ΕΝΤΟΠΙΣΤΗΚΕ ΤΟ ΣΦΑΛΜΑ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙ ΓΚΡΙΖΑ ΤΑ ΜΑΛΛΙΑ ΜΑΣ

Εάν επαληθευτούν τα ευρήματα πρόσφατης μελέτης με αντικείμενο τον λόγο που γίνονται γκρίζα τα μαλλιά μας, θα ανοίξει ο δρόμος για θεραπείες και απαλλαγή από αυτόν τον «εχθρό».

Τα μαλλιά μας γίνονται γκρίζα όταν τα βλαστοκύτταρα που παράγουν μελανίνη σταματούν να λειτουργούν σωστά. Αυτό κατά κύριο λόγο αποδίδεται στη γήρανση, εντούτοις όλοι έχουμε κάποιον γνωστό –ή ξέρουμε από τον εαυτό μας– πως οι γκρίζες τρίχες μπορούν να κάνουν την εμφάνιση τους και σε πολύ νεαρή ηλικία.

Έχει διαπιστωθεί μέσω ερευνών πως τα μαλλιά γκριζάρουν καθώς τα κύτταρα που ονομάζονται μελανοκύτταρα στη βάση κάθε τριχοθυλακίου καταστρέφονται από ασθένειες (καρδιακή νόσος, αυτοάνοσο, θυρεοειδής), περιβαλλοντικές εκθέσεις ή απλά γήρανση.

Οι επιστήμονες δεν έχουν καταλήξει στο αν το χρόνιο στρες μπορεί επίσης να επηρεάσει το χρώμα των μαλλιών μας. Υπάρχουν ενδείξεις, αλλά όχι δεδομένα. Την ίδια ώρα, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν πως ρόλο παίζουν το φύλο, η εθνικότητα, η διατροφή, αν καπνίζουμε, μα κυρίως τα γονίδια. Αν κάποιος από τους γονείς μας γκριζάρισε σε νεαρή ηλικία, τότε υπάρχουν πολλές πιθανότητες να ζήσουμε κι εμείς την εμπειρία.

Πάμε και στην τελευταία ανακάλυψη.

Το σφάλμα που μπορεί να εξηγήσει τα γκρίζα μαλλιά

Πειράματα που έγιναν σε ποντίκια εντόπισαν μια δυσλειτουργία σε βλαστοκύτταρα ενηλίκων, η οποία μπορεί να προσφέρει πληροφορίες για το λόγο που γκριζάρουν τα μαλλιά μας.

Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, παρέχει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα των κυτταρικών δυσλειτουργιών που κάνουν τα μαλλιά μας γκρίζα. Όπως είπε στους New York Times ο Mayumi Ito, συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής δερματολογίας στο Grossman School of Medicine του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, «αυτό είναι ένα πραγματικά μεγάλο βήμα προς την κατανόηση του γιατί γκριζάρουμε».

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Στη δημοσίευση αναφέρεται ότι, σε αντίθεση με τα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα, τα οποία αναπτύσσονται σε όλα τα είδη διαφορετικών οργάνων, τα ενήλικα βλαστοκύτταρα έχουν μια πιο καθορισμένη διαδρομή.

Τα βλαστοκύτταρα των μελανοκυττάρων στους θύλακες των τριχών μας είναι υπεύθυνα για την παραγωγή και τη διατήρηση της χρωστικής στα μαλλιά μας. Κάθε θύλακας τρίχας διατηρεί τα ανώριμα βλαστοκύτταρα μελανοκυττάρων αποθηκευμένα. Όταν προκύπτει η ανάγκη για αυτά, ταξιδεύουν από το ένα μέρος του ωοθυλακίου στο άλλο, όπου οι πρωτεΐνες τα ωθούν να ωριμάσουν σε κύτταρα που παράγουν χρωστική ουσία – κι έτσι δίνουν στα μαλλιά την απόχρωση τους.

Οι επιστήμονες υπέθεσαν ότι τα γκρίζα μαλλιά ήταν το αποτέλεσμα αυτής της «δεξαμενής» μελανοκυττάρων βλαστοκυττάρων. Προηγούμενες μελέτες που είχαν γίνει επίσης σε ποντίκια είχαν δημιουργήσει την απορία εάν τα μαλλιά θα μπορούσαν να χάσουν τη χρωστική τους ακόμη και όταν υπάρχουν ακόμα βλαστοκύτταρα.

Οι ερευνητές πέρασαν δύο χρόνια παρακολουθώντας και απεικονίζοντας μεμονωμένα κύτταρα στις γούνες ποντικού. Προς έκπληξή τους, είδαν πως τα βλαστοκύτταρα ταξίδευαν μπρος-πίσω μέσα στον θύλακα της τρίχας, μεταβαίνοντας στην ώριμη κατάσταση που παράγει χρωστική ουσία και μετά «κινούνταν» έξω από αυτόν. Δηλαδή, η ομάδα βλαστοκυττάρων πήγαινε πέρα δώθε, μεταξύ ώριμων και νεαρών καταστάσεων, γεγονός που δεν εξηγείτο με τις μελέτες που είχαν ήδη γίνει.

Διαπιστώθηκε πως όσο περνούσε ο καιρός, τα μελανοκύτταρα δεν μπορούσαν να διατηρήσουν τη διπλή αυτήν πράξη.

Μια τρίχα που πέφτει και βγαίνει ξανά επηρεάζει τον θύλακα και τα βλαστοκύτταρα σταματούν να κάνουν το «ταξίδι» τους. Η συνέπεια είναι ότι σταματούν να λαμβάνουν πρωτεϊνικά σήματα για την παραγωγή χρωστικής και η νέα τριχοφυΐα δεν παίρνει τη δόση της μελανίνης.

Οι ερευνητές διερεύνησαν περαιτέρω αυτό το φαινόμενο αφαιρώντας τρίχες από ποντίκια και προσομοιώνοντας έναν ταχύτερο κύκλο ανάπτυξης των μαλλιών. Αυτή η «αναγκαστική γήρανση» οδήγησε στο να συσσωρευτούν βλαστολύτταρα μελανοκυττάρων που είχαν κολλήσει στη θέση αποθήκευσης τους – χωρίς  να παράγουν πλέον μελανίνη. Η γούνα των ποντικών έγινε γκρι από σκούρο καφέ σε γκρι.

Ως εκ τούτου, προέκυψε η υπόθεση πως δεν δημιουργούνται όλα τα βλαστοκύτταρα μελανοκυττάρων με τον ίδιο τρόπο, άρα ακόμα και αν μας έχουμε απομείνει κάποια, μπορεί να μην είναι πια χρήσιμα.

Ενώ η μελέτη έγινε με τρωκτικά, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα ευρήματά τους θα πρέπει να σχετίζονται με το πώς τα ανθρώπινα μαλλιά αποκτούν και χάνουν το χρώμα τους. Επιπλέον, ελπίζουν ότι τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να είναι ένα βήμα προς την πρόληψη ή την αντιστροφή της διαδικασίας γκριζαρίσματος. Άρα δεν αποκλείεται μια ημέρα να ζούμε σε έναν κόσμο με διαθέσιμη τη θεραπεία που θα μας γλιτώνει από τα γκρίζα μαλλιά.