ΟΙ ΜΠΟΥΚΛΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΜΑΣ ΣΩΣΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗ ΖΕΣΤΗ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ

Ή πώς τα σγουρά μαλλιά και ειδικά οι πυκνές φυσικές μπούκλες επηρέασαν την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους.

Η διαφορετικότητα των ανθρώπων αποτυπώνεται και στο τι μπορεί να συναρπάζει τον καθένα μας. Συνήθως η λίστα όσων μπορούν να οδηγήσουν σε «wow» και γενικότερα σε εκδηλώσεις μεγάλου ενθουσιασμού στις ΗΠΑ περιλαμβάνει σημειώσεις για πράγματα που μας ενδιαφέρουν, που θαυμάζουμε ή που δεν μπορούμε να καταλάβουμε πώς συμβαίνουν.

Για παράδειγμα, ερευνητές του Pennsylvania State University ένιωσαν εξόχως εντυπωσιασμένοι από το γεγονός ότι ο άνθρωπος είναι η μόνη περίπτωση θηλαστικού που έχει σχεδόν άτριχο σώμα και τριχωτό κρανίο. Είχαν τα εργαλεία και τον χρόνο να ερευνήσουν αν η ζωή σε μέρος με ηλιοφάνεια επηρέασε την εξέλιξη του είδους σε επίπεδο μαλλιών.

Η εργασία τους δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences και είχε τίτλο «Τα μαλλιά στο τριχωτό της κεφαλής του ανθρώπου ως θερμορυθμιστική προσαρμογή». Να δούμε και τι αποκαλύπτει.

iStock

Οι φυσικές μπούκλες κάνουν τη διαφορά

Το ανθρώπινο είδος άρχισε να εξελίσσεται στην ισημερινή Αφρική, όπου υπάρχει έντονος ήλιος το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου. Για να καταλάβουν οι επιστήμονες αν τα μαλλιά μας εξελίχθηκαν έτσι, ώστε να προστατεύουν τους πρώιμους ανθρώπους από την ηλιοφάνεια, χρησιμοποίησαν ένα ανδρείκελο ανθρώπου με ελεγχόμενη θερμοκρασία, με το οποίο μελέτησαν πώς μεταφέρεται η θερμότητα από το σώμα στην ατμόσφαιρα.

Στη συνέχεια, έβαλαν λάμπες πάνω από το κεφάλι του ανδρείκελου για τέσσερεις διαφορετικές συνθήκες μαλλιών: χωρίς μαλλιά, με ίσια μαλλιά, με σπαστά μαλλιά και με πυκνά κατσαρά μαλλιά.

Όπως ανέμεναν, είδαν ότι καθένας από τους τρεις τύπους μαλλιών μείωσε την ηλιακή ακτινοβολία στο τριχωτό της κεφαλής. Ωστόσο, τα πυκνά κατσαρά μαλλιά ήταν αυτά που πρόσφεραν την καλύτερη προστασία από την ακτινοβολία και τη θερμότητα του ήλιου.

Όταν έβρεξαν το κεφάλι του ανδρείκελου ώστε να προσομοιώσουν τα αποτελέσματα της εφίδρωσης, τα πυκνά κατσαρά μαλλιά ελαχιστοποίησαν την ανάγκη για ιδρώτα ώστε να παραμείνουν δροσερά. Κάτι που θα βοηθούσε στη διατήρηση του νερού και στην αποφυγή της αφυδάτωσης.

Έτσι, οι ερευνητές πρότειναν ότι τα πυκνά κατσαρά μαλλιά βοηθούν να αντέξουμε τον ήλιο περισσότερο, αυξάνοντας την απόσταση ανάμεσα στη βάση του τριχωτού και τις άκρες των μαλλιών.

iStock

Τα μαλλιά επέτρεψαν στον εγκέφαλό μας να μεγαλώσει

Όπως ισχυρίζονται οι ειδικοί πίσω από την τελευταία μελέτη, τα μαλλιά στα κεφάλια μας πιθανότατα εξελίχθηκαν ως ένας τρόπος για να μειωθεί η ποσότητα της θερμότητας από την ηλιακή ακτινοβολία και να διατηρηθούν οι άνθρωποι δροσεροί, χωρίς να χρειαστεί το σώμα να ξοδέψει επιπλέον ενέργεια.

Σύμφωνα με ό,τι σχολίασε η Tina Lasisi, από τους συγγραφείς της μελέτης, «αυτό πιθανώς έδωσε στους πρώτους ανθρώπους ένα εξελικτικό πλεονέκτημα επιτρέποντας στον εγκέφαλό μας να μεγαλώσει. Πριν από περίπου 2 εκατομμύρια χρόνια βλέπουμε τον Homo erectus, ο οποίος είχε την ίδια φυσική κατασκευή με εμάς, αλλά μικρότερο μέγεθος εγκεφάλου. Πριν από 1 εκατομμύριο χρόνια, βρισκόμαστε βασικά στα σύγχρονα μεγέθη του εγκεφάλου πάνω κάτω. Οπότε κάτι απελευθέρωσε έναν φυσικό περιορισμό και επέτρεψε στον εγκέφαλό μας να αναπτυχθεί. Πιστεύουμε ότι το τριχωτό της κεφαλής παρείχε έναν παθητικό μηχανισμό για τη μείωση της ποσότητας της θερμότητας που προσλαμβάνεται από την ηλιακή ακτινοβολία. Κάτι που δεν μπορούσαν να κάνουν οι ιδρωτοποιοί αδένες».

Πρότεινε επίσης οι αθλητές που αγωνίζονται σε διαφορετικά περιβάλλοντα ή οι στρατιωτικοί να βάλουν το χτένισμά τους στην εξίσωση, αν επιζητούν τις καλύτερες δυνατές επιδόσεις.