ΟΙ ΑΛΚΥΟΝΙΔΕΣ ΜΕΡΕΣ ΚΑΙ Η ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΩΝ ΜΥΘΩΝ

Οι αλκυονίδες μέρες οφείλουν την ονομασία τους στους μύθους, αυτές τις υπέροχες κατασκευές, που με γοητεύουν και με συγκινούν.

Ζηλευτές επινοήσεις, προϊόντα οργιαστικής φαντασίας οι μύθοι, ειδικά τα μυθο-ποιήματα των αρχαίων ημών προγόνων. Όχι πως υστερούν σε μύθους οι άλλοι λαοί, αλλά ετούτοι οι δικοί μας ξεχωρίζουν.

Ερμήνευαν την δημιουργία του κόσμου, έστηναν θεούς στον Όλυμπο –βελτιωμένη εκδοχή αιγυπτιακών μύθων–, ταίριαζαν τα αταίριαστα, ζευγάρωναν θεούς με ανθρώπους, έδιναν ανθρώπινα χαρακτηριστικά στα ζώα, δίδασκαν και νουθετούσαν με τον τρόπο τους οι μύθοι.

Α, μ’ αρέσουν αυτές οι υπέροχες κατασκευές. Με γοητεύουν και με συγκινούν. Ταξιδεύω μαζί τους στον χρόνο, χάνομαι στους αιώνες, προσθέτω παραμυθένια χρόνια στα χρόνια μου, φτάνοντας μέχρι τη γένεση του κόσμου όπως τη συνέλαβε ο Ησίοδος στη Θεογονία του.

Κυκλοφορώ άφοβα ανάμεσα σε τέρατα, θαυμάζω τη διάπλαση και τη ρώμη των γιγάντων, μένω εκστατικός μπροστά στα υβρίδια όντα –απολαμβάνοντας τον αυλό του Πάνα και τον καλπασμό των Κενταύρων–, ακούω τις ιαχές των Αχαιών όταν μπήκαν με τον Δούρειο Ίππο στην Τροία, παρακολουθώ τα κατορθώματα, τις ίντριγκες, τις μεταμορφώσεις, τις εκδικητικές παρεμβάσεις των θεών στη ζωή των θνητών, τους παθιασμένους έρωτες, τις ποικίλες δοκιμασίες. Γεννήματα αχαλίνωτης φαντασίας εξαιρετικά. Όλα.

Αργότερα μπήκαν στο στόχαστρο των φιλοσόφων οι παλιοί μυθοπλάστες ποιητές – ακόμη και ο Όμηρος. Όμως οι μύθοι συνέχισαν να διαπλέουν τον χρόνο διαιώνιοι, παρέχοντας πολύτιμο υλικό στην παγκόσμια Τέχνη, στη φιλοσοφία, στην πολιτική κ.λπ.

Ο μύθος για τις αλκυονίδες μέρες

Είναι πολλοί οι μύθοι που προσωπικά με συγκινούν. Όμως  μέρες που ’ναι, ας θυμηθούμε τον μύθο των Αλκυονίδων. Η Αλκυόνη, που λέτε, ζούσε ωραία με τον Κήυκα στο βασίλειό τους, αλλά κάποια στιγμή το παράκαναν και νόμιζαν εαυτούς ισόθεους. Ε, τότε τα πήρε στο κρανίο ο Δίας, τσάκισε με κεραυνούς το καράβι του Κήυκα και η καημένη η Αλκυόνη έκλαιγε και οδυρόταν στην ακρογιαλιά μπροστά στα συντρίμμια του καραβιού.

Την είδε ο Δίας, τη λυπήθηκε και τη μεταμόρφωσε σε πουλί – μαζί και τον Κήυκα. Όμως, την εποχή που κλωσσούσε είχε παλιόκαιρο και τα κύματα έριχναν τα αυγά πάνω στους βράχους και τα τσάκιζαν.

iStock

Μεγάθυμος ο Δίας –είχε και τέτοιες στιγμές ο πανόπτης– και επενέβη ξανά. Φρόντισε να ’χει καλό καιρό το διάστημα που κλωσσούσε τα αυγά της η Αλκυόνη, ώστε να μην τα χάνει απ’ την κακοκαιρία. Έτσι ονομάστηκαν Αλκυονίδες οι μέρες της εμβόλιμης ευδίας – της καλοκαιριάς μέσα στο καταχείμωνο.

Οι μυθοποιημένες αντιλήψεις των λαών

Υπάρχουν κι άλλοι μύθοι, διαφορετικοί. Σαν κι αυτούς π.χ. που επινοούν οι λαοί για να πλέξουν όπως τους συμφέρει την ιστορική τους διαδρομή. Κορυφαίο δείγμα, η Πτώση της Βαστίλης. Φυσικά, δεν λείπουν οι μύθοι και από την ημέτερη ιστορία.

Το Κρυφό Σχολειό, λόγου χάριν, η έναρξη της Επανάστασης του 1821 και αρκετοί άλλοι. Δεν μιλάμε για επινοήσεις και κατασκευές από το μηδέν. Απλώς, κάποια ψήγματα αλήθειας αναδείχτηκαν σε –και καθιερώθηκαν ως– αδιαμφισβήτητα ιστορικά γεγονότα.

Τέλος, μυθοποιημένες αντιλήψεις των λαών για τα χαρακτηριστικά τους και για τις χώρες τους κυκλοφορούν πολλές. Εμείς, για παράδειγμα, ισχυριζόμαστε ότι η χώρα μας είναι η ομορφότερη του κόσμου. Έτσι, αυθαιρέτως…

Άλλοι λαοί λένε ότι είναι περιούσιοι, εκλεκτοί του Θεού. Το λένε στην επίσημη ιστορία τους, το βρίσκεις στη λογοτεχνία και στα έργα των στοχαστών τους. Και, αντίθετα από αυτά που γράφονται κατά κόρον από κάτι δικούς μας αφιονισμένους – ότι οι Ελληνες βαυκαλιζόμαστε πως είμαστε ο περιούσιος λαός–, πουθενά δεν υπάρχει γραμμένο επισήμως ή σε σοβαρά λογοτεχνικά πονήματα. Το πολύ πολύ να βρεις σκόρπιες αναφορές στον «Θεό της Ελλάδος» που παρεμβαίνει σωτήρια όταν αυτή κινδυνεύει.

Όμως για τον μύθο περί ομορφότερης χώρας στον κόσμο, αλλά και για ανώδυνες ή προπαγανδιστικές κατασκευές στις επίσημες ιστορίες των εθνών, θα πούμε σε επόμενα σημειώματα.