ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΕΤΑΣ ΠΟΤΕ ΚΑΝΕΝΑ EMAIL

Το digital hoarding είναι η ψηφιακή έκδοση της διαταραχής αποθησαύρισης. Αν και πρόκειται για αναδυόμενο τομέα μελέτης, έχουν προκύψει τα πρώτα στοιχεία που εξηγούν μερικώς το φαινόμενο.

Αυτό που έχει κάνει παγκόσμια «καριέρα» ως hoarding disorder στην Ελλάδα το λέμε «Διαταραχή Αποθησαύρισης», με την Κέλλυ Σώκου να έχει δώσει όλες τις σχετικές λεπτομέρειες. Σήμερα θα μιλήσουμε για το digital hoarding, δηλαδή την ψηφιακή έκδοση του «δεν πετάμε τίποτα, ποτέ και για κανένα λόγο».

Ως παρακλάδι της διαταραχής αποθησαύρισης, το digital hoarding έχει τις ίδιες συνέπειες σε όσους –αντί για τα σπίτια τους– γεμίζουν την ηλεκτρονική τους παρουσία με άπειρο υλικό: προκαλεί άγχος και αποδιοργάνωση.

Επειδή πρόκειται για αναδυόμενο τομέα μελέτης, δεν έχει ερευνηθεί επαρκώς, ώστε να εξηγηθεί ως φαινόμενο. Ακόμα δεν έχουν συμφωνήσει οι ερευνητές αν πρόκειται για κάτι που πρέπει να αντιμετωπιστεί ή για μία κανονική ανθρώπινη δραστηριότητα.

Ωστόσο, αρκετές μελέτες υποδεικνύουν ότι οι βασικές αιτίες του ψηφιακού αποθησαυρισμού σχετίζονται με μια σειρά ζητημάτων και με προσωπικούς λόγους. Περιλαμβάνουν:

• το μειωμένο κόστος αποθήκευσης δεδομένων,
• την έλλειψη χρόνου για τη διαχείριση των συσσωρευμένων δεδομένων,
• την αντιληπτή διάρκεια ζωής των δεδομένων,
• τη συναισθηματική προσκόλληση στα ψηφιακά στοιχεία.

Ο Dr. Darshana Sedera, αντιπρύτανης και διευθυντής του Digital Enterprise Lab στο Southern Cross University της Αυστραλίας, είναι μεταξύ εκείνων που έχουν ασχοληθεί ήδη με το θέμα. Προειδοποιεί ότι η ψηφιακή αποθησαύριση αυξάνεται και πως οι συνέπειες μπορεί να αποδειχθούν σοβαρές.

Όπως είπε στη New York Post, οι μελέτες του έχουν δείξει ότι η συλλογή και αποθήκευση ψηφιακού περιεχομένου τείνει να αυξάνεται καθώς αυξάνεται ο αριθμός των τεχνολογικών μας βημάτων. Φαίνεται να υπάρχει θετική συσχέτιση ανάμεσα στο πόσες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιεί ένας χρήστης και τον όγκο του περιεχομένου που αποθηκεύει. Το ίδιο ισχύει για πλατφόρμες αποθήκευσης (π.χ. Google Drive, iCloud κ.λπ.).

Τo digital hoarding δεν κοιτά ηλικίες

Σε μια από τις μελέτες που έκανε ο Dr. Sedera με την ομάδα του, συγκρίθηκαν οι συμπεριφορές ψηφιακής αποθησαυρισμού των Gen Xers (βλ. γεννημένοι από το 1965 έως το 1985) και των Millennials (γεννημένοι μετά το 1980).

iStock

«Διαπιστώσαμε ότι και οι δύο ομάδες εμφάνιζαν συμπτώματα ψηφιακής αποθησαύρισης, με τους Millennials να εμφανίζουν πολύ ισχυρότερες τάσεις. Είναι λογικό να περιμένουμε μεγαλύτερα επίπεδα digital hoarding από τις νεότερες γενιές, που μεγάλωσαν με την τεχνολογία στη ζωή τους. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, υπάρχουν συνέπειες για τη ψυχική υγεία.

»Όταν κάποιος υποφέρει από τα συμπτώματα της ψηφιακής αποθησαύρισης (συνεχής απόκτηση, δυσκολία απόρριψης, τάση για ακαταστασία) υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να βιώσει δυσμενείς ψυχικές ή ψυχολογικές καταστάσεις».

Οι κατηγορίες του digital hoarding

Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2020, αποκαλύφθηκε πως υπάρχουν περισσότεροι από ένας τύπος ψηφιακής αποθησαύρισης.

• Με γνώμονα το άγχος: «Αφορά άτομα που αγωνιούν πως αν απαλλαγούν από οποιαδήποτε πληροφορία μπορεί να τη χρειαστούν στο μέλλον, είτε ως απόδειξη είτε ως υπενθύμιση».
• Με γνώμονα τη συμμόρφωση: «Έχει να κάνει με όσους διατηρούν ψηφιακά αρχεία για να συμμορφώνονται με τις πολιτικές και τις διαδικασίες (που σχετίζονται με τις επιχειρήσεις, με την κυβέρνηση κ.λπ.). Ωστόσο, αυτοί οι χρήστες τείνουν να διαγράφουν αρχεία χωρίς δεύτερη σκέψη όταν πια δεν είναι απαραίτητα».
• Με γνώμονα την απεμπλοκή: «Αυτή η κατηγορία συνοψίζει τους ανθρώπους που έχουν κατακλυστεί από τον τεράστιο όγκο των email ή των αρχείων που υπάρχουν συγκεντρωμένα στις συσκευές τους. Επιλέγουν να μην τα διαγράψουν σε περίπτωση που κατά λάθος ξεφορτωθούν κάτι σημαντικό».
• Με γνώμονα τη συλλογή: «Αυτοί οι άνθρωποι διατηρούν τα δεδομένα τους οργανωμένα, αλλά πολύ σπάνια διαγράφουν κάποια – πέρα από την προφανή ανεπιθύμητη αλληλογραφία. Τείνουν να χρησιμοποιούν εξωτερικές συσκευές για να δημιουργούν αντίγραφα ασφαλείας των αρχείων τους και να βλέπουν αυτήν τη συνήθεια ως μέρος της ταυτότητάς τους. Ιδιαίτερα στον χώρο εργασίας».

Σε μελέτη του 2018, πολλοί ομολόγησαν πως το digital hoarding είχε να κάνει με αρχεία που σκόπευαν να χρησιμοποιήσουν ως «όπλα» στο μέλλον. Για παράδειγμα, για revenge porn.