ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΦΟΡΑ;
Μπορεί να ασκείστε, αλλά να μην είστε φυσικά δραστήριοι. Μπορεί να είστε σωματικά δραστήριοι, αλλά να μην ασκείστε. Η άσκηση και η φυσική δραστηριότητα είναι δυο έννοιες που μοιάζουν, αλλά δεν ταυτίζονται. Γιατί έχει σημασία να τις ξεχωρίζουμε;
Τις τελευταίες δεκαετίες, ακούμε ξανά και ξανά ότι, αν θέλουμε να είμαστε υγιείς, πρέπει να ασκούμαστε τουλάχιστον 30 λεπτά καθημερινά. Ωστόσο, ο χρόνος που περνάμε σε μια καρέκλα είναι εξίσου σημαντικός με τον χρόνο που αφιερώνουμε στη γυμναστική. Μάλιστα, υπάρχει ένας νέος όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει εκείνους που ασκούνται, αλλά περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους καθιστοί: «active couch potatoes».
Ενώ ο όρος «couch potato» περιγράφει κάποιον που προτιμά να κάθεται και να βλέπει τηλεόραση, εκείνος που χαρακτηρίζεται ως «active couch potato» μπορεί μεν να έχει μια καθιστική ζωή, αλλά φροντίζει να ασκείται για 30 λεπτά καθημερινά, τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας. Στη δεύτερη περίπτωση, δεν μιλάμε για κάποιον που τεμπελιάζει, αλλά για κάποιον που είναι αδρανής σχεδόν όλη την ημέρα, με εξαίρεση αυτή τη μισή ώρα.
Αν και τα λίγα αυτά λεπτά τον ωφελούν, το γεγονός ότι το υπόλοιπο της ημέρας κάθεται επιδρά αρνητικά στην υγεία του. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η σωματική αδράνεια αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση χρόνιων παθήσεων και μια από τις βασικές αιτίες θανάτου παγκοσμίως.
Φυσική δραστηριότητα ή άσκηση
Τι σημαίνει, λοιπόν, «είμαι φυσικά δραστήριος» και τι «ασκούμαι»; Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα δύο; Σύμφωνα με το American College of Sports Medicine:
- Ως φυσική δραστηριότητα ορίζεται οποιαδήποτε κίνηση απαιτεί σύσπαση των σκελετικών μυών και δαπάνη ενέργειας. Όποια δραστηριότητα κάνουμε μέσα στην ημέρα που περιέχει το στοιχείο της κίνησης, όπως δουλειές του σπιτιού, κηπουρικές εργασίες, περπάτημα, είναι παραδείγματα φυσικής δραστηριότητας.
- Η άσκηση είναι μια προγραμματισμένη και δομημένη υποκατηγορία φυσικής δραστηριότητας, η οποία επαναλαμβάνεται και έχει σκοπό την απόκτηση ή τη βελτίωση της φυσικής μας κατάστασης. Η προπόνηση στο κολυμβητήριο, η ποδηλασία, το τρέξιμο, το τένις είναι είδη άσκησης.
H φυσική δραστηριότητα επιδρά θετικά στη συνολική κατάσταση της υγείας μας, ενώ η άσκηση βελτιώνει έναν ή περισσότερους παράγοντες της φυσικής μας κατάστασης (καρδιοαναπνευστική ικανότητα, μυϊκή αντοχή, μυϊκή δύναμη, ευκινησία, σύσταση σώματος).
Κάντε το τεστ
Ο πιο απλός τρόπος για να καταλάβουμε τι από τα δύο κάνουμε είναι να απαντήσουμε στις εξής ερωτήσεις:
- Προσπαθώ με αυτή τη δραστηριότητα να βελτιώσω τη φυσική κατάσταση ή την υγεία μου;
- Θα την κάνω με συνέπεια κάθε εβδομάδα, κάθε μέρα;
Εάν η απάντηση και στις δύο ή σε μία από τις παραπάνω ερωτήσεις είναι «όχι», τότε η δραστηριότητα πιθανώς δεν μπορεί να θεωρηθεί άσκηση. Αν η απάντηση είναι «ναι» και στις δύο, τότε πιθανότατα είναι άσκηση.
Τρέξιμο ή βόλτα για καλύτερη φυσική κατάσταση;
Η καλύτερη φυσική κατάσταση δεν βασίζεται μόνο στο είδος της φυσικής δραστηριότητας, αλλά και στην ένταση και στη συχνότητά της. Οι περισσότερες καθημερινές δραστηριότητες θεωρούνται χαμηλής έως μέτριας έντασης. Όμως, για ορισμένα οφέλη, όπως είναι π.χ. η βελτίωση του καρδιοαναπνευστικού μας συστήματος, απαιτείται έντονη φυσική δραστηριότητα. Έτσι, στο συγκεκριμένο παράδειγμα, το τρέξιμο είναι αποτελεσματικότερο από μια βόλτα στο πάρκο.
Πώς μπορούμε να κρίνουμε εάν η φυσική δραστηριότητα που επιλέξαμε είναι μέτριας ή υψηλής έντασης; Εάν μπορούμε να μιλήσουμε όσο την εκτελούμε, τότε είναι μέτριας έντασης. Εάν χρειάζεται να σταματήσουμε για να πάρουμε μια ανάσα και να μιλήσουμε, τότε είναι υψηλής.