«Ο ΑΛΛΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ»: Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΠΟΥ ΚΑΠΟΙΟΙ ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΟΥΝ
Η Κοινωνική Κουζίνα «Ο άλλος άνθρωπος» είναι μια πρωτοβουλία κοινωνικής αλληλεγγύης που ξεκίνησε το 2011, από μια αυτοδιαχειριζόμενη ομάδα. Ο Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος εξηγεί γιατί αυτό που κάνει υπερβαίνει το να προσφέρει απλώς δωρεάν φαγητό και γιατί το φετινό Πάσχα ήταν αναγκαία μια ανάπαυλα, αποφασισμένη πριν μια καταγγελία προσπαθήσει να σταματήσει τη δράση τους.
Στην καρδιά της Μεγάλης Εβδομάδας, με την ανάμνηση ενός λαμπριάτικου ψησίματος της Κοινωνικής Κουζίνας «Ο άλλος άνθρωπος» σε πλατεία στο Παγκράτι, έψαξα και βρήκα τον Κωνσταντίνο Πολυχρονόπουλο για δυο μεστές κουβέντες. Κουρασμένος από τις αποστολές στην Τουρκία και την Ουκρανία και τα αδιάκοπα μαγειρέματα ανά την Ελλάδα, μου είπε ότι φέτος το Πάσχα δεν θα μαγειρέψουν.
«Δώσαμε σε 500 οικογένειες τρόφιμα για έναν μήνα και λαμπάδες και αβγά για τα παιδιά τους. Σκεφτήκαμε ότι τελικά είναι καλύτερο από το να ψήναμε αρνιά. Δεν συμφωνείτε;» με ρώτησε.
Εκείνη την ώρα, κανείς δεν ήξερε ότι ένας άλλος άνθρωπος δεν είχε διόλου την ίδια άποψη και κινούσε νομικές διαδικασίες για την «παύση εργασιών» στην έδρα της Κοινωνικής Κουζίνας «Ο άλλος άνθρωπος», στη Μεγάλου Αλεξάνδρου 109 στον Κεραμεικό.
Στην άγνοια λοιπόν του γεγονότος που θα κοινοποιούσε ο Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος λίγες ώρες αργότερα μέσα από τον λογαριασμό της Κοινωνικής Κουζίνας «Ο άλλος άνθρωπος» στο Instagram, μιλήσαμε για λίγο λέγοντας τα σπουδαία.
«Το φαγητό σε εμάς είναι ο “Δούρειος Ίππος” για όλα τα άλλα», μου είπε χαρακτηριστικά. «Για το πλησίασμα με τον συνάνθρωπο, για να νικήσεις τη μισαλλοδοξία, τον φασισμό, τον ρατσισμό, για να αποδεχτείς τη διαφορετικότητα. Χωρίς φαΐ πεθαίνεις όποιος κι αν είσαι: πλούσιος ή φτωχός, άντρας ή γυναίκα…»
Ο Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος και οι άνθρωποι γύρω του, όλοι εθελοντές σε μόνιμη ή περιστασιακή βάση, έχουν δώσει μέχρι σήμερα 17 εκατομμύρια μερίδες φαγητού.
Χρησιμοποίησα το ρήμα «ταίζω» για τη δράση τους και με διόρθωσε νιώθοντας ότι η λέξη προσβάλλει τους συνανθρώπους που ο «Άλλος άνθρωπος» βοηθά: «Δεν ταΐζουμε κανέναν. Μοιραζόμαστε το φαΐ. Δεν είμαστε έξω από αυτούς τους ανθρώπους που έρχονται εδώ. Είμαστε μαζί τους… Γυρίζουμε τον κόσμο, ενώνουμε τον κόσμο. Στόχος, αν θέλεις, είναι αυτό: Να καταλάβουμε οι λαοί ότι δεν μας χωρίζει τίποτα. Έχουμε 15 κουζίνες στην Ελλάδα και 3 σε όλο τον κόσμο: Τουρκία, Ισπανία, Ολλανδία. Ταξιδεύουμε και μαγειρεύουμε όταν υπάρχει ανάγκη».
Ο «Άλλος άνθρωπος» δεν είναι μόνο η κοινωνική κουζίνα. Είναι και ενισχυτική διδασκαλία και πληρωμή λογαριασμών και ψυχολογική υποστήριξη… «Έχουν μπει “παιδιά μας” στα πανεπιστήμια και έχουν αριστεύσει». Ξεκίνησε όμως από την κουζίνα, από εκείνο το πρώτο μαγείρεμα που έγινε μέσα στην κρίση, όταν στις λαϊκές αγορές της Αθήνας άνθρωποι έψαχναν τα σκουπίδια για να μαζέψουν τρόφιμα που δεν μπορούσαν πια να αγοράσουν.
Τα πρώτα μαγειρεμένα πιάτα μοιράστηκαν στις λαϊκές. Και πρώτος εθελοντής ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος. «Ξεκίνησα μόνος. Τώρα σε όλο τον πλανήτη μετριόμαστε 500.000 εθελοντές. Εθελοντής είσαι έστω κι αν μία φορά δώσεις ένα πιάτο μακαρόνια ή σερβίρεις έναν άνθρωπο που πεινάει».
Στην κουβέντα μας μαθαίνω ότι το 90% των εθελοντών είναι γυναίκες. «Όλες οι ηλικίες. Νέες ή μεγαλύτερης ηλικίας, μανάδες ή όχι, εργαζόμενες ή άνεργες… Γυναίκες. Η ζωή είναι γυναίκα. Και γυναίκα σημαίνει ζωή».
Χτυπάει ένα καμπανάκι μέσα μου: Πώς μπορώ να γίνω εθελόντρια;
«Έλα όπως είσαι. Δεν κάνεις αίτηση, δεν δηλώνεις κάτι. Κατεβαίνεις Μεγάλου Αλεξάνδρου 109, στον Κεραμεικό, από τις εννέα το πρωί που μαγειρεύουμε ως το βράδυ. Δώσε μία ώρα μία μέρα, δώσε ό,τι μπορείς από τον χρόνο σου. Και μια κουβέντα να πεις με έναν άνθρωπο, έχεις κάνει κάτι. Μη σου πω ότι μερικές φορές είναι αυτό που μετράει περισσότερο: Μια κουβέντα μπορεί να σε χορτάσει».
Ο άλλος άνθρωπος απαντά στην καταγγελία
Καθώς γράφω τον επίλογο στη μικρή αυτή συνομιλία μας, κάνει τον γύρο του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης η είδηση για την καταγγελία. Κάποιοι μίλησαν για ρύπανση στη Μεγάλου Αλεξάνδρου, όπου εδρεύει η κοινωνική κουζίνα.
Θα αφήσω τον Κώστα να τα πει όπως ξέρει καλύτερα: Με τον «Μαύρο Σπόρο», ένα ποίημα από τη συλλογή «Αγία Αναρχία» του Χ.Π. Σοφίας, που έχει ανεβεί από το απόγευμα της Μεγάλης Πέμπτης στο Instagram του ιδρυτή της Kοινωνικής Kουζίνας:
Εμείς τα όνειρα μας δεν τα αφήσαμε.
Δεν απουσιάσαμε ούτε χωριστήκαμε και ας είμασταν λίγοι στην αρχή, δεν φοβηθήκαμε, γιατί στο φως της φωτιάς γνωριστήκαμε.
Στα σκοτάδια ξεχυθήκαμε απελευθερωμένοι από τον θρίαμβο του θανάτου,
τολμήσαμε την μεγάλη έφοδο που θα έφερνε την ελευθέρια μέσα από τις πράξεις,
δεν κρυφτήκαμε στον λόγο της ύλης, ανοίξαμε τους δικούς μας δρόμους στην ιστορία.
Ελευθερωθήκαμε από τον ίσκιο μας και ελευθερώσαμε και όσους μας είδαν,
τον μαύρο σπόρο που έβλεπαν οι άλλοι τον πήραν οι άγγελοι αλλά και οι δαίμονες,
τον πήγαν στον παράδεισο αλλά και στην κόλαση,
έως εκεί που οι δούλοι του θεού έβαψαν με το αίμα των δολοφονών, των εξουσιαστών, των κλεφτών το γαλάζιο του ουρανού.