ΜΕΤΡΟΝ ΑΡΙΣΤΟΝ (ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΓΥΜΝΙΣΜΟ)

Πώς μου ’ρθε τώρα το μέτρο και το μηδέν άγαν, δεν ξέρω ακριβώς. Οι σκέψεις είναι σαΐτες που έρχονται απρόσκλητες, πολλές μαζί, διαφορετικές, και δεν πληρώνουν τελωνείο όταν εισέρχονται στην επικράτειά μας.

Οι περισσότεροι λένε «Παν μέτρον άριστον», αλλά η στήλη επιμένει στην ακριβή ρήση του Κλεόβουλου του Ρόδιου. Εφ’ ω και ο τίτλος.

Εν πάση περιπτώσει, δεν θα τα χαλάσουμε τώρα εισαγωγικώς για ένα… παν, παρ’ ότι η αρχή –και των κειμένων– είναι το ήμισυ του παντός.

Το μέτρο, λοιπόν. Και η αριστοτελική μεσότης. Και το Δελφικό «μηδέν άγαν» που αποδίδεται στον Χείλωνα. Με δυο λόγια, η αποφυγή των υπερβολών. Η σοφία της μετρημένης συμπεριφοράς και του ζυγισμένου λόγου.

Προσοχή: όχι του ουδέτερου λόγου-ζελέ, που αποφεύγει τις αιχμές και τις συγκρούσεις για να είναι αρεστός, αλλά του λόγου που δεν καταφεύγει οιηματικά στο απόλυτον και δεν αλαζονεύεται.

Του λόγου που ξεδιπλώνει ήσυχα και με παρρησία θέσεις και επιχειρήματα, αφήνοντας συχνά χώρο στην αμφιβολία. Έχει δηλαδή πόρους ανοιχτούς να υποδεχτεί την αντίκρουση και ενδεχομένως να αφομοιώσει στοιχεία της.

Ακόμη και στην σκληρή, οξύαιχμη εκδοχή του (η κριτική είναι εχθροπραξία, λέει ο Μπένγιαμιν), ο λόγος καθίσταται προσπελάσιμος σε ευρύτερο ακροατήριο όταν δεν εμπεριέχει εμπρηστικές φράσεις που συνθηματολογούν και παραληρηματικού χαρακτήρα κορυφώσεις.

Πώς μου ’ρθε τώρα το μέτρο και το μηδέν άγαν, δεν ξέρω ακριβώς. Οι σκέψεις είναι σαΐτες που έρχονται απρόσκλητες, πολλές μαζί, διαφορετικές, και δεν πληρώνουν τελωνείο όταν εισέρχονται στην επικράτειά μας.

Εικάζω ότι προέκυψαν από κάποιες έντονες ενοχλήσεις που μου προκάλεσαν λόγοι και πράξεις των τελευταίων μηνών. Να, σαν εκείνα τα προεκλογικά, τα άμετρα, τα εμπρηστικά που εντάσσονται στην πιασάρικη χορογραφία των υπερβολών και της πυρακτωμένης ελαφρότητος. Ας τα αφήσουμε στην σκονισμένη γωνιά τους…

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Εννοείται ότι βρίσκω αντιαισθητικές τις υπερβολές στην εμφάνιση, κυρίως στις γυναίκες, με υπερβολικό βάψιμο, πλατφόρμες σαν τον Πύργο του Άιφελ κλπ, που τελικά γίνονται άλλες και δεν τις αναγνωρίζεις το πρωί. Μιλώ για τις υπερβολές, έτσι; Για εμφανίσεις χωρίς μέτρο και συμμετρία.

Όμως να και κάτι πρόσφατο που ακόμη δεν μπορώ να χωνέψω. Πρόκειται για τη θερινή ανορθογραφία ανθρώπων που συμπαθώ κι ας μην τους γνωρίζω. Για τους γυμνιστές της Γαύδου λέω –σκηνίτες και άλλους–, που εν πολλοίς αντιστρατεύονται βαρετά στερεότυπα κατεστημένης συμπεριφοράς.

Εκεί, λοιπόν, εξανέστησαν εναντίον της κοινοτικής αρχής που ζήτησε να μην χρησιμοποιούν την παραλία Σαρακήνικο, γιατί υπάρχουν ντόπιοι και παραθεριστές που δεν νιώθουν άνετα με γυμνιστές ανάμεσά τους.

Δεν τους απαγόρευσε να πηγαίνουν σε όλες τις υπόλοιπες παραλίες, ούτε τους ζήτησε να φύγουν. Να πρυτανεύσει το μέτρο ζήτησε η δήμαρχος. Όμως εκείνοι ξεσηκώθηκαν.

Διαμαρτυρίες, πλακάτ, συνθήματα («Τσιτσίδια και ντυμένα, όλα ενωμένα») και ιδεολογική νομιμοποίηση της δικής τους αυθαιρεσίας: «Με μαγιό ή χωρίς, στέλνουμε μήνυμα ενότητας και ελευθερίας από τη Γαύδο, ενάντια σε όσους προσπαθούν να μας διχάσουν με συντηρητικές αντιλήψεις. Συνυπάρχουμε, σεβόμαστε, αγωνιζόμαστε».

Συγγνώμη, αλλά πού βρίσκεται ο σεβασμός στον «άλλον»; Ναι, σ’ εκείνον που ενοχλείται. Που τον υποχρεώνεις να υποστεί δυναστικά την δική σου ελευθερία. Και με την αλαζονεία του απόλυτου τον κατατάσσεις στους συντηρητικούς.

Όμως... Υπάρχουν και πεδία στα οποία η υπερβολή είναι θεάρεστη. Μιλώ για τον έρωτα. Δεν χωράει μέτρο στο πάθος και στην αφοσίωση. Εκεί υπάρχεις πυρέσσων και φλεγόμενος. Αλλιώς, άσ’ το να πάει…

Αλλά ας μην μπούμε στο απέραντο αυτόν ωκεανό. Γιατί δεν θα μας φτάσει όλος ο Σεπτέμβριος να τον διαπλεύσουμε…