτά χωρίς να νιώθουν ότι μπορούν να τα μοιραστούν.

Πολλή συζήτηση, σχόλια αλλά και κουτσομπολιά γίνονται σχετικά με τις γυναίκες χωρίς παιδιά, συχνά χωρίς να εξετάζονται οι λόγοι για τους οποίους συνέβη αυτό ή –ακόμα περισσότερο και πιο σημαντικό– χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα συναισθήματα του κενού και της απώλειας που έχουν βιώσει αυτές οι γυναίκες. Όχι μόνο στα μάτια των οικογενειών τους και στης κοινωνίας, αλλά και των ίδιων δυστυχώς, οι γυναίκες που δεν έχουν αποκτήσει παιδιά ενώ το ήθελαν συχνά δεν δικαιούνται ούτε οίκτο, ούτε συμπαράσταση, ούτε αντιμετώπιση με λεπτότητα και ευγένεια. Αυτό οφείλεται στο ότι δεν γίνεται αντιληπτό από πολλούς από εμάς που δεν είχαμε την ατυχία να βιώσουμε μία τέτοια δυσκολία το πόσο σκληρό και άδικο είναι να θέλει κάποιος παιδί και να μην αποκτά για λόγους ιατρικούς, κοινωνικούς, συμπτώσεων, ατυχιών κ.ά.

Επιπλέον, ακόμα κι αν συνειδητοποιούμε σε κάποιες περιπτώσεις και κατανοούμε με ενσυναίσθηση τη θέση των γυναικών που βιώνουν τη μη ηθελημένη ατεκνία, είναι πολύ σπάνιο να δείχνουμε την αντίστοιχη κατανόηση για τους άνδρες που βρέθηκαν χωρίς παιδιά ενώ δεν ήταν η επιλογή τους και πολλές φορές μάλιστα έχουν προσπαθήσει σκληρά για το αντίθετο. Οι άνδρες δυστυχώς –όπως και σε πολλές άλλες περιστάσεις– είναι καταδικασμένοι να υποφέρουν βουβά και στην περίπτωση της μη ηθελημένης ατεκνίας.

Η βουβή θλίψη των ανδρών χωρίς παιδιά

Οι άνδρες –όπως και οι γυναίκες που δεν έχουν καταφέρει να αποκτήσουν παιδιά– είναι αναμενόμενο να νιώθουν βαθιά θλίψη, θυμό, αγανάκτηση, ζήλεια, να χάνουν ακόμα και φίλους τους, αφού είναι πολύ συχνό το να βρίσκουν δύσκολη ή και οδυνηρή τη συνύπαρξη με οικογένειες με παιδιά. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι βιώνουν μία μεγάλη αδικία –για την οποία δεν μπορούν να κατηγορήσουν κάποιον συγκεκριμένο– κι έρχονται αντιμέτωποι με τη θλίψη της απώλειας αλλά και με τον φόβο και την αγωνία ότι δεν θα καταφέρουν ποτέ να αποκτήσουν τον ώριμο ρόλο, του γονιού. Αυτό συμβαίνει τόσο στα μάτια τα δικά τους, όσο και στης συντρόφου τους, στης οικογένειάς τους και στης κοινωνίας. Επιπλέον, όλα αυτά τα συναισθήματα και οι δυσκολίες δεν γίνονται αντιληπτά από τους εξωτερικούς παρατηρητές.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Ένας άνδρας που αντιμετωπίζει πρόβλημα υπογονιμότητας είναι πιθανό να βιώνει έλλειψη αυτοπεποίθησης, να επηρεάζεται η ιδέα που έχει για την ανδρική του ταυτότητα, τον ανδρισμό του και τον ρόλο τους ως άνδρα στη σχέση. Το πρόβλημα επιτείνεται επειδή οι άνδρες συχνά δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, να συζητήσουν τα όσα τους απασχολούν, ακόμα και να ζητήσουν τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας. Αυτό συμβαίνει επειδή η κοινωνία τους θέλει δυνατούς και αγέρωχους και τους μαθαίνει ότι οι άνδρες δεν πρέπει να κλαίνε, να παραπονιούνται και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους. Επιπλέον, και οι ίδιοι ενδέχεται να θεωρούν ότι χρειάζεται να φανούν σταθεροί και να στηρίξουν τις συντρόφους τους που βιώνουν το πρόβλημα μαζί τους και υποφέρουν.

Το στρες που βιώνει το ζευγάρι

Τόσο η υπογονιμότητα όσο και η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή δημιουργούν στρες και κατ’ επέκταση τριβές στο ζευγάρι. Οι προσδοκίες δεν επιτυγχάνονται, με αποτέλεσμα τη θλίψη, τη ματαίωση και τις προστριβές. Οι γύρω τους δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν και να συμπαρασταθούν. Συνήθως λένε τα λάθος πράγματα και οι σχέσεις δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο.

Τι λένε τα νούμερα για τους άνδρες χωρίς παιδιά

Υπάρχουν πολύ λίγες έρευνες για τους άνδρες που δεν έχουν αποκτήσει παιδιά, αν και αυτό αρχίζει να αλλάζει τελευταία. Ο ερευνητής Dr Robin Hadley διαπίστωσε ότι:

• Το 25% των ανδρών άνω των 42 ετών δεν έχουν παιδιά – 5% περισσότεροι από τις γυναίκες της ίδιας ηλικιακής ομάδας.
• Οι μισοί από τους άνδρες που δεν είναι πατέρες αλλά ήθελαν να γίνουν περιγράφουν μια τεράστια θλίψη και απομόνωση από την κοινωνία.
• Σχεδόν το 40% έχει βιώσει κατάθλιψη και το ένα τέταρτο αισθάνεται βαθύ θυμό.

Η λανθασμένη εντύπωση της αέναης γονιμότητας

Πολύ συχνά έχουμε την εντύπωση ότι το ηλικιακό όριο που φυσικά μπαίνει στις γυναίκες όσον αφορά στην απόκτηση ενός παιδιού δεν απασχολεί τους άνδρες. Αν και αυτό ισχύει ως ένα σημείο, δεν θα έπρεπε οι άνδρες να εφησυχάζουν πιστεύοντας ότι θα μπορέσουν να κάνουν παιδιά μέχρι τα βαθιά τους γεράματα. Άλλωστε, δεν συμβαίνει συχνά να αποκτούν οι άνδρες παιδιά και μάλιστα με ευκολία μετά από κάποια ηλικία, π.χ. τα 50 τους χρόνια. Αυτό μάλλον συμβαίνει περισσότερο στην περίπτωση των διάσημων. Ας μην ξεχνάμε ότι δεν είναι μόνο τα ωάρια που επηρεάζονται από την ηλικία που περνάει αλλά και η ποιότητα του σπέρματος.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τη Δρ. Ναταλία Κουτρούλη, ψυχολόγο με εκπαίδευση στη Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία και τη Συμβουλευτική.