ΤΟ MULTITASKING ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΥΠΕΡΔΥΝΑΜΗ ΠΟΥ ΝΟΜΙΖΕΙΣ

Η επιστήμη θεωρεί ότι η ικανότητα να εκτελεί κανείς περισσότερες από μία εργασίες ταυτόχρονα είναι εχθρός της αποδοτικότητας. Μήπως τελικά το multitasking κουράζει τον εγκέφαλο περισσότερο απ' όσο πιστεύαμε;

Λένε ότι οι γυναίκες από τη στιγμή που γίνονται μητέρες αναπτύσσουν κάποιες εκπληκτικές δεξιότητες multitasking. Αν κρίνω από τη δική μου, πράγματι κάποια μυστική δύναμη έρχεται μαζί με τη γέννηση των παιδιών. Αλλιώς πώς εξηγείται το γεγονός ότι μια μάνα μπορεί κάνει μόνη της (και την ίδια στιγμή) όσα δεν μπορούν να κάνουν όλα τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας μαζί;

Βέβαια, το περιβόητο multitasking δεν χαρακτηρίζει μόνο τις μητέρες μας. Kάποιοι ισχυρίζονται ότι πρόκειται για μια ικανότητα που σχετίζεται με το φύλο. Όταν διάβασα παλαιότερη έρευνα που είχε δείξει ότι οι γυναίκες είναι πιο αποτελεσματικές στο multitasking από τους άντρες μού ήρθαν στο μυαλό δύο αντίστοιχες περιπτώσεις φίλων: εκείνος αδυνατούσε να κάνει 2 (!) πράγματα ταυτόχρονα ενώ εκείνη έβρισκε δύσκολο το να επικεντρωθεί σε μία μόνο εργασία.

Από την άλλη, ευρήματα πρόσφατης έρευνας υποδηλώνουν ότι αυτή η άποψη δεν είναι παρά ένας μύθος που πρέπει να καταρριφθεί και ότι το φύλο δεν σχετίζεται με την ικανότητα ενός ατόμου να εκτελεί πολλαπλές εργασίες.

Παρακάτω ρίχνουμε μια προσεκτικότερη ματιά στο multitasking και εξηγούμε γιατί όσοι υπερηφανεύονται ότι μπορούν να εκτελέσουν πολλές εργασίες ταυτόχρονα ίσως θα πρέπει να το ξανασκεφτούν για το δικό τους καλό.

Pexels Sarah Chai

Το multitasking δεν κάνει καλό

Η επιστήμη φαίνεται να διαφωνεί με τους ανθρώπους που πιστεύουν ότι το multitasking είναι υπερδύναμη ή –ας μην είμαστε υπερβολικοί– κάποιο είδος ταλέντου. Έρευνες έχουν δείξει ότι το multitasking μειώνει την απόδοση, μας κάνει πιο επιρρεπείς σε λάθη (ακόμα και σε δραστηριότητες όπως η γυμναστική) και μπορεί να βλάψει την παραγωγικότητα. Αντιθέτως, μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η εστίαση σε ένα πράγμα κάθε φορά μπορεί να μας κάνει πιο αποδοτικούς αλλά και και πιο ευτυχισμένους!

Επιπλέον, το γεγονός ότι «μοιράζουμε» την προσοχή μας και δεν έχουμε το περιθώριο να επικεντρωθούμε σε μια εργασία μπορεί να επηρεάσει ακόμα και την ικανότητά μας να μαθαίνουμε – αφού η μάθηση απαιτεί συγκέντρωση.

Ένα άλλο σφάλμα στο οποίο μπορεί να υποπέσουμε είναι ότι κάνοντας πολλά πράγματα παράλληλα δεν απολαμβάνουμε τη στιγμή. Δηλαδή, με όρους mindfulness, το multitasking δυσκολεύει την αληθινή παρουσία και την προσοχή μας στο εδώ και τώρα.

Οι έρευνες δεν είναι ξεκάθαρες ως προς την ακριβή σχέση μεταξύ multitasking και εγκεφαλικής λειτουργίας αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι το χρόνιο multitasking ενδέχεται να προκαλεί αλλαγές στον εγκέφαλο. Όπως εξήγησε στο Telegraph η νευρολόγος και νευροεπιστήμονας Δρ Faye Begeti, «το multitasking μπορεί να είναι κουραστικό και ανεπαρκές για τον εγκέφαλο – σαν να κάνεις ένα ταξίδι όπου συνεχώς ξεκινάς και σταματάς το αυτοκίνητο».

Freepik

Αύξησε η τεχνολογία το multitasking;

Πρόσφατη μελέτη από το Βρετανικό think tank «Onward» εξέτασε τις αιτίες που οι άνθρωποι οι οποίοι αισθάνονται καταβεβλημένοι και εξαντλημένοι διαρκώς αυξάνονται. Όπως διαπίστωσε, μπορεί να κοιμόμαστε κατά μέσο όρο 30 λεπτά την ημέρα περισσότερο σε σύγκριση με πριν από 50 χρόνια και να μην εργαζόμαστε σημαντικά περισσότερες ώρες, ωστόσο το αίσθημα της επαγγελματικής εξουθένωσης (το γνωστό burnout) επιμένει.

Σύμφωνα με την έρευνα, πιθανός ένοχος για αυτή την κατάσταση μπορεί να είναι τα κινητά μας τηλέφωνα (τα οποία θεωρείται ότι απειλούν και την ψυχική υγεία των παιδιών). «Η θόλωση της διάκρισης μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής είναι η κύρια αιτία της επαγγελματικής εξουθένωσης», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση.

Η έρευνα του Onward επικεντρώθηκε στους Βρετανούς και διαπίστωσε ότι εκείνοι νιώθουν όλο και περισσότερο εξαντλημένοι επειδή τα smartphones έχουν θολώσει τα όρια μεταξύ εργασίας και ψυχαγωγίας. Η μελέτη έδειξε ότι δεν δεσμευόμαστε πλέον σε μια δραστηριότητα αλλά μπορούμε να εκτελέσουμε πολλαπλές εργασίες και χρησιμοποιούμε την τεχνολογία ενώ κάνουμε ακόμα και δραστηριότητες αναψυχής – κάτι το οποίο επηρεάζει αρνητικά την εμπειρία της ψυχαγωγίας και τα ψυχολογικά της οφέλη. Με άλλα λόγια, «η δυνατότητα να δουλεύουμε στο τηλέφωνό μας ενώ βγαίνουμε με φίλους, να κάνουμε δουλειές του σπιτιού ενώ ταυτόχρονα ακούμε μουσική, έχει θολώσει τα όρια μεταξύ διαφορετικών τύπων χρόνου».

Freepik

Πώς να εκτελείτε μία εργασία τη φορά

Δοκιμάστε να μυηθείτε σε αυτό που ονομάζουμε «monotasking» ή «single-tasking», δηλαδή την αφοσίωση σε μια συγκεκριμένη εργασία και την ελαχιστοποίηση των πιθανών διακοπών μέχρι αυτή να ολοκληρωθεί, εφαρμόζοντας κάποιες από τις παρακάτω μεθόδους.

– Περιορίστε τους περισπασμούς

Περιορίστε οτιδήποτε σας αποσπάει την προσοχή. Για παράδειγμα, απενεργοποιήστε το κινητό σας τηλέφωνο ή τις ειδοποιήσεις στα social media και αναζητήστε ένα ήσυχο μέρος για να εκτελέσετε μια εργασία.

Αν θεωρείτε δύσκολο να αναγνωρίσετε τι σας αποσπά την προσοχή, κάντε μια λίστα με τα πράγματα που πιστεύετε ότι το προκαλούν.

– Δοκιμάστε την τεχνική Pomodoro

Η τεχνική Pomodoro είναι μια μέθοδος διαχείρισης χρόνου που μπορεί να μας βοηθήσει να βελτιώσουμε τη συγκέντρωσή μας. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για τα άτομα των οποίων η προσοχή αποσπάται από μικρούς περισπασμούς της καθημερινότητας.

Επικεντρωθείτε σε μια εργασία για 25 λεπτά και στη συνέχεια κάντε ένα διάλειμμα διάρκειας 5 λεπτών. Αφού επαναλάβετε αυτή τη διαδικασία 4 φορές, επιτρέψτε στον εαυτό σας να κάνει ένα μεγαλύτερο διάλειμμα διάρκειας 15 έως 30 λεπτών.

Μην υποτιμάτε την αξία του διαλείμματος καθώς αυτό συμβάλλει καθοριστικά στην παραγωγικότητα και τη δημιουργικότητα.

Freepik

– Δημιουργήστε ένα πρόγραμμα για τις εργασίες που σας αποσπούν την προσοχή

Θέλετε να ανοίξετε το email σας ανά πάσα στιγμή για να τσεκάρετε τα μηνύματά σας; Και γενικότερα δυσκολεύεστε να αντισταθείτε στους περισπασμούς; Ορίστε μια συγκεκριμένη ώρα μέσα στην ημέρα σας για να τους αντιμετωπίσετε. Συγκεντρώνοντας παρόμοιες εργασίες μαζί και θέτοντας μια ώρα για να τις διεκπεραιώσετε, μπορείτε να απελευθερώσετε το μυαλό σας από αυτή τη σκέψη για το υπόλοιπο της ημέρας και να επικεντρωθείτε σε κάτι άλλο.

– Εξασκηθείτε στην ενσυνειδητότητα

Εντάξτε στην καθημερινότητά σας μερικές ασκήσεις ενσυνειδητότητας που μπορεί να σας βοηθήσουν να βελτιώσετε την ικανότητά σας να συγκεντρώνεστε και να δίνετε προσοχή σε ένα πράγμα κάθε φορά.

– Επιμείνετε

«You learn by doing» λέει μια παλιά καλή συμβουλή και σημαίνει ότι «μαθαίνεις κάνοντας». Με άλλα λόγια, επιμείνετε σε αυτές τις πρακτικές και θυμηθείτε ότι όσο περισσότερο εξασκείστε σε αυτές, τόσο καλύτερα ο εγκέφαλός σας θα εκπαιδευτεί προς αυτή την κατεύθυνση.