ΜΗΠΩΣ Η ΔΙΑΙΤΑ ΑΥΞΑΝΕΙ ΤΙΣ ΕΝΟΧΕΣ ΣΟΥ;

Ακόμη και οι πιο ισορροπημένες και καλοσχεδιασμένες δίαιτες σε οδηγούν κάποια στιγμή να κλέψεις, να αθετήσεις τις «υποσχέσεις» προς εαυτόν και στο τέλος να βρεθείς αντιμέτωπος με τις ενοχές σου.

Δίαιτα, διατροφή, «απλώς προσέχω τι τρώω»… όπως κι αν το περιγράψεις, το πρόγραμμα σίτισης που ακολουθείς για να χάσεις βάρος στερεί μέρος της ελευθερίας σου. Ή εσύ το αντιλαμβάνεσαι έτσι, έχοντας συνηθίσει να απλώνεις το χέρι σου και να απολαμβάνεις ό,τι σε ευχαριστεί. Γι’ αυτό εξάλλου έφτασες στο γραφείο του ειδικού, που σε μέτρησε, σε ζύγισε και σου στέλνει κάθε εβδομάδα ένα μέιλ με οδηγίες για τα μενού και τα σνακ των επτά ημερών.

Πιστοποιημένοι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι, αλλά και διάφοροι άλλοι «επαγγελματίες» που μπήκαν στο χώρο –και τον χορό– του ελέγχου βάρους, όπως γυμναστές ή life coaches, προσπαθούν να σε πείσουν ότι στο εξατομικευμένο, όπως τονίζουν, πρόγραμμα που σου έφτιαξαν, απολαμβάνεις τα πάντα αλλά με μέτρο. «Είναι αυτό απόλαυση;» αναρωτιέσαι μερικές φορές κοιτώντας το μικρό μαύρο σοκολατάκι που δικαιούσαι κάθε απόγευμα, αν είσαι καλό παιδί και δεν έχεις κάνει άλλες ατασθαλίες.

«Κλέβεις;» Μη νιώθεις ενοχές

«Να σας κλέψω μία πατατούλα;», ρωτάει σχεδόν συνωμοτικά παιδικός φίλος σκύβοντας πάνω από το τραπέζι της ταβέρνας, όπου οι καλοκαιρινές παρέες σκοτώνουμε την πείνα μας αποκαμωμένοι από τις θαλάσσιες βουτιές. Ευτραφής και χαρούμενος μέχρι την ημέρα που ο γιατρός του συνέστησε να χάσει βάρος, μου εξομολογήθηκε ότι υποφέρει. Όχι από την πείνα, καθώς, όπως λέει, η διαιτολόγος του τον αφήνει να τρώει αρκετή ποσότητα. Θρηνεί τον χαμένο του «αυθορμητισμό», που χρόνια τώρα τον κατεύθυνε προς κάθε είδους λιχουδιά. «Κοίτα τον στόχο σου», του είπα αυστηρά ξέροντας ότι όπου να ’ναι θα υποτροπιάσει και θα ορμήσει στις αγαπημένες του λιχουδιές σαν ταύρος σε υαλοπωλείο. Και μετά ποιος τον μαζεύει από τις ενοχές.

iStock

Μετά θυμήθηκα το δικό μου εβδομαδιαίο ζύγισμα σε ένα κλειστοφοβικό γραφείο των Αμπελοκήπων όπου πήγαινα για να ταπεινωθώ: «Χάσατε μόνο 300 γραμμάρια», ή «Παραλείψατε το πρωινό; Σας έχω πει ότι είναι το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας». Οι κλεψιές, τα «δε βαριέσαι», το τραπέζι του γάμου με τις γαριδοσαλάτες… Όλα εμφανίζονταν στην ηλεκτρονική ζυγαριά, που ήθελε μόλις λίγα δευτερόλεπτα για να προδώσει τις ατασθαλίες βάζοντας τον αριθμό 7 πρώτο-πρώτο στο διψήφιο νούμερο. Ο στόχος ήταν –και παραμένει– τα 67 κιλά.

Τι συνέβη με εκείνη τη δίαιτα των 1.200 θερμίδων ημερησίως, με τα πλούσια σε πρωτεΐνη χορταστικά γεύματα που θα με βοηθούσαν να χάσω τα κιλά της εγκυμοσύνης; Ένας φαύλος κύκλος σχηματίστηκε που άρχιζε και τελείωνε με ενοχές: Ένιωθα ένοχη που μου είχαν μείνει εκείνα τα παραπανήσια κιλά από το «πάρτι» των σαράντα εβδομάδων και τον θηλασμό των επτά μηνών. Μετά ένιωθα ένοχη που δεν μπορούσα να συμμορφωθώ στο πρόγραμμα της δίαιτας. (Συνειδητά χρησιμοποιώ τον όρο «δίαιτα» αντί για τον προσφιλή «διατροφή», που εξωραΐζει τα πράγματα. Είναι σαν να λες «έφυγε» αντί για «πέθανε»). Τι έκανα; Έκλεβα.

Μια «cheat day» νικάει τις ενοχές;

Στα κιτάπια των επιστημόνων της διατροφής συμπεριλαμβάνεται πλέον ο όρος «cheat day», μέρα δηλαδή «κλεψίματος», που όσο κι αν ακούγεται παράδοξο ενίοτε εντάσσεται στη στρατηγική για απώλεια βάρους. Τι εννοώ; Στις μέρες μας πολλοί διαιτολόγοι αντιλαμβανόμενοι το στρες των πελατών τους να ακολουθήσουν πιστά ένα πρόγραμμα προσθέτουν σε αυτό μία μέρα την εβδομάδα ή τον μήνα στην οποία «κοροϊδεύεις» το σύστημα. (Και τα μούτρα σου τελικά).

Ένα σουβλάκι με απ’ όλα, πίτσα, παγωτό, καπουτσίνο με αφρόγαλα από αγελάδα και όχι από αμύγδαλο, mojito ή daiquiri αντί για ένα ποτήρι λευκό κρασί… Όλα αυτά μαζί και ταυτοχρόνως μπορεί να χωρέσουν σε μία τέτοια μέρα που τελειώνει –μαντέψτε– με ενοχές. Γιατί έχεις εξοκείλει, έστω και με την άδεια του διαιτολόγου. Κάνεις την πρόσθεση των θερμίδων στο τάκα-τάκα και το άθροισμα σου λέει: Ποιος κορόιδεψε ποιον σήμερα;

Αν μία μέρα κλεψιάς σας πέφτει βαριά, στο instagram μπορείς να βρεις χιλιάδες ιδέες για «cheat meals», την αναδυόμενη διατροφική τάση, που η επιστήμη μελετά.

«Πού θέλεις να καταλήξεις;» είναι σαν να σας ακούω. Στην αποδοχή και την απενοχοποίηση. Έχω υπάρξει «αναλυόμενη», αλλά οι ενοχές δεν ήταν ποτέ το πρόβλημά μου, οπότε δεν έχω λόγια για όλους εκείνους τους συνανθρώπους μας που πάντα βρίσκουν κάποιο λόγο να νιώθουν ένοχοι. Μπορώ όμως ένα να πω: Σε έναν κόσμο που άνθρωποι πεινάνε από ένδεια τροφής, η μόνη ενοχή που χωράει είναι αυτή για την αδιαφορία μας. (Παρεμπιπτόντως, για να μιλήσουμε με αριθμούς, στις μέρες μας 783 εκατομμύρια άνθρωποι λιμοκτονούν).