ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΤΥΧΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΣΟΥ
Υπάρχει ο σωστός τρόπος να επιλέξεις τους στόχους σου, αλλά και ο σωστός τρόπος να καταφέρεις να «χτίσεις» συνήθειες που θα σε βοηθήσουν να τους πετύχεις.
«Οι συνήθειες διαφέρουν από τους στόχους. Οι στόχοι σχετίζονται με τον τρόπο που παίρνουμε αποφάσεις, είναι το πώς δεσμευόμαστε να τηρήσουμε ένα πρόγραμμα άσκησης, να τρώμε πιο υγιεινά, να εξοικονομήσουμε χρήματα. Οι συνήθειες, από την άλλη, αφορούν τους τρόπους που μας βοηθούν να διατηρήσουμε μια συμπεριφορά», εξηγεί η Wendy Wood, καθηγήτρια Ψυχολογίας και Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια.
Οι συνήθειες –είτε καλές είτε κακές– είναι δύσκολο να σταματήσουν. Μάλιστα, δημιουργούνται ανεξάρτητα από το αν το αποφασίζεις συνειδητά ή όχι. Είναι ο τρόπου που έχει ο εγκέφαλος να ελευθερώνει χώρο για πιο σημαντικά πράγματα. Αφού, λοιπόν, δεν μπορείς να το αποφύγεις, τουλάχιστον κάνε το συνειδητά, ώστε να αποκτάς συνήθειες που θες ή δεν σαμποτάρουν τις προσπάθειές σου να πετύχεις τον στόχο σου.
Η οικοδόμηση μιας συνήθειας απαιτεί χρόνο και ενέργεια, επομένως είναι σημαντικό να επιλέγεις συμπεριφορές που πραγματικά θες και απολαμβάνεις. Ευτυχώς, υπάρχουν βήματα που θα σε βοηθήσουν να σχηματίσεις μια συνήθεια με βάση τους στόχους σου.
1. Κάντε μια λίστα με στόχους και επίλεξε έναν
Το πρώτο λάθος που οι περισσότεροι κάνουν, όταν προσπαθούν να χτίσουν καλές συνήθειες είναι ότι επιλέγουν πολλαπλούς στόχους και προσπαθούν να κάνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Αντί για αυτό, κάνε μια λίστα με τους στόχους που προσπαθείς να πετύχεις και κατάταξέ τους σε σειρά προτεραιότητας. Μόλις ολοκληρώσεις τη λίστα, διάλεξε έναν για να ξεκινήσεις. Ξεκίνα με μικρά βήματα, γιατί συχνά οι άνθρωποι προσπαθούν να χωρέσουν πολλά καρπούζια κάτω από τη μία μασχάλη και τελικά αποθαρρύνονται και τα παρατάνε.
Αν στόχος σου είναι, για παράδειγμα, το να τρως πιο υγιεινά, σύντομα θα συνειδητοποιήσεις ότι υπάρχουν πολλές μικρές συνήθειες που σχετίζονται με αυτόν: ο προγραμματισμός γευμάτων, τα ψώνια, η προετοιμασία γευμάτων, το πλύσιμο περισσότερων σκευών. Αν διαλέξεις τρεις ή τέσσερις στόχους και όλοι έχουν «υποενότητες», που πρέπει να λάβεις υπόψη, η κατάσταση γίνεται λίγο περίπλοκη.
2. Οι καλές συνήθειες απαιτούν στρατηγική
Αφού διαλέξεις τον στόχο σου, το επόμενο βήμα είναι να αποφασίσεις ποιες συμπεριφορές θα σε βοηθήσουν να τον πετύχεις. Ας υποθέσουμε ότι θες να αποκτήσεις καλή φυσική κατάσταση. Αν έχεις επιλέξει αυτόν τον στόχο στο παρελθόν, σκέψου τις προηγούμενες προσπάθειές σου, ανάλυσε γιατί δεν λειτούργησαν και εντόπισε αν υπήρχε κάτι που δεν θα σε πείραζε να επαναλάβεις. Μπορεί, π.χ., παλαιότερα να πήγαινες συχνά στο γυμναστήριο, γιατί κανόνιζες να βρεθείς εκεί με τους φίλους σου. Επομένως, στην περίπτωσή σου μπορεί να χρειάζεται να χτίσεις ξανά τη συνήθεια αυτή από το να προσπαθήσεις να γυμναστείς στο σπίτι.
Υπάρχουν δύο τρόποι να κάνεις τη νέα συμπεριφορά να μοιάζει λιγότερο με αγγαρεία. Το πρώτο είναι να μειώσεις τα πιθανά εμπόδια. Μπορείς, π.χ., να γραφτείς σε ένα γυμναστήριο κοντά στο σπίτι σου. Το δεύτερο είναι να επιλέξεις κάτι που σου αρέσει. Αν δεν είναι το γυμναστήριο, μπορεί να είναι ο χορός, η αναρρίχηση, η ποδηλασία. Τέλος, μην το παρακάνεις. Αντί να στοχεύεις στο να ασκείσαι κάθε μέρα 2 ώρες, δώσε το περιθώριο στον εαυτό σου να κάνει μικρά βήματα, ώστε αλλαγή να γίνει μέρος της καθημερινότητας.
3. Δημιούργησε το κατάλληλο πλαίσιο
Το τελευταίο βήμα για να μετατρέψεις μια συμπεριφορά σε συνήθεια είναι να δημιουργείς σημάδια που οδηγούν στην επανάληψη της πρώτης. Συνδέοντας μια συμπεριφορά που θες να υιοθετήσεις με ένα συγκεκριμένο μέρος, μια συγκεκριμένη ώρα, ένα συγκεκριμένο άτομο, μια υπάρχουσα συνήθεια, μπορεί να είναι χρήσιμο. Αν στόχος σου είναι, π.χ., το να χρησιμοποιείς οδοντικό νήμα καθημερινά, βάλε το νήμα δίπλα στην οδοντόβουρτσα και φρόντισε να το χρησιμοποιείς πάντα μετά το βούρτσισμα.
Από τη στιγμή που μια συμπεριφορά γίνει συνήθεια, το να χάσεις μια ή δύο μέρες δεν είναι μεγάλο πρόβλημα. Τα καλά νέα είναι ότι οι συνήθειες σχηματίζονται πολύ αργά, αλλά εξίσου αργά χάνονται.
Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.
Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.