ΤΟ ΜΗΤΡΙΚΟ ΓΑΛΑ ΟΠΛΟ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗΣ ΠΑΡΑΛΥΣΗΣ
Μία πολλά υποσχόμενη μελέτη δείχνει ότι το μητρικό γάλα ενδέχεται να προφυλάξει πρόωρα νεογνά από τον κίνδυνο εγκεφαλικής παράλυσης.
Χαρακτηρίζεται «υγρός χρυσός» και όχι άδικα. Αμέτρητες έρευνες έχουν κατά καιρούς αποδείξει την αξία του μητρικού γάλακτος ως την ιδανικότερη διατροφή για το μωρό και ως το μοναδικό τρόφιμο με πανίσχυρες ανοσολογικές ιδιότητες, φυσικά εμπλουτισμένο με στοιχεία τα μυστικά των οποίων ακόμα ανακαλύπτονται.
Η πιο πρόσφατη ανακάλυψη ερευνητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Duke είναι από τις πιο πολλά υποσχόμενες, αφού υποστηρίζει πως το μητρικό γάλα μπορεί να συμβάλλει στη θεραπεία βρεφών που γεννιούνται με μία σπάνια μα εξαιρετικά σοβαρή κινητική αναπηρία.
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές εντόπισαν ένα μόριο λίπους το οποίο μπορεί να βοηθήσει στην αναστροφή των επιπτώσεων της εγκεφαλικής παράλυσης. Αυτό το λιπαρό οξύ στο μητρικό γάλα μπορεί να ξεκινήσει την παραγωγή νέας λευκής ουσίας στον εγκέφαλο. Η απώλεια λευκής ουσίας οδηγεί σε νευρολογικά ελλείμματα, όπως η εγκεφαλική παράλυση, και επί του παρόντος δεν υπάρχει θεραπεία που να βοηθά τα βρέφη που έχουν υποστεί τέτοιες βλάβες.
Ο ρόλος του μητρικού γάλακτος στον εγκέφαλο του νεογνού
Η νέα μελέτη είχε πολλά υποσχόμενες ενδείξεις ότι το μόριο λίπους θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία βρεφών που επηρεάζονται από την απώλεια λευκής ουσίας. Κατά τη διάρκεια των πειραμάτων με νεογνά ποντίκια, ερευνητές στο Duke Health εντόπισαν το λιπώδες μόριο που είναι υπεύθυνο για την ενεργοποίηση μιας διαδικασίας όπου τα βλαστοκύτταρα στον εγκέφαλο δημιουργούν νέα κύτταρα, δημιουργώντας νέα λευκή ουσία.
Αυτή η απώλεια λευκής ουσίας, που προκαλείται από τη μειωμένη ροή αίματος στον εγκέφαλο, οδηγεί σε νευρολογικές δυσλειτουργίες και προβλήματα με τη μνήμη, την ισορροπία και την κινητικότητα. Η εγκεφαλική παράλυση, μια διά βίου πάθηση που βλάπτει την κίνηση και τον συντονισμό, επηρεάζει την ανάπτυξη του εγκεφάλου του μωρού καθώς μεγαλώνει στη μήτρα. Και μερικές φορές αποδίδεται σε βλάβη στη λευκή ουσία.
Το μόριο λιπιδίου που ανακαλύφθηκε στο μητρικό γάλα διεισδύει στον εγκέφαλο, δεσμεύεται από τα βλαστοκύτταρα και τα οδηγεί είτε να μεταμορφωθούν είτε να παράγουν κύτταρα γνωστά ως ολιγοδενδροκύτταρα. Αυτά τα κύτταρα λειτουργούν ως κόμβος, διευκολύνοντας την παραγωγή λευκής ουσίας στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
Το πιο ασφαλές «φάρμακο» για την εγκεφαλική παράλυση
Στα πρόωρα μωρά (αυτά που γεννήθηκαν πριν από την 37η εβδομάδα εγκυμοσύνης) η νεοπαραγόμενη λευκή ουσία μπορεί να αποτρέψει τη νευρολογική βλάβη που διαφορετικά θα εμπόδιζε την ικανότητα του παιδιού να κινηθεί, χαρακτηριστικό γνώρισμα της εγκεφαλικής παράλυσης. Ο Δρ Eric Benner, συγγραφέας της μελέτης και διακεκριμένος επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Duke, αναγνώρισε τη σημασία των επερχόμενων κλινικών δοκιμών και εξέφρασε αισιοδοξία για τα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα:
«Η ανάπτυξη θεραπειών για παιδιά –ειδικά τέτοια ιατρικώς εύθραυστα παιδιά– είναι πολύ δύσκολο να γίνει επειδή υπάρχουν δικαιολογημένα έντονες ανησυχίες για την ασφάλεια», λέει ο Benner μιλώντας στα μέσα ενημέρωσης. «Το γεγονός ότι αυτό το μόριο βρίσκεται ήδη σε κάτι που είναι ασφαλές για τα πρόωρα μωρά –το μητρικό γάλα– είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικό».
«Είναι γνωστό ότι τα λίπη στο μητρικό γάλα ωφελούν την ανάπτυξη του εγκεφάλου του παιδιού, αλλά υπάρχουν πολλά είδη λιπών στο μητρικό γάλα», συνεχίζει ο συγγραφέας της μελέτης. «Αυτή η εργασία εντόπισε ένα μόριο λιπιδίου στο μητρικό γάλα που προάγει την ανάπτυξη της λευκής ουσίας. Τώρα, μπορούμε να αρχίσουμε να αναπτύσσουμε μια θεραπεία που απομονώνει και παρέχει αυτό το λιπίδιο με τρόπο που να είναι ασφαλής για τις ιδιαίτερες προκλήσεις αυτών των βρεφών».
Από το εργαστήριο στη ΜΕΝΝ
Ο Δρ. Benner είναι νεογνολόγος στο Πανεπιστήμιο Duke και ένας από τους συνιδρυτές της Tellus Therapeutics, μιας εταιρείας που αναπτύχθηκε με τη βοήθεια του Πανεπιστημίου Duke για να φέρει αυτή τη θεραπεία από το εργαστήριο στη μονάδα εντατικής νοσηλείας νεογνών.
Το μόριο λίπους που εντοπίστηκε στη μελέτη θα εγχυθεί σε ασθενείς σε επερχόμενες κλινικές δοκιμές, λαμβάνοντας υπόψιν ότι πολλά ευάλωτα βρέφη υποφέρουν επίσης από γαστρεντερικά προβλήματα. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να τους χορηγηθεί με ασφάλεια γάλα ή φάρμακα από το στόμα.
«Ο χρόνος της εγκεφαλικής βλάβης είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθεί, επομένως μια θεραπεία που θα μπορούσε να χορηγηθεί με ασφάλεια σε όλα τα πρόωρα μωρά που διατρέχουν κίνδυνο θα ήταν επαναστατική», δήλωσε η Agnes Chao, M.D., πρώην συνεργάτης στο Τμήμα Νεογνολογίας και πρώτη συγγραφέας της μελέτης.
«Ως νεογνολόγος, είμαι ενθουσιασμένη που ενδεχομένως να είμαι σε θέση να προσφέρω μια θεραπεία σε οικογένειες με μωρά που έχουν επηρεαστεί από πρόωρο εγκεφαλικό τραύμα και που διαφορετικά δεν θα είχαν άλλες επιλογές», καταλήγει η Chao.