ΤΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΠΟΥ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΟΤΙ ΤΡΩΣ ΠΟΛΛΗ ΖΑΧΑΡΗ

Επιδεινώνει τη φλεγμονή, προκαλεί εθισμό και έχει συνδέσει το όνομά της με τον διαβήτη τύπου 2 και την παχυσαρκία. Ο ένοχος δεν είναι άλλος από τη ζάχαρη, που «κρύβεται» σε πολλά από τα τρόφιμα της καθημερινότητάς μας. Μήπως την καταναλώνεις σε υπερβολικές ποσότητες;

Η αλήθεια είναι ότι ως παιδί δεν κατανάλωνα μεγάλες ποσότητες ζάχαρης. Ο πατέρας μου είχε φροντίσει έτσι, ώστε για κάθε γλυκό που εμφανιζόταν στο σπίτι να υπάρχουν 5 διαφορετικά φρούτα έτοιμα να το αντικαταστήσουν. Με αυτόν τον τρόπο, το γλυκό καθιερώθηκε περισσότερο ως μια λιχουδιά για τις γιορτές, τα γενέθλια, τις αργίες και τις οικογενειακές μαζώξεις, παρά ως μια τροφή που υπήρχε σε καθημερινή βάση στο σπίτι μας.

Το γεγονός οφειλόταν, επίσης, στο ότι οικογενειακώς αποφεύγαμε τα έτοιμα συσκευασμένα σνακ, τα περισσότερα από τα οποία περιέχουν πρόσθετα σάκχαρα (ρίχνοντας μια ματιά στις ετικέτες τους θα καταλάβεις τι εννοώ).

Μεγαλώνοντας συνειδητοποίησα κι εγώ πόσο τοξική είναι η ζάχαρη αλλά και πόσο επηρεάζει τον οργανισμό μας σε πολλά επίπεδα, από το σωματικό βάρος και τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών μέχρι την ενέργεια και τη διάθεσή μας.

Στο ερώτημα «πώς θα καταλάβεις ότι καταναλώνεις πολλή ζάχαρη» υπάρχουν αρκετά σημάδια που μπορούν να σου αποκαλύψουν την απάντηση.

Μεγαλύτερη πείνα και αύξηση βάρους; Μπορεί να οφείλεται στη ζάχαρη

«[Η ζάχαρη] ικανοποιεί τους γευστικούς κάλυκες, αλλά δεν ικανοποιεί ούτε γεμίζει πραγματικά το στομάχι μας», εξηγεί η πιστοποιημένη διαιτολόγος-διατροφολόγος Keri Stoner-Davis, RDN, στην ιστοσελίδα Everyday Health. Χωρίς πρωτεΐνες, φυτικές ίνες και υγιεινά λιπαρά, τα οποία λείπουν από τα περισσότερα επεξεργασμένα σνακ και τα ζαχαρούχα τρόφιμα, το σώμα καίει τη ζάχαρη γρήγορα και αυξάνει την πείνα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ένα «χωρίς συνείδηση» τσιμπολόγημα (το αντίθετο, δηλαδή του mindful eating), συμπληρώνει στο ίδιο site η διαιτολόγος και health coach Jessica Cording.

Επιπλέον η ζάχαρη συμβάλλει σε αύξηση του σωματικού βάρους όχι μόνο μέσω της πρόσληψης θερμίδων αλλά και μέσω της βλάβης που προκαλεί στο μικροβίωμα του εντέρου λόγω της αύξησης των «κακών» μικροοργανισμών που προκαλεί.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Πεσμένη διάθεση, μειωμένη ενέργεια και αίσθημα κόπωσης

Αν έχετε τα παραπάνω συμπτώματα, τότε μπορεί να καταναλώνετε υπερβολικά πολλή ζάχαρη στη διατροφή σας. Ένα γεύμα ή ένα σνακ με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη το οποίο δεν έχει πρωτεΐνες και λιπαρά ανεβάζει γρήγορα το σάκχαρο στο αίμα. Καθώς ο οργανισμός προσπαθεί να επεξεργαστεί τη διεργασία, τα επίπεδα ενέργειας καταρρέουν, και έτσι το άτομο μπορεί να αισθάνεται υποτονικό ή νευρικό.

Σχετικά πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι η κατανάλωση πρόσθετων σακχάρων μπορεί να προάγει τη φλεγμονή, να επιδεινώσει τη διάθεση και να οδηγήσει σε συμπτώματα κατάθλιψης. Επιπλέον, η συστηματική φλεγμονή που προκαλεί η ζάχαρη μπορεί να επιδεινώσει και τον πόνο στις αρθρώσεις. Σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα, μεταξύ του 24% των ερωτηθέντων που είχαν ρευματοειδή αρθρίτιδα και δήλωσαν ότι οι τροφές που καταναλώνουν επηρεάζουν τα συμπτώματά τους, τα γλυκά αναφέρθηκαν συχνότερα.

Τα τρόφιμα δεν είναι αρκετά γλυκά για τα γούστα σας

Άλλη μια ένδειξη ότι τρώτε πολλή ζάχαρη στην καθημερινότητά σας είναι όταν τρόφιμα που υπό άλλες συνθήκες σας φαίνονταν γλυκά, τώρα έχετε την ανάγκη να τα πασπαλίσετε με έξτρα ζάχαρη προκειμένου να ικανοποιήσουν τον ουρανίσκο σας. Με άλλα λόγια, δεν σας ευχαριστούν γιατί τα θεωρείτε άγλυκα!

Αυτό συμβαίνει επειδή έχετε εκπαιδεύσει τον εγκέφαλό σας να περιμένει ένα πολύ υψηλό επίπεδο γλυκύτητας, και όταν έχετε συνηθίσει σε αυτό, είναι πιο δύσκολο να νιώσετε ικανοποίηση με τρόφιμα που είναι λιγότερο γλυκά.

Το προφανές: Θέλετε κι άλλη ζάχαρη!

Όταν λέμε ότι η ζάχαρη είναι εθιστική, το εννοούμε. Ειδικότερα, η ζάχαρη στοχεύει στο κέντρο ευχαρίστησης του εγκεφάλου και προκαλεί αύξηση της ντοπαμίνης, νευροδιαβιβαστή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την ευχαρίστηση. Έρευνες έχουν δείξει ότι η αύξηση της ντοπαμίνης μπορεί να αυξήσει και την επιθυμία για ζάχαρη, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο. Για να αντιληφθούμε το μέγεθος της ζημιάς αρκεί να σκεφτούμε ότι αρκετοί ειδικοί την έχουν χαρακτηρίσει το ίδιο εθιστική -ή ακόμα και περισσότερο από- την κοκαΐνη.

Πιθανός ένοχος για την ακμή

Ως γνωστόν, η διατροφή που κάνουμε αντανακλάται στην επιδερμίδα μας. Αν ταλαιπωρείστε από ακμή, ίσως πρέπει να αναθεωρήσετε την ποσότητα ζάχαρης που καταναλώνετε. «Ο γλυκαιμικός έλεγχος παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία του δέρματος και την ακμή», εξήγησε η Cording. Μάλιστα, μια μελέτη έδειξε ότι η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη της ακμής.

Η ζάχαρη «μιλάει» και στο στομάχι

Τέλος, αν αντιμετωπίζετε πεπτικές διαταραχές και ψάχνετε να βρείτε τις αιτίες, θυμηθείτε ότι η ζάχαρη μπορεί να είναι μία από αυτές. Η ζάχαρη θεωρείται ερεθιστικός παράγοντας του εντέρου ενώ μπορεί να επιδεινώσει τα γαστρεντερικά συμπτώματα σε άτομα που πάσχουν από υποκείμενες παθήσεις όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή η νόσος του Crohn.