ΤΑ ΠΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΙΚΡΑΝΙΑ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΝΕΑ ΕΡΕΥΝΑ
Τα καλύτερα φάρμακα για την ημικρανία φέρνει στο φως μια νέα μεγάλη έρευνα, που συγκέντρωσε δεδομένα από 278 χιλιάδες χρήστες. Μάθε ποιο λάθος κάνεις στη χρήση τους και απόφυγέ το.
Η ημικρανία είναι μία από τις συχνότερες παθήσεις. Είναι η δεύτερη αιτία αναπηρίας στον κόσμο και πρώτη μεταξύ των νέων γυναικών, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2020. Οι ημικρανίες είναι 3 φορές πιο συχνές σε γυναίκες από ό,τι σε άνδρες.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Συλλόγου Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαγία Ελλάδος, στη χώρα μας περισσότεροι από 1 εκατομμύριο άνθρωποι υποφέρουν από ημικρανία (περίπου 10% του πληθυσμού). Eιδικά για τις γυναίκες τα ποσοστά αγγίζουν το 20%.
Η ένταση του ημικρανικού πόνου είναι συνήθως από μέτρια έως ισχυρή και οι κρίσεις της ημικρανίας έχουν συχνά ως αποτέλεσμα τη διαταραχή της καθημερινής λειτουργικότητας των ασθενών.
Υπάρχει θεραπεία για την ημικρανία;
Παρότι πολλά φάρμακα, ακόμη και πολύ καινούργια που βασίζονται σε μονοκλωνικά αντισώματα, έχουν ριχτεί στη μάχη κατά της ημικρανίας, θεραπεία δεν υπάρχει.
Σημείο-κλειδί είναι να βρεθεί η αιτία που τις προκαλεί, ώστε να μπορέσουν οι ειδικοί να τις εξηγήσουν. Οι έρευνες συνεχίζονται με ενθαρρυντικά αποτελέσματα, αν σκεφτεί κανείς ότι μέχρι πρότινος, ελλείψει στοιχείων, η ημικρανία θεωρούταν ψυχοσωματικό σύμπτωμα.
Αυτό που υπάρχει μέχρι στιγμής είναι μερικές διαπιστώσεις για το πώς σχετίζεται η ημικρανία με τη διατροφή ή τον καιρό, καθώς και ορισμένα φάρμακα, αν όχι θαυματουργά, τουλάχιστον χρήσιμα σε κάποιον βαθμό. Με άλλα λόγια, για την ημικρανία υπάρχουν μόνο τρόποι διαχείρισης, ώστε να γίνει λιγότερο έντονος ο πόνος.
Παρά τη μεγάλη ποικιλία φαρμάκων οξείας ημικρανίας που είναι διαθέσιμα, λείπουν μεγάλης κλίμακας, συγκρίσεις για την αποτελεσματικότητά τους από πραγματικές αναφορές ασθενών.
Μια νέα έρευνα αποκαλύπτει τα πιο αποτελεσματικά φάρμακα
Τώρα όμως, χάρη σε μια νέα μεγάλης κλίμακας συγκριτική μελέτη που βασίστηκε σε έναν αριθμό μεγαλύτερο των 3 εκατ. κρίσεων ημικρανίας 278.000 χρηστών παγκοσμίως, έχουμε μερικές χρήσιμες ενδείξεις.
Η μελέτη, που ολοκληρώθηκε το 2021, αλλά παρουσιάστηκε μόλις πρόσφατα (2023) στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας, βασίστηκε σε μια εφαρμογή smartphone που ονομάζεται Migraine Buddy, όπου οι χρήστες μπορούσαν να τεκμηριώσουν εάν μια θεραπεία ήταν χρήσιμη, κάπως χρήσιμη, αμφισβητούμενης αποτελεσματικότητας ή μη χρήσιμη.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι αναφορικά με την ανακούφιση της ημικρανίας, οι τριπτάνες, τα εργοταμινικά παράγωγα και τα αντιεμετικά είναι οι πιο αποτελεσματικές κατηγορίες φαρμάκων - με αυτή τη σειρά.
Στο ερωτηματολόγιο συμπεριλήφθηκαν 25 φάρμακα μεταξύ 7 κατηγοριών: ακεταμινοφαίνη, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ), τριπτάνες, συνδυαστικά αναλγητικά (ακεταμινοφαίνη/ασπιρίνη/καφεΐνη), εργοταμινικά παράγωγα, αντιεμετικά και οπιοειδή.
Οι νεότερες κατηγορίες φαρμάκων δεν συμπεριλήφθηκαν λόγω του σχετικά χαμηλότερου αριθμού χρήσης κατά την εξαγωγή δεδομένων.
Τα 3 κορυφαία είδη φαρμάκων για την ημικρανία
Σύμφωνα με τον δρα Μιχαήλ Βικελή, νευρολόγο, εξειδικευμένος στην κεφαλαλγία και επιστημονικό σύμβουλοςτου Συλλόγου Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος, οι κατηγορίες αυτών των φαρμάκων λειτουργούν ως εξής:
– Τριπτάνες
Η αποτελεσματικότερη θεραπεία για τις κρίσεις ημικρανίας είναι η οικογένεια φαρμάκων που ονομάζονται τριπτάνες. Οι τριπτάνες είναι διαφορετικά φάρμακα από όλα τα άλλα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην ημικρανία, δεδομένου ότι έχουν σχεδιαστεί και αναπτυχθεί ακριβώς και μόνο για τη θεραπεία της ημικρανίας και δεν έχουν δράση σε άλλου είδους πόνο (εξαίρεση η αθροιστική κεφαλαλγία).
Το μόριο των τριπτανών προσπαθεί να μιμηθεί, όσο αυτό είναι δυνατόν, τη δράση μιας ουσίας που ονομάζεται σεροτονίνη και που φυσιολογικά βρίσκεται στον εγκέφαλο.
Φυσικά, οι τριπτάνες έχουν και αντενδείξεις, όπως η ύπαρξη στεφανιαίας νόσου, σοβαρης καρδιοπάθειας και άλλες, ενώ σε κάποιους ασθενείς ίσως δεν είναι τόσο αποτελεσματικές ή προκαλούν παρενέργειες. Η ιατρική συμβουλή είναι απαραίτητη πριν από τη λήψη μια τριπτάνης.
– Εργοταμινικά παράγωγα
Τα εργοταμινικά παράγωγα (για παράδειγμα: η διυδροεργοταμίνη) είναι φάρμακα που λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο με τις τριπτάνες, αλλά έχουν σημαντικά περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες, με την αγγειοσύσπαση να είναι ανάμεσα στις σημαντικότερες.
Έτσι, παρόλο που για πολλές δεκαετίες χρησιμοποιήθηκαν (με καλά αποτελέσματα) στη θεραπεία της ημικρανίας, σήμερα η χρήση τους έχει περιοριστεί πολύ. Τα εργοταμινικά παράγωγα θα πρέπει να λαμβάνονται μόνο μετά τη σύσταση γιατρού.
– Αντιεμετικά
Τα αντιεμετικά φάρμακα χρησιμοποιούνται συχνά στη θεραπεία της κρίσης ημικρανίας, ακριβώς λόγω της αναμενόμενης συνδρομής τους στην ανακούφιση από το πολύ ενοχλητικό σύμπτωμα της ναυτίας, που έχουν πολλοί άνθρωποι με ημικρανία.
Πώς πρέπει να παίρνουμε τα φάρμακα και ποιο λάθος κάνουμε
Ο σωστός τρόπος για την θεραπεία των κρίσεων ημικρανίας είναι μια προσεκτικά διαλεγμένη αναλγητική θεραπεία να λαμβάνεται άμεσα μετά την έναρξη της κρίσης, ώστε να είναι περισσότερο αποτελεσματική.
Η θεραπεία θα πρέπει να ανακουφίζει σημαντικά ή και πλήρως, χωρίς ανάγκη επανάληψης ή πολλαπλών δόσεων. Δυστυχώς, πολλοί ημικρανικοί κάνουν για χρόνια ένα διπλό λάθος.
Καθυστερούν τη λήψη αναλγητικού και, όταν τελικά το λάβουν, τα χάπια για την ημικρανία που λαμβάνουν δεν είναι ένα επιλεγμένο, αποτελεσματικό φάρμακο αλλά κάτι που θεωρείται ελαφρύ, το οποίο τελικά δεν ανακουφίζει ουσιαστικά.
Συχνά δε, με αυτή την λαθεμένη τακτική, απαιτούνται πολλαπλές δόσεις φαρμάκου, κάτι που μπορεί να επιβαρύνει τον οργανισμό.