ΣΥΝΔΥΑΖΕΤΑΙ ΔΟΥΛΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΚΟΠΕΣ; ΜΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ ΑΠΑΝΤΑΕΙ

Δουλειά και διακοπές: Είναι δύο καταστάσεις ασύμβατες ή μπορείς να τις συνδυάσεις; Μία ψυχολόγος απαντά, δίνοντας μάλιστα οδηγίες οριοθέτησης.

Το ακούω όλο και πιο συχνά να συμβαίνει και –για να είμαι απολύτως ειλικρινής– μία χρονιά μου έτυχε κι εμένα να πρέπει να πάρω το λάπτοπ στις διακοπές. Θυμάμαι μάλιστα που το τηλέφωνό μου χτύπησε σε κάποια δυσπρόσιτη παραλία και γκρεμίστηκα για να επιστρέψω στο δωμάτιο και να ανταποκριθώ στο ζητούμενο. Με είχαν πείσει ότι δεν γινόταν αλλιώς.

Δουλειά και διακοπές λοιπόν. Αναρωτιέμαι αν συνδυάζονται. Γιατί αν όχι, τότε πώς και γιατί όλο και περισσότεροι γνωστοί μου παίρνουν «κάτι» μαζί τους, φεύγοντας για κάποιο νησί; Φταίει η φρενίτιδα της εποχής; Οι εξαντλητικοί ρυθμοί που μοιάζει να μας τρέχουν ανελέητα;

Φταίει η τηλεργασία και τα επακόλουθά της; Το ότι συνηθίσαμε να μην έχουμε οριοθετημένο ωράριο εργασίας; Ή μήπως φταίει η τεχνολογία που με τον τρόπο της μας έχει online 24 ώρες το 24ωρο;

Νομίζω όλα μαζί, ίσως και η δική μας ανασφάλεια. Πλην όμως το θέμα εξακολουθεί να είναι και πρακτικό για όσους φορτώνουν πορτμπαγκάζ με βαλίτσες, λάπτοπ και τάμπλετ, γι' αυτό και ρωτήσαμε την ψυχολόγο Χριστιάνα Γερμανού να μας απαντήσει αν μπορούμε να κάνουμε διακοπές μαζί με ολίγη... εργασία.

Συνδυάζεται η δουλειά με τις διακοπές;

«Το δουλεύω στις διακοπές είναι σχήμα οξύμωρο. Κι αυτό επειδή διακοπές σημαίνει διακόπτω. Χρειαζόμαστε απαραιτήτως την ξεκούραση για να μπορέσουμε να επανέλθουμε, γι' αυτό και έχει καθιερωθεί ένα κυκλικό μοτίβο, όπου την εργασία διαδέχονται οι διακοπές και τις διακοπές η εργασία», μας είπε. «Μάλιστα, οι διακοπές θα έπρεπε να είναι περισσότερο από 1 φορά το χρόνο, ίσως 3 φορές για να μπορούν να μας βοηθούν ψυχολογικά».

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Διακοπές και δουλειά δεν συνδυάζονται. Η κα Γερμανού είναι κατηγορηματική. Η δουλειά στις διακοπές φαίνεται ότι είναι μία συνθήκη που έχει καθιερωθεί στη σύγχρονη ζωή, η οποία στην πραγματικότητα διευκολύνει το διαρκές τρέξιμο των εργαζόμενων, αλλά γίνεται καταστροφική για την ψυχική και σωματική υγεία τους. «Οι ρυθμοί στους οποίους ζούμε είναι απάνθρωποι», τονίζει η ειδικός.

Γιατί είναι απαραίτητες οι διακοπές

Όχι τυχαία, μεγάλη συγκεντρωτική μελέτη έδειξε ότι οι διακοπές μπορούν ακόμη και να μειώσουν το συνολικό ρίσκο του πρόωρου θανάτου, ενώ τα οφέλη των διακοπών στην ψυχική μας υγεία είναι επίσης επιστημονικά αποδεδειγμένα. Οι διακοπές είναι μέσα στον χρόνο είναι ό,τι ο ύπνος μέσα στην ημέρα. Τις χρειαζόμαστε για να ανακτήσουμε τις δυνάμεις μας και να επιστρέψουμε ανανεωμένοι.

Τι θα συμβεί αν δουλέψεις στις διακοπές;

Τι γίνεται όμως αν δουλέψουμε στις διακοπές; Στην πραγματικότητα αναιρείται η έννοιά τους. Ποιο όφελος υπάρχει, αν στην προσπάθειά μου να διακόψω από τις συνήθειες τις καθημερινότητας, κουβαλήσω το φορτίο της εργασίας μου; «Οι διακοπές καταστρέφονται. Αλλά, πέρα από αυτό, μοιάζει σα να κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας, σα να μπερδεύουμε τον εγκέφαλό μας με έννοιες ασύμβατες», απαντά η κ. Γερμανού.

Η ίδια υπογραμμίζει και ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που πρέπει να λάβουμε υπόψη: «Το να εργάζομαι στις διακοπές από επιλογή είναι σαμποτάζ του ίδιου μου του εαυτού. Το ότι δεν γίνεται αλλιώς αποτελεί δικαιολογία ενός ατόμου που δεν έχει μάθει να οριοθετείται και προκειμένου να αποφύγει μια υποθετική σύγκρουση στο μυαλό του, σαμποτάρει τον εαυτό του».

Αν έχεις λίγη δουλειά;

Μα, ακόμη κι αν έχεις λίγη δουλειά; Θα ρωτήσει κάποιος. «Δεν έχει σχέση με τον όγκο της δουλειάς, αλλά με την έννοια της παύσης. Για να συνεχίσουμε να είμαστε παραγωγικοί, είναι απολύτως απαραίτητο να διακόψουμε ολοκληρωτικά. Οι διακοπές είναι η παύση από τη ρουτίνα της καθημερινότητας έτσι όπως την έχουμε συνηθίσει» απαντά.

«Δεν υπάρχει τρόπος να λειτουργήσει αυτός ο συνδυασμός. Θα πρέπει να αποφασίσεις ποιο από τα δύο θα κάνεις προτεραιότητα. Τη δουλειά ή τις διακοπές;» συμπληρώνει.

Ας βάλουμε όρια προστασίας

Αν όμως πραγματικά δεν γίνεται διαφορετικά, υπάρχει τρόπος να βάλει κανείς όρια και ποια θα ήταν αυτά; «Ο μοναδικός τρόπος είναι να ορίσουμε όσο πιο συγκεκριμένα μπορούμε αυτό που πρέπει να κάνουμε, τις ώρες της ημέρας που θα το κάνουμε, αλλά και τον χώρο της εργασίας μας», απαντάει.

Ο κανόνας είναι απαράβατος: η δουλειά θα πρέπει να γίνεται μόνο μέσα στο δωμάτιο –ιδανικά σε έναν χώρο που δεν χρησιμοποιούμε για κάτι άλλο– και πολύ συγκεκριμένες ώρες. Είναι στ' αλήθεια σημαντικό να ορίσουμε τις ώρες αυτές, για παράδειγμα 8-10 το πρωί και 6-7 το απόγευμα, ώστε να είναι δύσκολο να παρασυρθούμε από τον ίδιο μας τον εαυτό.

«Για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας μπορούμε να ζητήσουμε σε κάποιον από το γραφείο να ελέγχει ώστε να φτάνουν σε εμάς μόνο τα απαραίτητα –φυσικά αν η επαγγελματική μας θέση το επιτρέπει–, να μην παίρνουμε το λάπτοπ έξω από το δωμάτιο του ξενοδοχείου και να περιορίσουμε στο ελάχιστο τις ώρες εργασίας».

Αυτό το σκέφτηκες;

Η συζήτηση όμως έχει και μια κοινωνική διάσταση, μου θυμίζει η κα Γερμανού. «Γκρινιάζουμε και παραπονιόμαστε για τον τρόπο που ζούμε, για τις πολλές ώρες εργασίας και όταν τελικά μας δίνεται η ευκαιρία να πάμε διακοπές, εμείς τι κάνουμε; Υποτιμάμε τον εαυτό μας, επιτρέποντας έτσι και στους άλλους να κάνουν το ίδιο».

Ας μην το συζητήσουμε λοιπόν άλλο και ας κλείσουμε λάπτοπ, τάμπλετ, τηλέφωνα, οτιδήποτε, τέλος πάντων, μας συνδέει με τη ρουτίνα της δουλειάς. Οι διακοπές χρειάζονται την αμέριστη προσοχή μας και θα την έχουν!