ΣΕ ΤΙ ΥΠΕΡΕΧΕΙ Η ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΗ ΦΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟ
Η «πράσινη άσκηση», δηλαδή η άσκηση στην ύπαιθρο, έχει ολοένα και περισσότερους φανατικούς οπαδούς. Τον τελευταίο καιρό, μάλιστα, γίνεται «θέμα» στον χώρο της ευεξίας, ενώ στην πραγματικότητα αφορά κάτι αυτονόητο: την έκθεσή μας στο φυσικό περιβάλλον.
Τι έχουμε πάθει όλοι τώρα τελευταία και παίρνουμε τα βουνά και τα λαγκάδια για λίγη άσκηση στη φύση; Μήπως η αστικοποίηση μας έχει κουράσει; Ή απλώς έχουμε βαρεθεί τα γυμναστήρια, που ήρθαν στη ζωή μας για να προσθέσουν κίνηση στην καθιστική μας ζωή με πολυμηχανήματα, ανήλιαγες αίθουσες και δυνατή μουσική;
Ας μην ψάχνουμε για σοφιστικέ απαντήσεις: το σώμα μας τα λέει όλα. Η σωματική δραστηριότητα του ανθρώπου, όπως και όλων των θηλαστικών είναι ταυτισμένη με την ύπαιθρο. Η ζωή στην πόλη «μετάλλαξε» το σώμα μας, που για να ανακτήσει τη χαμένη ρώμη και ευελιξία, απευθύνεται σε γυμναστές, χορευτές, ινστρούκτορες της μεθόδου Pilates και άλλους γκουρού της άσκησης.
Οι Βρετανοί όμως τα τελευταία χρόνια την έχουν δει αλλιώς: βγαίνουν στην αγγλική εξοχή ή έστω στα πάρκα και τα αλσύλλιά τους και κάνουν ό,τι άσκηση μπορείτε να φανταστείτε και μάλιστα σε κάθε καιρική συνθήκη (πλην δυνατής βροχής, φυσικά).
Η άσκηση πάει στα βουνά
Στην Ελλάδα έχουμε το ιδανικό κλίμα για υπαίθρια άσκηση και γι’ αυτό όλο και περισσότεροι από εμάς αλλάζουμε υψόμετρο όχι μόνο για ορειβασία, πεζοπορία, mountain bike ή αναρρίχηση, αλλά για κάθε είδους άσκηση. Έχουμε προσχωρήσει με τον δικό μας τρόπο στο βρετανικό «κίνημα», που προσαρμόζει προγράμματα γυμναστικής στο ανώμαλο έδαφος της υπαίθρου ή μέσα σε πυκνά δάση. Μα μπορεί να κάνει κανείς βαθιά καθίσματα και πους-απς στο δάσος; Γιατί όχι;
Μία φίλη που ζει και εργάζεται στο Νιουκάστλ περιγράφει συναδέλφους της ψυχολόγους να χρησιμοποιούν τους κορμούς δέντρων ως «όργανα» γυμναστικής για να κάνουν τεντώματα ή βαθιά καθίσματα. Και στα δικά μας να ευχηθώ αν και ήδη βλέπω «αθλητές» της υπαίθρου γύρω μου. Τις καθημερινές συνωστίζονται στα πάρκα και τους υπαίθριους χώρους άθλησης και τα σαββατοκύριακα ανεβαίνουν Πάρνηθα, Πεντέλη ή Υμηττό.
Όσοι δεν αγαπούν το βουνό, κατηφορίζουν στις ακτές όχι για βουτιές αλλά για Τάι-Τσι ή απλώς ένα σετ κοιλιακών με βαθιές ανάσες υψηλής περιεκτικότητας σε ιώδιο. Τώρα που το σκέφτομαι δεν είναι μόνο ο ανοιχτός ορίζοντας και ο πανταχόθεν ελεύθερος χώρος άσκησης, είναι ο ίδιος ο αέρας της εξοχής πλούσιος σε οξυγόνο και μυρωδιές της φύσης, που κλείνει την πόρτα του γυμναστηρίου πίσω μας. Αν έχεις βρεθεί στο δάσος του Σχοινιά την άνοιξη μπορείς να κάνεις δεκάδες «σανίδες» κοιλιακούς και ραχιαίους με το χαμόγελο στα χείλη παρασυρμένος ή παρασυρμένη από τους ήχους και τα αρώματα της φύσης. Κανένα κορνάρισμα και καμία σειρήνα ασθενοφόρου δεν θα διακόψει το αίσθημα ευεξίας μας και αν κλείσουμε και το κινητό μας τίποτα δεν θα περάσει το κέλυφος του φυσικού περιβάλλοντος.
Άσκηση και επαφή με τη φύση
Στην επιστημονική ορολογία του 21ου αιώνα, το νέο «λήμμα» είναι η «διαταραχή έλλειψης φύσης». Η κατάσταση αυτή εμφανίζεται όλο και συχνότερα στους σημερινούς νέους και παιδιά εξαιτίας της αποσύνδεσής τους από τη φύση και της μειωμένης αλληλεπίδρασής τους με το φυσικό περιβάλλον. «Πολλοί ενήλικες θυμούνται τη γοητεία της παιδικής τους ηλικίας χωρίς πρόσβαση στην τεχνολογία, τον χρόνο που πέρασαν στις αυλές, τις διακοπές στην εξοχή. Ωστόσο, ενώ μας λείπει, οι ίδιοι εμείς, οι σύγχρονοι γονείς συχνά δεν μπορούμε να το προσφέρουμε στα παιδιά μας», αναφέρει ο Richard Louv, συγγραφέας του βιβλίου «The Last Child of the Forest», μία συγγραφική προσπάθεια προκειμένου να σωθούν τα παιδιά από τη διαταραχή έλλειψης φύσης.
Ο Louv είναι συνιδρυτής του οργανισμού Children and Nature Network, που στοχεύει στην προώθηση του παιχνιδιού στη φύση. Και δεν λέει κάτι καινούργιο: Ο αστικοποιημένος τρόπος ζωής περιλαμβάνει όλο και λιγότερους φυσικούς χώρους και μειώνει σημαντικά την επαφή μας με τη φύση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον ψυχισμό αλλά και τη σωματική μας υγεία. Απάντηση στα σημεία των καιρών είναι η άσκηση στο φυσικό περιβάλλον, η οποία φαίνεται να έχει πολλά περισσότερα οφέλη από την άσκηση σε κλειστούς χώρους.
Η πράσινη άσκηση μας ωφελεί
- Η απλή και μόνο παρατήρηση ενός καταπράσινου τοπίου ρίχνει τα επίπεδα της κορτιζόλης, ορμόνης που σχετίζεται με το στρες.
- Ανεβάζει τα επίπεδα της βιταμίνης D, σημερινής βασίλισσας των βιταμινών, η οποία συντίθεται στο σώμα μας με τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας. Η βιταμίνη D, εκτός από την ευεργετική της δράση στο ανοσοποιητικό μας σύστημα, δημιουργεί το –έστω και στιγμιαίο– συναίσθημα της ευτυχίας.
- Γυμνάζει και το μυαλό μας καθώς η κίνηση στο ανάγλυφο και απαιτητικό περιβάλλον της φύσης, ξυπνάει τις αισθήσεις μας και μας κρατάει σε εγρήγορση. Δεν βρισκόμαστε στον ελεγχόμενο χώρο του γυμναστηρίου, οπότε καλούμαστε να επεξεργαστούμε μία σειρά πληροφοριών από το φυσικό μας περιβάλλον. Και αυτός ο «φόρτος εργασίας» αντί να κουράσει, ξεκουράζει τον εγκέφαλο, που φεύγει από τον λαβύρινθο των σκέψεων και παρατηρήσεων που κάνουμε καθημερινά στο αστικοποιημένο, μη φυσικό για τον άνθρωπο περιβάλλον.
- Δύσκολα βαριέσαι. Εξορισμού η άσκηση στη φύση έχει ποικιλία: περπάτημα, προσαρμογή στις κλίσεις του εδάφους, επινοητικότητα -μπορείς να χρησιμοποιήσεις έναν κορμό δέντρου σαν στήριγμα για κάθε άσκηση, αλλαγή τοπίου.
Ήρθε η ώρα για κάμψεις στη μέση του δάσους;
Αν πιστεύετε ότι ήρθε η ώρα να κλείσετε την πόρτα πίσω σας και να κινητοποιηθείτε στην εξοχή, προμηθευτείτε και τον κατάλληλο εξοπλισμό για τη δραστηριότητα που επιλέξατε. Ό,τι κι αν κάνετε, πάντως, μη ξεχνάτε το νερό, το αντηλιακό και ένα ελαφρύ κολατσιό. Να θυμάστε: Το φθινόπωρο και η άνοιξη είναι οι ιδανικές εποχές για άσκηση εκτός καθώς το πολύ κρύο και η πολλή ζέστη καταπονούν τον οργανισμό. Αν όχι τώρα πότε, λοιπόν; Και αν όχι εμείς, τότε ποιοι;