ΠΩΣ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙΣ ΕΝΑΝ ΦΙΛΟ ΠΟΥ ΠΑΘΑΙΝΕΙ BURNOUT
Τι μπορείς να κάνεις όταν καταλαβαίνεις ότι ένας δικός σου άνθρωπος βρίσκεται κοντά στην επαγγελματική εξουθένωση ή αλλιώς burnout; Υπάρχουν τρόποι να τον βοηθήσεις να διαχειριστεί την κατάσταση;
Έστω ότι έχεις έναν φίλο ή μια φίλη που δουλεύει ασταμάτητα. Ξυπνάει στις 7 το πρωί και κοιμάται στις 12 το βράδυ ενώ όλες αυτές τις ώρες είναι στο τρέξιμο. Δεν προλαβαίνει να δει φίλους, να βγει, να πάει γυμναστήριο, ούτε καν να μαγειρέψει – παρόλο που εσύ προσπαθείς να τον/την πείσεις για το αντίθετο. Τι θα έκανες;
Η επαγγελματική εξουθένωση με λίγα λόγια
Το burnout ορίζεται ως μια κατάσταση διαρκούς εξουθένωσης του ατόμου που προκαλείται από την εργασία. Χαρακτηρίζεται από τρία γνωρίσματα: τη μειωμένη ενέργεια και το αίσθημα της εξάντλησης, την αυξημένη ψυχική απόσταση από την εργασία ή αισθήματα αρνητισμού που σχετίζονται με την εργασία και τη μειωμένη επαγγελματική αποτελεσματικότητα.
Μερικά από τα πιο συχνά συμπτώματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι που παθαίνουν burnout είναι τα εξής:
- η διαρκής αίσθηση κόπωσης ή εξάντλησης,
- η αίσθηση ότι είσαι αβοήθητος, παγιδευμένος ή ηττημένος,
- το αίσθημα αποστασιοποίησης ή μοναξιάς στον κόσμο,
- το να έχεις μια κυνική/αρνητική προοπτική,
- η αμφιβολία για τον ίδιο σου τον εαυτό,
- και η αναβλητικότητα.
9 τρόποι να βοηθήσεις κάποιον που παθαίνει burnout
Αν αναγνωρίζεις αυτές τις συμπεριφορές σε κάποιον/α φίλο/η, τον/τη σύντροφό σου ή ακόμα και τα αδέρφια σου, παραθέτουμε 9 τρόπους με τους οποίους μπορείς να τους βοηθήσεις. Και μην ξεχνάς πόσο σημαντικό είναι να υποστηρίζουμε τους φίλους μας σε δύσκολες καταστάσεις, είτε πρόκειται για burnout, είτε για μια τοξική σχέση, είτε για μια μετατραυματική εμπειρία.
1. Διάλεξε την κατάλληλη στιγμή για να του/της μιλήσεις και προσπάθησε να μην του/της μεταφέρεις τις ανησυχίες σου με έντονο ή επιθετικό τρόπο. Προτίμησε μια στιγμή κατά την οποία το αγαπημένο σου πρόσωπο είναι διαθέσιμο, ήρεμο και χαλαρό.
2. Μοιράσου με τον άνθρωπό σου το πώς αυτή η κατάσταση σε επηρεάζει, χωρίς όμως εκείνος να νομίζει ότι τον κατηγορείς. Για παράδειγμα, εάν ο σύντροφός σου ασχολείται επανειλημμένα με τη δουλειά του στις διακοπές σας, πες του ευθέως ότι αυτό σε ενοχλεί. Αυτό θα βοηθήσει και τους δυο σας.
3. Άκουσέ τον χωρίς να ασκείς κριτική. Πες του ότι ανησυχείς και άκουσε με προσοχή όσα έχει να σου πει. Μην μονοπωλήσεις τη συζήτηση αναφερόμενος/η σε δικές σου παλιές εμπειρίες και απόφυγε το λάθος να χρησιμοποιήσεις επιχειρήματα του τύπου «όλοι έχουν άγχος». Η επαγγελματική εξουθένωση είναι προσωπική υπόθεση κι ενώ μπορεί να πολύς κόσμος να έχει νιώσει παρόμοια συναισθήματα στο παρελθόν, η εμπειρία του καθενός είναι ατομική.
4. Βοήθησε τον/τη φίλο/η σου να ξεκουραστεί. Πρότεινέ του/της φυσικούς τρόπους που μπορούν να βοηθήσουν το σώμα του/της να ανακάμψει, όπως το να προσέξει τη διατροφή και τον ύπνο. Γενικά, παρότρυνέ τον/την να φροντίσει τον εαυτό του.
5. Βάλτε μαζί συγκεκριμένους στόχους. Βοήθησε το αγαπημένο σου πρόσωπο να θέσει καθημερινούς ή εβδομαδιαίους στόχους, οι οποίοι να είναι συγκεκριμένοι, εφικτοί και χρονικά περιορισμένοι.
6. Βοήθησέ τον/την να θέσει όρια. Αν κάποιος παλεύει με την επαγγελματική εξουθένωση, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να εγκαταλείψει τη δουλειά του ή μια σχέση του. Ο καθορισμός ορίων είναι ένα πραγματικά χρήσιμο εργαλείο που μπορεί να μας βοηθήσει να προστατεύσουμε την ευημερία μας.
7. Να ελέγχεις τον άνθρωπό σου. Για ένα άτομο που νιώθει καταβεβλημένο είναι σημαντικό να αισθάνεται ότι υπάρχει κάποιος που νοιάζεται για εκείνον/η.
8. Έχε υπομονή και δείξε κατανόηση. Το burnout δεν είναι κάτι που μπορεί να διορθωθεί από τη μια μέρα στην άλλη. Μην περιμένεις από τον φίλο σου να νιώσει καλύτερα αμέσως μετά τη συζήτησή σας. Μπορεί να χρειαστούν εβδομάδες ή αρκετός καιρός για να ανακάμψει.
9. Το τελευταίο –αλλά πολύ σημαντικό– που μπορείς να κάνεις για έναν δικό σου άνθρωπο που «φλερτάρει» με την επαγγελματική εξουθένωση είναι να τον ενθαρρύνεις να ζητήσει βοήθεια από κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας.