ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΡΑΓΜΑ ΠΟΥ ΠΡΟΣΕΧΕΙ ΣΕ ΣΕΝΑ Ο ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΗΣ ΣΟΥ

Το ήξερες ότι οι ψυχαναλυτές μπορούν να καταλάβουν σε τι ψυχοσυναισθηματική κατάσταση βρίσκεσαι πριν καν ανοίξεις το στόμα σου;

Οι ψυχαναλυτές είναι εκπαιδευμένοι να καταλαβαίνουν πολλά πράγματα για έναν άνθρωπο – ακόμα κι αυτά που μπορεί να μη λέει. Δεν είναι, λοιπόν, παράλογο να βγάζουν κάποια πρώτα συμπεράσματα για τους ασθενείς τους όταν τους γνωρίζουν, τα οποία φυσικά στη συνέχεια ενισχύουν με τις απαραίτητες πληροφορίες που θα λάβουν, για να καταλήξουν στο κατάλληλο πλάνο που θα βοηθήσει την ψυχική τους υγεία.

Σε ένα ενδιαφέρον ρεπορτάζ που πραγματοποίησε η ιστοσελίδα The Healthy, πέντε ψυχαναλυτές ρωτήθηκαν ποιο είναι το πρώτο πράγμα που προσέχουν σε έναν ασθενή, όταν μπαίνει για πρώτη φορά στο γραφείο τους. Φυσικά, «τα μη λεκτικά μηνύματα μπορεί να μεταφράζονται διαφορετικά ανάλογα με την κουλτούρα του κάθε ατόμου, οπότε χρειάζεται προσοχή», όπως διευκρινίζει Katie Bingner, ψυχοθεραπεύτρια και σύμβουλος επικοινωνίας. Ωστόσο, οι απαντήσεις των ειδικών μας δίνουν μια ιδέα για το τι μπορεί να αποκαλύπτει η πρώτη εικόνα ενός ατόμου για την ψυχοσύνθεσή του.

Τι προσέχει σε εσένα ο ψυχαναλυτής σου

– Τα ρούχα

Σύμφωνα με τους ψυχαναλυτές, ένας ασθενής με ρούχα βρώμικα, τσαλακωμένα σα να κοιμάται με αυτά, που δείχνει να μην έχει πλυθεί για μέρες, πιθανότατα βρίσκεται σε άσχημη ψυχική κατάσταση.

– Τη φυσική κατάσταση

Πέρα από τα ρούχα, η υγιεινή και το ξύρισμα (ή κούρεμα) αποτελούν μερικούς ακόμα εξωτερικούς δείκτες ψυχοσυναισθηματικής κατάστασης. Οι μαύροι κύκλοι κάτω από τα μάτια μαρτυρούν αϋπνία, ενώ άτομα με έντονο στρες μπορεί να εμφανίσουν αλλαγή στο βάρος τους, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

– Την οπτική επαφή

Ο τρόπος με τον οποίο κάποιος κάνει οπτική επαφή μπορεί να δείξει πόση αυτοπεποίθηση ή ανασφάλεια έχει, πόσο αγχώδης είναι, αν νιώθει άβολα… Ωστόσο, το συμπέρασμα δεν είναι πάντα το προφανές. Δηλαδή, ένα άτομο που κοιτάζει έντονα και για ώρα τον ψυχαναλυτή του στα μάτια μπορεί να το κάνει από βαθιά ανασφάλεια, η οποία τον οδηγεί στο να φέρει τον συνομιλητή του σε δύσκολη θέση. Άλλοι άνθρωποι δυσκολεύονται να κάνουν οπτική επαφή λόγω νευρικότητας, δυσφορίας ή επειδή δεν θέλουν να συνδεθούν. Το γρήγορο βλεφάρισμα μπορεί επίσης να υποδεικνύει στρες ή αναστάτωση.

– Τις εκφράσεις του προσώπου

Οι εκφράσεις του προσώπου μπορούν να δώσουν στοιχεία σε έναν ψυχαναλυτή. Για παράδειγμα, ένα ανέκφραστο πρόσωπο συχνά συνδέεται με καταστάσεις όπως η κατάθλιψη.

– Τη στάση του σώματος

Η γενικότερη στάση του σώματος αποκαλύπτει πολλά. Το πώς κάθεται κανείς όταν περιγράφει την προσωπική του ιστορία δείχνει πόσο άνετα νιώθει. «Τα άτομα μπορεί ενώ μιλούν να κινούνται μπρος-πίσω, να στρέφουν το σώμα ή τα πόδια τους μακριά από τον ψυχαναλυτή ή να “χύνονται” στην πολυθρόνα», αναφέρει ειδικός. Το να σταυρώνει κανείς τα χέρια ή τα πόδια του είναι σημάδι δυσφορίας, είτε γενικότερης είτε σχετικά με το θέμα για το οποίο μιλά.

ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΡΑΤΟΥΝ ΚΑΤΙ ΓΙΑ ΝΑ ΒΑΛΟΥΝ ΕΝΑ ΝΟΗΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΜΠΡΟΣΤΑ ΤΟΥΣ.

– Την επαναληψιμότητα

Το να χτυπάς νευρικά ή να κουνάς διαρκώς το πόδι σου, το να παίζεις με κάτι στο χέρι σου, όλα αυτά είναι σημάδια έντασης και νευρικότητας. Όπως λέει η ψυχαναλύτρια Holly Schiff, «μερικές φορές οι άνθρωποι κρατούν κάτι για να βάλουν ένα νοητό φράγμα μπροστά τους, π.χ. ένα μαξιλάρι, μία τσάντα, ένα μπουφάν. Μερικές φορές, επίσης, τρίβουν ένα μέρος του σώματός τους ή διατρέχουν με το δάχτυλό τους μπρος-πίσω κάτι (π.χ. μπράτσο καναπέ) γιατί τους δημιουργεί μια αίσθηση ανακούφισης».

– Τον τρόπο ομιλίας

Τα μοτίβα σε αυτά που λέει κάποιος μαρτυρούν πολλά. Τα «αν» υποδηλώνουν κάποια ανησυχία, τα «ναι, αλλά» μία γνωστική προκατάληψη, μια τάση να υποτιμά κανείς τα θετικά, που μπορεί να υποδηλώνει συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης.

Η ψυχολόγος Maryam Elbalghiti-Williams λέει ότι παρατηρεί αν οι ασθενείς της περιγράφουν μια ιστορία με χρονική σειρά ή αν «πηδούν» από το ένα σημείο στο άλλο. «Τα κενά μνήμης και το να αποφεύγει κανείς να επιμείνει σε ένα θέμα αποτελούν για εμένα σημάδια ότι πρέπει να σκάψουμε περισσότερο για να εξετάσουμε θέματα όπως τραύμα, άγχος ή και ΔΕΠΥ».

– Τον τόνο της φωνής

Φυσικά, δεν παίζει ρόλο μόνο το τι λέει κάποιος, αλλά και το πώς το λέει. Αν κάποιος μιλά αργά και απαλά, αυτό μπορεί να δείχνει λύπη ή ντροπή. Μπορεί να σημαίνει ότι το άτομο μοιράζεται κάτι επίπονο, δύσκολο ή κάτι που έχει μοιραστεί στο παρελθόν. Ενώ η ταχύτητα στην ομιλία και ο ψιλότερος τόνος φωνής μπορεί να δείχνει ότι το άτομο είναι νευρικό, τρομαγμένο ή ακόμα και ανειλικρινές. Επιπροσθέτως, λένε οι ψυχολόγοι, ο μονότονος τόνος μπορεί να αποτελεί σημάδι κατάθλιψης.