ΓΙΑΤΙ ΑΠΕΡΓΟΥΝ ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ ΣΤΙΣ ΗΠΑ ΚΑΙ ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΜΕ ΑΓΑΠΗΜΕΝΕΣ ΜΑΣ ΣΕΙΡΕΣ
Μετά τους σεναριογράφους, οι ηθοποιοί στις ΗΠΑ προχωρούν σε απεργία, τινάζοντας στον αέρα τα χρονοδιαγράμματα για γυρίσματα ταινιών και τηλεοπτικών σειρών.
Ενώ στην Ελλάδα ξημέρωνε Παρασκευή 14/7, στις ΗΠΑ οι ηθοποιοί ανακοίνωναν το πρώτο λουκέτο που μπαίνει στη μεγαλύτερη βιομηχανία της showbiz από τη δεκαετία του 1920. Τότε η απεργία είχε κηρυχθεί από το σωματείο που αντιπροσώπευε τους ηλεκτρολόγους στούντιο και την είχαν στηρίξει όλα τα άλλα σωματεία του κλάδου. Είχε ως συνέπεια την εφαρμογή διαφόρων εργασιακών μεταρρυθμίσεων και έγινε η βάση των μελλοντικών συλλογικών συμβάσεων μεταξύ συνδικάτων και στούντιο.
Τώρα, οι ηθοποιοί μαζί με τους σεναριογράφους και τους σκηνοθέτες απαιτούν μεγαλύτερη προστασία από την τεχνητή νοημοσύνη και καλύτερες αμοιβές, δεδομένης της τεράστιας «έκρηξης» του streaming. Είναι η πρώτη φορά που απεργούν ηθοποιοί και σεναριογράφοι μαζί, μετά το 1960.
Οι σεναριογράφοι κάνουν συχνά απεργίες και φημίζονται για την αλληλεγγύη τους. Οι ηθοποιοί όχι και τόσο, αφού πάντα υπάρχουν εσωτερικές διαμάχες. Η τελευταία απεργία τους ήταν το 1980. Ώσπου έφτασε ο κόμπος στο χτένι.
Τη στιγμή που ανακοινώθηκε η απεργία, ηθοποιοί που ήταν καλεσμένοι σε εκπομπές εγκατέλειψαν τα στούντιο. Έως ότου καταλήξει κάπου η διαδικασία, δεν θα εμφανιστούν πουθενά. Η Fran Drescher –η γνωστή σε όλους μας «Nanny», από το επιτυχημένο sitcom του ’90– ανέλαβε την ενημέρωση του κοινού, ως πρόεδρος του συνδικάτου των ηθοποιών που μόλις είχαν ολοκληρώσει την ψηφοφορία τους. Το 97,9% αποφάσισε να απεργήσουν.
«Τα μάτια του κόσμου και ιδιαίτερα τα μάτια του εργασιακού κόσμου είναι στραμμένα πάνω μας. Αυτό που μας συμβαίνει είναι σημαντικό. Αυτό που μας συμβαίνει, συμβαίνει σε όλους τους τομείς εργασίας. Είμαι συγκλονισμένη από τον τρόπο με τον οποίο μας συμπεριφέρονται οι άνθρωποι με τους οποίους έχουμε συναλλαγές! Είναι αηδιαστικός. Ντροπή τους. Είμαστε τα θύματα της υπόθεσης. Θυματοποιούμαστε από έναν πολύ άπληστο οργανισμό». Που είναι τα στούντιο.
Πώς έφτασαν οι ηθοποιοί να κάνουν απεργία
Πριν δύο μήνες, ο Θοδωρής Δημητρόπουλος είχε γράψει στο NEWS 247 όσα ήθελες να γνωρίζεις για την απεργία των σεναριογράφων του Hollywood, που είχε κηρυχθεί την Πρωτομαγιά. Οι λόγοι αφορούσαν πολλά περισσότερα ζητήματα από το οικονομικό, που τοποθετήθηκε στο επίκεντρο. Βλέπεις, το streaming μπορεί να έσωσε εκατομμύρια πολίτες της Γης (και δη εν μέσω πανδημίας), αλλά κατέστρεψε τις πληρωμές των ανθρώπων που δημιουργούν όσα βλέπουμε.
Μπροστά και στην απειλή της τεχνητής νοημοσύνης, κρίθηκε απαραίτητη η απεργιακή κινητοποίηση, προκειμένου να θεμελιωθούν στοιχειώδεις προστασίες. Από την πρώτη στιγμή της απεργίας των σεναριογράφων κατέστη σαφές πως η τεχνητή νοημοσύνη ανησυχεί πάρα πολύ και τους ηθοποιούς, οι οποίοι μετρούσαν αντίστροφα για τη λήξη της τρέχουσας συλλογικής σύμβασης εργασίας (Screen Actors Guild - American Federation of Television and Radio Artists, εν συντομία SAG-AFTRA). Το ίδιο ίσχυε για τη συντεχνία των σκηνοθετών (Directors Guild of America – DGA).
Η SAG-AFTRA εκπροσωπεί περίπου 160.000 κινηματογραφικούς και τηλεοπτικούς ηθοποιούς, δημοσιογράφους, προσωπικότητες του ραδιοφώνου, καλλιτέχνες ηχογράφησης, τραγουδιστές, ηθοποιούς φωνής, influencers, μοντέλα μόδας και άλλους επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης παγκοσμίως.
Η DGA ασχολείται με τα συμφέροντα των σκηνοθετών ταινιών και τηλεόρασης στις ΗΠΑ και εκτός, έχοντας 18.000 μέλη.
Οι συμφωνίες ηθοποιών και σκηνοθετών για τις συμβάσεις εργασίας έληγαν τον Ιούνιο. Πράγμα που σήμαινε ότι αν δεν υπήρχε εξέλιξη με την απεργία των σεναριογράφων, το Hollywood απειλείτο με lockdown. Δηλαδή, με λουκέτο. Αυτό που μπήκε την Παρασκευή. Πάμε να δούμε τα βασικά της μεγαλύτερης κινητοποίησης εκπροσώπων του Hollywood σε διάστημα ενός αιώνα, με τη βοήθεια των New York Times.
Γιατί απεργούν τα σωματεία ηθοποιών και συγγραφέων
Η συντριπτική πλειοψηφία των στάσεων εργασίας έχουν στο επίκεντρο το οικονομικό θέμα. Αυτό που συμβαίνει τώρα στο Hollywood δεν αποτελεί εξαίρεση του κανόνα. Η εκτόξευση του streaming και οι τεράστιες προκλήσεις που δημιούργησε η πανδημία έχουν φτάσει τα στούντιο στα όριά τους. Πολλά εξ αυτών αντιμετωπίζουν οικονομικές προκλήσεις, ενώ ηθοποιοί και συγγραφείς αναζητούν καλύτερες αμοιβές και διεύρυνση των δικαιωμάτων τους σε έναν ταχέως μεταβαλλόμενο χώρο εργασίας.
Και οι δύο κλάδοι έχουν ζητήσει να αυξηθούν τα δικαιώματα που εισπράττουν από τηλεοπτικές σειρές που γυρίζονται για online πλατφόρμες. Οι σειρές αυτές συνήθως έχουν πολύ λιγότερα επεισόδια από εκείνες που γυρίζονταν για τα συμβατικά τηλεοπτικά κανάλια. Παλιά, αν μια τηλεοπτική σειρά ήταν επιτυχία, οι ηθοποιοί και οι συγγραφείς μπορούσαν να βασίζονται σε μια μακρά εισροή δικαιωμάτων.
Το streaming άλλαξε αυτήν την πραγματικότητα, με τους ηθοποιούς και τους σκηνοθέτες να ζητούν και συγκεκριμένο πλαίσιο χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης ώστε να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας. Πρωτοκλασάτοι ηθοποιοί υπέγραψαν τον περασμένο μήνα μια επιστολή προς την ηγεσία της συντεχνίας λέγοντας ότι ήταν έτοιμοι να κάνουν απεργία.
Τι έχουν να πουν τα στούντιο για όλα αυτά
Η Συμμαχία Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (Alliance of Motion Picture and Television Producers – ΑΜΡΤΡ) που αντιπροσωπεύει μεγάλα στούντιο και πλατφόρμες streaming είπε ότι προσφέρει «ιστορικές αυξήσεις σε μισθούς και δικαιώματα», μαζί με υψηλότερα ανώτατα όρια στις συνταξιοδοτικές εισφορές και τις εισφορές υγείας, συν άλλα οφέλη και μια «πρωτοποριακή» πρόταση για την τεχνητή νοημοσύνη.
Τα μεγάλα κινηματογραφικά στούντιο τονίζουν ότι και αυτά αντιμετώπισαν μεγάλες δυσκολίες, καθώς οι θεατές λόγω πανδημίας αργούν να επιστρέψουν στις κινηματογραφικές αίθουσες, ενώ οι τηλεθεατές αφήνουν την καλωδιακή τηλεόραση και τα συμβατικά δίκτυα και στρέφονται σε πλατφόρμες streaming. Όλα αυτά είχαν ως συνέπεια να πέσουν οι μετοχές, να μειωθούν τα κέρδη τους, να κάνουν απολύσεις και να μην προχωρήσουν σε παραγωγές.
Τι θα γίνει με αγαπημένες μας σειρές
Δεν θα υπάρξει κάποιο θέμα με το περιεχόμενο που θα έχουμε στη διάθεση μας στο εγγύς μέλλον. Οι κινηματογραφικές ταινίες που θα προβληθούν έως το τέλος του 2023 έχουν ήδη γυριστεί, ομοίως και τα περισσότερα σίριαλ. Αν η απεργία διαρκέσει, θα καθυστερήσουν οι επόμενες σεζόν επιτυχημένων σειρών. Μεγάλες επιτυχίες όπως το «Yellowjackets», το «Severance» και το «Stranger Things» σταμάτησαν τα γυρίσματα, μετά την έναρξη της απεργίας των συγγραφέων.
Η Disney ανακοίνωσε αρκετές αλλαγές στις ημερομηνίες κυκλοφορίας ταινιών τον Ιούνιο, εν μέσω της απεργίας των συγγραφέων. Με την απεργία και των ηθοποιών, αναμένεται να γίνει ακόμα μεγαλύτερη η αναταραχή.
Κατά τις δύο πρώτες εβδομάδες του Ιουλίου, δεν εκδόθηκαν άδειες για νέες τηλεοπτικές παραγωγές στην κομητεία του Λος Άντζελες, σύμφωνα με το FilmLA που οποίο παρακολουθεί ό,τι γίνεται σε επίπεδο παραγωγών.
Ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές που έχουν ολοκληρώσει τα γυρίσματα και βρίσκονται σε post production ενδέχεται να παραμείνουν εντός χρονοδιαγράμματος, επειδή η δουλειά που απομένει δεν περιλαμβάνει συνήθως συγγραφείς ή ηθοποιούς.
Η συμμετοχή σε κινηματογραφικές ή τηλεοπτικές παραγωγές με οποιοδήποτε από τα στούντιο είναι πλέον εκτός συζήτησης, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Και αυτό σημαίνει ότι μέσα σε λίγους μήνες οι θεατές θα αρχίσουν να παρατηρούν ευρύτερες αλλαγές στην τηλεόραση.