ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΝ ΓΑΛΑΞΙΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ 10 ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
Οι φωτογραφίες του φετινού διαγωνισμού «Astronomy Photographer of the Year» θα σε κάνουν να δεις τον νυχτερινό ουρανό με άλλο μάτι.
Στη ζωή μου έχω περάσει πολλές ώρες χαζεύοντας φωτογραφίες από το διάστημα. Τόσες που κάποια στιγμή αποφάσισα να βάλω μία από αυτές wallpaper στο κινητό μου. Φωτογραφίες που σε ταξιδεύουν σε άλλους γαλαξίες και ηλιακά συστήματα, εκεί όπου πολλά ανεξήγητα –ακόμα και στους επιστήμονες– φαινόμενα και καταστάσεις λαμβάνουν χώρα.
Αν είσαι από τους τυχερούς, μπορεί να πετύχεις ακόμα και εκθέσεις, όπως η «Beyond the Light» στη Νέα Υόρκη, όπου τέχνη και επιστήμη συνεργάζονται για να ζωντανέψουν μπροστά στα μάτια μας εικόνες από το διάστημα.
Για τους υπόλοιπους, ευτυχώς υπάρχουν οι διαγωνισμοί φωτογραφίας που αναδεικνύουν την ταυτόχρονη πολυπλοκότητα και τελειότητα του σύμπαντος. Όπως και τις προηγούμενες χρονιές, έτσι και φέτος, ο διαγωνισμός Astronomy Photographer of the Year έκανε το θαύμα του!
Για την ακρίβεια, πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκαν οι νικητές του φετινού διαγωνισμού, ο οποίος διεξάγεται από το Royal Observatory Greenwich σε συνεργασία με το BBC Sky at Night Magazine. Για τον διαγωνισμό του 2023 υπήρξαν περισσότερες από 4.000 συμμετοχές από 64 χώρες.
Ο Ed Bloomer, αστρονόμος στο Royal Observatory Greenwich, δήλωσε σχετικά πως «για άλλη μια φορά, οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό Astronomy Photographer of the Year συνωμότησαν για να δυσκολέψουν τους κριτές, με έναν κατακλυσμό εικόνων υψηλής ποιότητας που καλύπτουν ένα εκπληκτικό φάσμα στόχων».
Η Katherine Gazzard, επιμελήτρια τέχνης στο Royal Museums Greenwich ανέφερε ότι «αυτή ήταν η πρώτη μου χρονιά ως κριτή για τον διαγωνισμό Astronomy Photographer of the Year. Ως νεοεισερχόμενη στον διαγωνισμό, η τεχνική πολυπλοκότητα των συμμετοχών με εντυπωσίασε. Τόσες πολλές όμορφες εικόνες μπήκαν στη λίστα των υποψήφιων και οι νικητήριες εικόνες είναι απολύτως εκπληκτικές. Με έκανε να δω τον νυχτερινό ουρανό με άλλο μάτι».
10 φωτογραφίες που διακρίθηκαν στον διαγωνισμό
1. Ο Γαλαξίας της Ανδρομέδας δίπλα σε ένα τεράστιο τόξο πλάσματος
Αυτή είναι η νικητήρια φωτογραφία ολόκληρου του διαγωνισμού! Μια ομάδα ερασιτεχνών αστρονόμων με επικεφαλής τους Marcel Drechsler, Xavier Strottner και Yann Sainty έκανε μια εκπληκτική ανακάλυψη: κατέγραψε ένα τεράστιο τόξο πλάσματος δίπλα στον γαλαξία της Ανδρομέδας, τον πλησιέστερο σπειροειδή γαλαξία στον γαλαξία μας.
«Αυτή η αστροφωτογραφία είναι τόσο θεαματική όσο και πολύτιμη. Όχι μόνο παρουσιάζει την Ανδρομέδα με έναν νέο τρόπο, αλλά ανεβάζει και την ποιότητα της αστροφωτογραφίας σε ένα νέο επίπεδο», σχολίασε ο κριτής και αστροφωτογράφος László Francsics.
2. Ο ήχος μιας μαύρης τρύπας σε μια φωτογραφία!
Αυτή η μοναδική φωτογραφία κέρδισε το Βραβείο «Annie Maunder για την Καινοτομία στην Εικόνα». Χρησιμοποιώντας ηχητικό υλικό από το πρόγραμμα Chandra Sonification Project της NASA, ο αστροφωτογράφος John White αποτύπωσε οπτικά τον ήχο της μαύρης τρύπας στο κέντρο του Γαλαξία Περσέα.
«Εδώ, μας παρουσιάζεται μια ενδιαφέρουσα και παιχνιδιάρικη οπτικοποίηση αστρονομικών δεδομένων που δεν θα μπορούσαμε να "δούμε" από μόνοι μας ούτε να "ακούσουμε". Πρόκειται για την εικόνα ενός ήχου που παράγεται από μια αόρατη πηγή. Έντονο, όμορφο, μάλλον παράξενο και σίγουρα καινοτόμο!», σχολίασε ο Bloomer για την εικόνα.
3. Ο ήλιος μας
Σε αυτή την εικόνα βλέπουμε την επιφάνεια του ήλιου πάνω στην οποία φαίνεται να έχει σχηματιστεί ένα τεράστιο ερωτηματικό. Η λήψη θεωρήθηκε ιδιαίτερα έξυπνη επειδή ενώ η επιφάνεια του ήλιου έχει καταγραφεί οπτικά και στο παρελθόν, δεν έχουμε ξαναδεί τον σχηματισμό ενός ερωτηματικού πάνω σε αυτή.
«Αν κάνετε ζουμ στην επιφάνεια του ήλιου, η εικόνα έχει μια ποιότητα που μοιάζει με ζωγραφική – νιώθω σαν να μπορώ να δω τα ίχνη του πινέλου. Υπάρχει μια αίσθηση κίνησης και μπορείς σχεδόν να δεις το νήμα με το ερωτηματικό να κινείται αν το κοιτάξεις αρκετά», ανέφερε η αστρονόμος Sheila Kanani.
4. Οι γείτονές μας σε μια φωτογραφία
Αυτοί, λοιπόν, είναι οι γειτονικοί μας γαλαξίες! Αριστερά απεικονίζονται οι γαλαξίες NGC 5078 και IC879 και δεξιά ο NGC 5101. Η λήψη είναι τόσο καθαρή που αποτυπώνει με λεπτομέρεια τη θολή σκόνη των γαλαξιών.
Παράλληλα, αυτοί συνυπάρχουν φανταστικά στην εικόνα, έχοντας ως background μια πληθώρα από αστέρια και ακόμη πιο μακρινούς γαλαξίες.
5. Η περιστροφή των άστρων γύρω από τον Πολικό Αστέρα
Η παρακάτω φωτογραφία ξεχώρισε στην κατηγορία «People & Space». Συγκεκριμένα, το «Halo του Haslingden» είναι ένα γλυπτό διαμέτρου 18 μέτρων που βρίσκεται στους λόφους του Lancashire στη βορειοδυτική Αγγλία. Η δημιουργός της εικόνας Katie McGuinness εμπνεύστηκε από την αφίσα της ταινίας «Close Encounters of The Third Kind» για να δημιουργήσει αυτή τη φωτογραφία.
Η ίδια τράβηξε περισσότερες από 150 εικόνες σε μία ώρα, οι οποίες στη συνέχεια συνδυάστηκαν για να δείξουν τη φαινομενική περιστροφή των άστρων γύρω από τον Πολικό Αστέρα.
6. Το πλοίο Zeila με φόντο χρωματιστά άστρα
Αυτή είναι η φωτογραφία που κέρδισε το πρώτο βραβείο στην ίδια κατηγορία. Αυτό είναι το πλοίο Zeila το οποίο βρίσκεται από τις 25 Αυγούστου 2008 (!) στο βορειότερο τμήμα της ακτής της Ναμίμπια προς τον Ατλαντικό, μιας από τις πιο επικίνδυνες ακτές στον κόσμο.
Μέσα από τον γκρίζο ουρανό ξεπροβάλλουν τα ίχνη των διάφορων τύπων αστεριών. «Μια στοιχειωτικά όμορφη εικόνα που θα ήταν το τέλειο σκηνικό για μια ιστορία φαντασμάτων», όπως τη χαρακτήρισε μία εκ των κριτών, η Melissa Brobby.
7. Η Σελήνη περνάει μπροστά από τον πλανήτη Άρη
Όλη η μαγεία της παρακάνω εικόνας συνοψίζεται στα λόγια του κριτή του διαγωνισμού Steve Marsh:
«Η απόκρυψη του Άρη από τη Σελήνη ήταν ένα από τα τελευταία και σπουδαιότερα ουράνια γεγονότα του 2022. Ήταν επίσης ένα από τα πιο απαιτητικά για την απεικόνιση. Για να αποτυπωθεί το επίπεδο λεπτομέρειας στον Άρη που βλέπετε εδώ χρειάζεται τεράστια επιδεξιότητα και εξάσκηση. Σε συνδυασμό με ένα ευκρινές, καθαρό, τέλεια επεξεργασμένο σεληνιακό άκρο, το αποτέλεσμα είναι σαν να παίρνεις έναν γιγαντιαίο τηλεφακό στην ίδια σεληνιακή τροχιά! Αυτή η εικόνα είναι ένα τεχνικό θαύμα και μια πραγματική απόλαυση ως προς την όψη – δύο παράγοντες που την καθιστούν άξιο νικητή στην κατηγορία "Our Moon"».
8. Αυτή η φωτογραφία απεικονίζει την πιο ωραία πανσέληνο που έχεις δει ποτέ
Μια φωτογραφία της τελευταίας πανσελήνου του 2022 βυθισμένη στα σύννεφα. Αυτό αποτυπώνει η παραπάνω εικόνα. Ο πολύχρωμος δακτύλιος που περιβάλλει τη Σελήνη είναι η σεληνιακή κορώνα, η οποία εμφανίζεται όταν το φως της Σελήνης διαθλάται μέσω σταγονιδίων νερού στη γήινη ατμόσφαιρα.
Στα δεξιά της Σελήνης μπορούμε να διακρίνουμε μια μικρή πορτοκαλί κουκκίδα. Αυτός είναι ο πλανήτης Άρης!
9. Ένα νεφέλωμα 6.000 έτη φωτός μακριά από τη Γη
Το νεφέλωμα IC2944, γνωστό και ως νεφέλωμα Running Chicken, βρίσκεται στον αστερισμό του Κενταύρου, 6.000 έτη φωτός μακριά από τη Γη.
Οι αστροφωτογράφοι Runwei Xu και Binyu Wang κατάφεραν να αποτυπώσουν τα ζωντανά χρώματα του νεφελώματος καθώς και το ενσωματωμένο αστρικό σμήνος. «Αυτό το σμήνος περιέχει αρκετά καυτά, νεαρά αστέρια, των οποίων η έντονη ακτινοβολία κάνει το περιβάλλον νεφέλωμα να λάμπει», σχολίασε ο αστρονόμος και κριτής του διαγωνισμού Yuri Beletsky.
10. Η μαγευτική κίνηση της Σελήνης πάνω από το αστικό τοπίο
Για το τέλος αφήσαμε μια φωτογραφία της ανατολής του φεγγαριού πάνω από τη γέφυρα του κόλπου Xinghai στην πόλη Dalian της Κίνας.
«Η σύνθεση αυτής της φωτογραφίας είναι εξαιρετική, αποτυπώνοντας την εντυπωσιακή αντίθεση μεταξύ των αστικών κατασκευών και του απερίγραπτου μυστηρίου του φυσικού κόσμου: την επιβλητική ομίχλη, τη μελαγχολική θάλασσα και την κίνηση της Σελήνης. Ενώ η γέφυρα εκτείνεται στον ορίζοντα, η Σελήνη φαίνεται επίσης να στέκεται ως γέφυρα, ή ίσως ως σκαλοπάτι, στον ουρανό», σχολίασε ο κριτής Imad Ahmed.