ΕΖΗΣΑ ΤΟ HYGGE ΣΤΗΝ ΚΟΠΕΓΧΑΓΗ ΚΑΙ ΑΝΑΡΩΤΗΘΗΚΑ ΤΙ ΜΑΣ ΛΕΙΠΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αυτό το κείμενο γεννήθηκε με αφορμή ένα ταξίδι στην Κοπεγχάγη και δεν ξέρω αν θα το ονόμαζα άρθρο ή σκέψεις και προβληματισμούς αποτυπωμένους στον υπολογιστή μου. Μάλλον βιωματική ανασκόπηση θα το χαρακτήριζα.

Αυτό το ταξίδι στην Κοπεγχάγη μάς το χρωστούσαμε! Το είχαμε ακυρώσει μόλις ανακοινώθηκε η πανδημία Covid, οπότε έπρεπε να το αναπληρώσουμε. Πέρα από το «χρέος», όμως, η αλήθεια είναι ότι είχα μεγάλη περιέργεια να δω και να παρατηρήσω έναν από τους πιο ευτυχισμένους λαούς παγκοσμίως.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, μια απορία πάντα αναδύεται στη σκέψη μου: Εμείς γιατί όχι; Γιατί δυσκολευόμαστε άραγε να κατακτήσουμε και να αφεθούμε στην απόλαυση μικρών ευτυχισμένων στιγμών; Γιατί εστιάζουμε στο τι κάνουν οι άλλοι λαοί και δεν παρατηρούμε τις δυνατότητες που υπάρχουν για να είμαστε ευτυχισμένοι στον τόπο μας; Και, τελικά, πώς ορίζεται η ευτυχία;

Σίγουρα αυτό που θα σκεφτόμουν είναι πως ένας εχθρός της ευτυχίας είναι το άγχος. Και ένας ισχυρός σύμμαχος του άγχους είναι η τελειοθηρία.

Όσο λοιπόν οι Δανοί έβγαιναν έξω και περνούσαν καλά, εγώ τους παρατηρούσα, προσπαθώντας επίσης να περάσω καλά. Η αλήθεια είναι ότι παρατηρούσα πράγματα σημαντικά μάλλον για εμένα, αλλά ασήμαντα μάλλον για εκείνους.

iStock

Τι κατάλαβα στην Κοπεγχάγη

Στην Κοπεγχάγη, οι ντόπιοι ξεχύνονταν στα πάρκα και στους δρόμους, στα κανάλια και στους κήπους, για να απολαύσουν τον ήλιο του Ιουνίου. Έρχονταν σε επαφή με τη φύση, αφήνοντας τα παιδιά τους να εξερευνήσουν τα στοιχεία της, να λερωθούν και να τσαλακωθούν, χωρίς να ακούγεται κανένα σχόλιο για την καθαριότητα ή για το τι θα πρέπει να προσέχουν.

Ξάπλωναν κάτω στο γρασίδι ή κάθονταν σε ξαπλώστρες στο πάρκο του Τίβολι, χωρίς να αφήνουν την ευκαιρία του ήλιου να χαθεί. Γιατί μάλλον γι’ αυτούς είναι τόσο πολύτιμο αυτό το σκηνικό, όσο για εμάς είναι δεδομένο, τόσο που να ξεχνάμε να αφεθούμε στην απόλαυσή του. Τελικά, οι ευτυχισμένες στιγμές σχετίζονται και με τις προτεραιότητές μας και με αυτά που είναι ή δεν είναι δεδομένα στη ζωή μας;

Martin Meissner / AP Photo

Η αλήθεια είναι ότι ένα στοιχείο της προσωπικότητάς μας που συντηρεί το άγχος είναι η εικόνα που θα έχουν οι άλλοι για εμάς. Μου έκανε λοιπόν ιδιαίτερη εντύπωση ότι στην Κοπεγχάγη κανένας από όσους παρατηρούσα δεν εστίαζε στον άλλον, τι φοράει, τι κάνει, πού πηγαίνει και γιατί. Ελάχιστοι φρόντιζαν την εμφάνισή τους – ο συνδυασμός των ρούχων τους ήταν μάλλον ιδιαίτερος, αλλά κανένας δεν νοιάζονταν. Κανέναν δεν απασχολούσε το πώς θα τον κοιτούσε ο άλλος, όπως μάλλον κι ο ίδιος δεν κοίταζε άλλους.

Στην Ελλάδα, ασχολούμαστε με τους άλλους με έναν τρόπο σχεδόν μανιακό. Πόσες ώρες άραγε της ημέρας και της εβδομάδας αφιερώνουμε στους άλλους; Πόσες ώρες άραγε της ημέρας και της εβδομάδας συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους; Πόσες ώρες σκεφτόμαστε και αναλωνόμαστε στο τι θα πούνε οι άλλοι για εμάς;

Στο εξωτερικό είμαστε άλλοι άνθρωποι;

Είμαστε, λοιπόν, στην Κοπεγχάγη και πηγαίνουμε να φάμε κάπου street food. Όταν φτάνουμε, η κοπέλα που είναι εκεί πολύ ευγενικά μας εξηγεί ότι δεν θα δεχτεί καμία παραγγελία για τα επόμενα 5-7 λεπτά, καθώς πρέπει να προετοιμάσει τα επόμενα φαγητά. Στο μεταξύ, κόσμος αρχίζει να συγκεντρώνεται πίσω μας. Όμως, μαντέψτε! Κανένας μας δεν γκρινιάζει, κανένας μας δεν απαιτεί να αλλάξει κάτι. Ουσιαστικά όλοι προσαρμοζόμαστε στο περιβάλλον.

Martin Meissner / AP Photo

Η κοπέλα ετοίμασε αυτά που ήθελε, καθάρισε τον πάγκο εργασίας της, τα πλακάκια, έπλυνε τα χέρια της. Δεν άλλαξε κανένα από τα πρωτόκολλα της δουλειάς της και δεν τροποποίησε τους χρόνους της. Δεν μπορούσα να μην αναλογιστώ ότι μάλλον εμείς οι ίδιοι στην Ελλάδα θα ζητούσαμε να επιταχυνθεί η διαδικασία ή να προστεθεί κάποιος δεύτερος εργαζόμενος. Εκεί γιατί συμπεριφερθήκαμε διαφορετικά;

Η απάντηση ίσως βρίσκεται στην προσαρμογή μας στο κοινωνικό πλαίσιο και στην ψυχολογία του κοινωνικού συνόλου.

Ας κάνουμε hygge στη χώρα μας

Η αλήθεια είναι επίσης ότι θα μπορούσα να γράψω πολλά ακόμα παραδείγματα για τη Δανία, αλλά και για την Ελλάδα. Δεν θα το κάνω. Θα επιλέξω να σχολιάσω ότι συχνά αδικούμε τη χώρα μας και εμάς τους ίδιους, σκεπτόμενοι πόσο ευτυχισμένοι είναι οι Δανοί. Σκεπτόμενοι το hygge, και όχι το πόσο ευτυχισμένοι μπορούμε να είμαστε εμείς στη χώρα μας.

iStock

Αν βέβαια υιοθετήσουμε κάποιες συμπεριφορές που θα είχαμε εμείς οι ίδιοι στο εξωτερικό, θα κάναμε ένα πρώτο βήμα, αν όχι προς την ευτυχία, σίγουρα προς την ευδαιμονία και την ικανοποίησης για όσα θα μπορούσαμε να απολαμβάνουμε. Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, με hygge στην παραλία της Θεσσαλονίκης, στον Πειραιά, περπατώντας στην ακροθαλασσιά σε ένα όμορφο νησί της χώρας μας, απολαμβάνοντας φρέσκο ψάρι ή κάνοντας βόλτα σε ένα πάρκο με τα παιδιά μας ή με τους φίλους μας.

Η Ελένη Σολταρίδου είναι ψυχολόγος, MSc, εξειδικευμένη στη διαχείριση των αγχωδών διαταραχών και στη γνωσιακή ψυχοθεραπεία.